geçirmek
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish كچورمك (geçirmek, “to make or let enter or pass through or penetrate, to pass into register, to pass off as good, to make or let succeed to a rank”),[1] from Ottoman Turkish كچمك (geçmek, “to pass by, through, along, over, into a thing, to expire, to deteriorate, to have influence, to overlook”), from Proto-Turkic *keč- (“to pass, to wade”).[2][3]
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]geçirmek (third-person singular simple present geçirir)
- causative of geçmek
- (transitive, with dative) To take or carry something from one place or side to another.
- (transitive, with dative) To put into record, to take down as a note.
- Synonyms: kaydetmek, kayda geçirmek
- (transitive, with dative) To place or install something where it is meant to go.
- Synonym: takmak
- (transitive, with dative) To walk someone out, to walk someone to the door when they are leaving, to see out.
- Synonyms: uğurlamak, yolcu etmek, selametlemek, (archaic) teşyi etmek
- (transitive, with locative) To spend time doing something or to live or reside at a place for a time.
- (intransitive, with dative) To wear, to put on, often implying that the action is done hastily or carelessly; to slip into.
- (transitive, with ablative, limited usage) To apply an action on a mass of people.
- Baban imparator olabilmek için bütün kardeşlerini kılıçtan geçirdi. ― Your father put all his brothers to the sword to become the emperor.
- (transitive, with dative) To contract a disease.
- Synonym: bulaştırmak
- (transitive, with dative, figuratively) To hit, to strike.
- (transitive, with dative, figuratively) To cheat someone in a transaction, to rip off.
- Synonyms: aldatmak, kazıklamak, kazık atmak
Conjugation
[edit]Conjugation of geçirmek (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | geçirmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | geçiren | ||||||
perfective | geçirmiş | |||||||
prospective | geçirecek | |||||||
personal participle | non-prospective | geçirdiğim | geçirdiğin | geçirdiği | geçirdiğimiz | geçirdiğiniz | geçirdikleri | |
prospective | geçireceğim | geçireceğin | geçireceği | geçireceğimiz | geçireceğiniz | geçirecekleri | ||
verbal noun | geçirme | |||||||
way of doing | geçiriş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | geçiririm | geçirirsin | geçirir | geçiririz | geçirirsiniz | geçirirler |
imperfective | geçiriyorum | geçiriyorsun | geçiriyor | geçiriyoruz | geçiriyorsunuz | geçiriyorlar | ||
past | perfective | geçirdim | geçirdin | geçirdi | geçirdik | geçirdiniz | geçirdiler | |
imperfective | geçiriyordum | geçiriyordun | geçiriyordu | geçiriyorduk | geçiriyordunuz | geçiriyorlardı (or geçiriyordular) | ||
future | geçireceğim | geçireceksin | geçirecek | geçireceğiz | geçireceksiniz | geçirecekler | ||
future-in-the-past | definite | geçirecektim | geçirecektin | geçirecekti | geçirecektik | geçirecektiniz | geçireceklerdi | |
indefinite | geçirirdim | geçirirdin | geçirirdi | geçirirdik | geçirirdiniz | geçirirlerdi | ||
inferential | perfective | geçirmişim | geçirmişsin | geçirmiş | geçirmişiz | geçirmişsiniz | geçirmişler | |
aorist | geçirirmişim | geçirirmişsin | geçirirmiş | geçirirmişiz | geçirirmişsiniz | geçirirlermiş (or geçirirmişlar) | ||
imperfective | geçiriyormuşum | geçiriyormuşsun | geçiriyormuş | geçiriyormuşuz | geçiriyormuşsunuz | geçiriyorlarmış | ||
