kształt

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish kstałt.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio 1:(file)
  • Audio 2:(file)
  • Rhymes: -awt
  • Syllabification: kształt

Noun

[edit]

kształt m inan

  1. form, shape (appearance of something in terms of its arrangement in space, especially its outline)
    Synonyms: forma, postać, wygląd
  2. shape (overall form or organization of something; form; formation)
    Synonyms: budowa, struktura
  3. (in the plural, colloquial) figure (certain parts of a woman's body, considered in terms of their sexual attractiveness)
    Synonym: figura
  4. (obsolete) shape (someone or something as seen unclearly, e.g. from a distance)
  5. (obsolete) model (that which one follows or models on)
  6. (obsolete) format
    Synonym: format
  7. (obsolete) type, kind
    Synonyms: gatunek, odmiana, rodzaj
  8. (obsolete) decoration; grandeur; parade, show
  9. (obsolete) refinement, polish, panache
    Synonym: ogłada
  10. (obsolete, minerology) chunk of mineral limited in some plane
  11. (Middle Polish) image, likeness, painting, engraving, sketch
  12. (Middle Polish) pretense, excuse
    Synonyms: pozór, pretekst
  13. (Middle Polish) trait (that which marks something somehow)
    Synonym: cecha
  14. (Middle Polish) bra; breastplate; corset (upper part of women's clothing)
  15. (Middle Polish) shape; Further details are uncertain.
    • 1532, Bartłomiej z Bydgoszczy, Słownik łacińsko-polski[1], page 58b:
      Figura, kstałt, viobrazenye
      [Figura, kształt, wyobrażenie]
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[2], page 113b:
      Facies, Xtałt/ Poſtáć/ Spoſob/ Obyczay.
      [Facies, Kształt/ Postać/ Sposób/ Obyczaj.]
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[3], page 113b:
      Facies maris, Xtałt morski.
      [Facies maris, Kształt morski.]
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[4], page 127a:
      Filium orationis pro Stylo et ducendi forma ac compositione ipsius orationis, Obyczay/ xtałt/ forma ſubtilność/ ſpoſób/ roſcyągnienie álbo roſpoſtárcie rzeczy.
      [Filium orationis pro Stylo et ducendi forma ac compositione ipsius orationis, Obyczaj/ kształt/ forma subtylność/ sposób/ rozciągnienie albo roapostarcie rzeczy.]
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[5], page 337b:
      Qualitas, Iákość/ Obyczay/ Spoſób/ Formá/ Xtałt.
      [Qualitas, Jakość/ Obyczaj/ Sposób/ Forma/ Kształt.]
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[6], page 429b:
      Forma ‒ Kſztalłt [!], forma, ſpoſob.
      [Forma ‒ Kształt [!], forma, sposób.]
    • 1594, J. Januszowski, Ł. Górnickiego, Nowy karakter, page H, H [2 r.].:
      kſſtallt/ kŝiądz ták ia chcę piſáć. kto teſſ chce prez x. tedy mu to wolno.
      [kształt/ ksiądz tak ja chcę pisać. kto też chce przez x. tedy mu to wolno.]

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
adjectives
nouns
prepositions
verbs
verbs
[edit]
adjectives
adverbs
nouns

Descendants

[edit]

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), kształt is one of the most used words in Polish, appearing 43 times in scientific texts, 3 times in news, 9 times in essays, 8 times in fiction, and 5 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 68 times, making it the 946th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “kształt”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 206

Further reading

[edit]
  • 5434 in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • kształty in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kstałt, kształt”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • KSZTAŁT”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 12.07.2008
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “kształt”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “kształt”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “kształt”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 611

Silesian

[edit]

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈkʂtawt/
  • Rhymes: -awt
  • Syllabification: kształt

Noun

[edit]

kształt m inan

  1. Alternative form of ksztołt

Further reading

[edit]
  • Henryk Jaroszewicz (2022) “kształt”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 91