conditional | simple | geçirsem | geçirsen | geçirse | geçirsek | geçirseniz | geçirseler | |
perfective | geçirseydim | geçirseydin | geçirseydi | geçirseydik | geçirseydiniz | geçirseydiler | ||
optative | geçireyim | geçiresin | geçire | geçirelim | geçiresiniz | geçireler | ||
progressive | geçirmekteyim | geçirmektesin | geçirmekte | geçirmekteyiz | geçirmektesiniz | geçirmekteler | ||
necessitative | geçirmeliyim | geçirmelisin | geçirmeli | geçirmeliyiz | geçirmelisiniz | geçirmeliler | ||
imperative | geçir | geçirsin | geçirin | geçirsinler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | geçirir miyim? | geçirir misin? | geçirir mi? | geçirir miyiz? | geçirir misiniz? | geçirirler mi? |
imperfective | geçiriyor muyum? | geçiriyor musun? | geçiriyor mu? | geçiriyor muyuz? | geçiriyor musunuz? | geçiriyorlar mı? | ||
past | perfective | geçirdim mi? | geçirdin mi? | geçirdi mi? | geçirdik mi? | geçirdiniz mi? | geçirdiler mi? | |
imperfective | geçiriyor muydum? | geçiriyor muydun? | geçiriyor muydu? | geçiriyor muyduk? | geçiriyor muydunuz? | geçiriyorlar mıydı? | ||
future | geçirecek miyim? | geçirecek misin? | geçirecek mi? | geçirecek miyiz? | geçirecek misiniz? | geçirecekler mi? | ||
inferential | perfective | geçirmiş miyim? | geçirmiş misin? | geçirmiş mi? | geçirmiş miyiz? | geçirmiş misiniz? | geçirmişler mi? | |
aorist | geçirir miymişim? | geçirir miymişsin? | geçirir miymiş? | geçirir miymişiz? | geçirir miymişsiniz? | geçirirler miymiş? | ||
imperfective | geçiriyor muymuşum? | geçiriyor muymuşsun? | geçiriyor muymuş? | geçiriyor muymuşuz? | geçiriyor muymuşsunuz? | geçiriyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | geçirsem mi? | geçirsen mi? | geçirse mi? | geçirsek mi? | geçirseniz mi? | geçirseler mi? | |
perfective | geçirse miydim? | geçirse miydin? | geçirse miydi? | geçirse miydik? | geçirse miydiniz? | geçirseler miydi? | ||
progressive | geçirmekte miyim? | geçirmekte misin? | geçirmekte mi? | geçirmekte miyiz? | geçirmekte misiniz? | geçirmekteler mi? | ||
necessitative | geçirmeli miyim? | geçirmeli misin? | geçirmeli mi? | geçirmeli miyiz? | geçirmeli misiniz? | geçirmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | geçirmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | geçirmeyen | ||||||
perfective | geçirmemiş | |||||||
prospective | geçirmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | geçirmediğim | geçirmediğin | geçirmediği | geçirmediğimiz | geçirmediğiniz | geçirmedikleri | |
prospective | geçirmeyeceğim | geçirmeyeceğin | geçirmeyeceği | geçirmeyeceğimiz | geçirmeyeceğiniz | geçirmeyecekleri | ||
verbal noun | geçirmeme | |||||||
way of doing | geçirmeyiş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | geçirmem | geçirmezsin | geçirmez | geçirmeyiz | geçirmezsiniz | geçirmezler |
imperfective | geçirmiyorum | geçirmiyorsun | geçirmiyor | geçirmiyoruz | geçirmiyorsunuz | geçirmiyorlar | ||
past | perfective | geçirmedim | geçirmedin | geçirmedi | geçirmedik | geçirmediniz | geçirmediler | |
imperfective | geçirmiyordum | geçirmiyordun | geçirmiyordu | geçirmiyorduk | geçirmiyordunuz | geçirmiyorlardı | ||
future | geçirmeyeceğim | geçirmeyeceksin | geçirmeyecek | geçirmeyeceğiz | geçirmeyeceksiniz | geçirmeyecekler | ||
inferential | perfective | geçirmemişim | geçirmemişsin | geçirmemiş | geçirmemişiz | geçirmemişsiniz | geçirmemişler | |
aorist | geçirmezmişim | geçirmezmişsin | geçirmezmiş | geçirmezmişiz | geçirmezmişsiniz | geçirmezlermiş | ||
imperfective | geçirmiyormuşum | geçirmiyormuşsun | geçirmiyormuş | geçirmiyormuşuz | geçirmiyormuşsunuz | geçirmiyorlarmış | ||
conditional | simple | geçirmesem | geçirmesen | geçirmese | geçirmesek | geçirmeseniz | geçirmeseler | |
perfective | geçirmeseydim | geçirmeseydin | geçirmeseydi | geçirmeseydik | geçirmeseydiniz | geçirmeseydiler | ||
optative | geçirmeyeyim | geçirmeyesin | geçirmeye | geçirmeyelim | geçirmeyesiniz | geçirmeyeler | ||
progressive | geçirmemekteyim | geçirmemektesin | geçirmemekte | geçirmemekteyiz | geçirmemektesiniz | geçirmemekteler | ||
necessitative | geçirmemeliyim | geçirmemelisin | geçirmemeli | geçirmemeliyiz | geçirmemelisiniz | geçirmemeliler | ||
imperative | geçirme | geçirmesin | geçirmeyin | geçirmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | geçirmez miyim? | geçirmez misin? | geçirmez mi? | geçirmez miyiz? | geçirmez misiniz? | geçirmezler mi? |
imperfective | geçirmiyor muyum? | geçirmiyor musun? | geçirmiyor mu? | geçirmiyor muyuz? | geçirmiyor musunuz? | geçirmiyorlar mı? | ||
past | perfective | geçirmedim mi? | geçirmedin mi? | geçirmedi mi? | geçirmedik mi? | geçirmediniz mi? | geçirmediler mi? | |
imperfective | geçirmiyor muydum? | geçirmiyor muydun? | geçirmiyor muydu? | geçirmiyor muyduk? | geçirmiyor muydunuz? | geçirmiyorlar mıydı? | ||
future | geçirmeyecek miyim? | geçirmeyecek misin? | geçirmeyecek mi? | geçirmeyecek miyiz? | geçirmeyecek misiniz? | geçirmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | geçirmemiş miyim? | geçirmemiş misin? | geçirmemiş mi? | geçirmemiş miyiz? | geçirmemiş misiniz? | geçirmemişler mi? | |
aorist | geçirmez miymişim? | geçirmez miymişsin? | geçirmez miymiş? | geçirmez miymişiz? | geçirmez miymişsiniz? | geçirmezler miymiş? | ||
imperfective | geçirmiyor muymuşum? | geçirmiyor muymuşsun? | geçirmiyor muymuş? | geçirmiyor muymuşuz? | geçirmiyor muymuşsunuz? | geçirmiyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | geçirmesem mi? | geçirmesen mi? | geçirmese mi? | geçirmesek mi? | geçirmeseniz mi? | geçirmeseler mi? | |
perfective | geçirmese miydim? | geçirmese miydin? | geçirmese miydi? | geçirmese miydik? | geçirmese miydiniz? | geçirmeseler miydi? | ||
progressive | geçirmemekte miyim? | geçirmemekte misin? | geçirmemekte mi? | geçirmemekte miyiz? | geçirmemekte misiniz? | geçirmemekteler mi? | ||
necessitative | geçirmemeli miyim? | geçirmemeli misin? | geçirmemeli mi? | geçirmemeli miyiz? | geçirmemeli misiniz? | geçirmemeliler mi? |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Redhouse, James W. (1890) “كچورمك”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1529
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*geč-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “geç-”, in Nişanyan Sözlük
Further reading
[edit]- “geçirmek”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Çağbayır, Yaşar (2007) “geçirmek”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1667
Categories:
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish terms with IPA pronunciation
- Turkish terms with audio pronunciation
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish causative verbs
- Turkish transitive verbs
- Turkish intransitive verbs
- Turkish terms with usage examples
- Turkish verbs with aorist in -V⁴r