takmak
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish طاقمق (takmak), داقمق (dakmak, “to put, affix, attach, append”), from Proto-Turkic *tak- (“to bind to, add to”).[1] From 17th century onwards /t/ was preferred over /d/ due to unvoiced final /k/.[2]
Cognate with Old Uyghur [script needed] (tak-), Karakhanid [script needed] (takmāk, “to fix, attach”), Azerbaijani taxmaq (“to insert, put on”), Bashkir тағыу (tağıw, “to attach”), Kazakh тағу (tağu, “to put on, pin”), Kyrgyz тагуу (taguu, “to attach”), Southern Altai тагар (tagar, “to pin, fasten”), Turkmen dakmak (“to attach”), Uzbek taqmoq (“to attach”).
Pronunciation
[edit]Audio: (file)
Verb
[edit]takmak (third-person singular simple present takar)
- to wear, put on
- (transitive) to attach, fasten, affix, put something on; to pin something to; to hang something on
- to give (a name) to
- (intransitive, with dative case) to pick on, single someone out for harassment
- to give a damn
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | takmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | takan | ||||||
perfective | takmış | |||||||
prospective | takacak | |||||||
personal participle | non-prospective | taktığım | taktığın | taktığı | taktığımız | taktığınız | taktıkları | |
prospective | takacağım | takacağın | takacağı | takacağımız | takacağınız | takacakları | ||
verbal noun | takma | |||||||
way of doing | takış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | takarım | takarsın | takar | takarız | takarsınız | takarlar |
imperfective | takıyorum | takıyorsun | takıyor | takıyoruz | takıyorsunuz | takıyorlar | ||
past | perfective | taktım | taktın | taktı | taktık | taktınız | taktılar | |
imperfective | takıyordum | takıyordun | takıyordu | takıyorduk | takıyordunuz | takıyorlardı (or takıyordular) | ||
future | takacağım | takacaksın | takacak | takacağız | takacaksınız | takacaklar | ||
future-in-the-past | definite | takacaktım | takacaktın | takacaktı | takacaktık | takacaktınız | takacaklardı | |
indefinite | takardım | takardın | takardı | takardık | takardınız | takarlardı | ||
inferential | perfective | takmışım | takmışsın | takmış | takmışız | takmışsınız | takmışlar | |
aorist | takarmışım | takarmışsın | takarmış | takarmışız | takarmışsınız | takarlarmış (or takarmışlar) | ||
imperfective | takıyormuşum | takıyormuşsun | takıyormuş | takıyormuşuz | takıyormuşsunuz | takıyorlarmış | ||
conditional | simple | taksam | taksan | taksa | taksak | taksanız | taksalar | |
perfective | taksaydım | taksaydın | taksaydı | taksaydık | taksaydınız | taksaydılar | ||
optative | takayım | takasın | taka | takalım | takasınız | takalar | ||
progressive | takmaktayım | takmaktasın | takmakta | takmaktayız | takmaktasınız | takmaktalar | ||
necessitative | takmalıyım | takmalısın | takmalı | takmalıyız | takmalısınız | takmalılar | ||
imperative | tak | taksın | takın | taksınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | takar mıyım? | takar mısın? | takar mı? | takar mıyız? | takar mısınız? | takarlar mı? |
imperfective | takıyor muyum? | takıyor musun? | takıyor mu? | takıyor muyuz? | takıyor musunuz? | takıyorlar mı? | ||
past | perfective | taktım mı? | taktın mı? | taktı mı? | taktık mı? | taktınız mı? | taktılar mı? | |
imperfective | takıyor muydum? | takıyor muydun? | takıyor muydu? | takıyor muyduk? | takıyor muydunuz? | takıyorlar mıydı? | ||
future | takacak mıyım? | takacak mısın? | takacak mı? | takacak mıyız? | takacak mısınız? | takacaklar mı? | ||
inferential | perfective | takmış mıyım? | takmış mısın? | takmış mı? | takmış mıyız? | takmış mısınız? | takmışlar mı? | |
aorist | takar mıymışım? | takar mıymışsın? | takar mıymış? | takar mıymışız? | takar mıymışsınız? | takarlar mıymış? | ||
imperfective | takıyor muymuşum? | takıyor muymuşsun? | takıyor muymuş? | takıyor muymuşuz? | takıyor muymuşsunuz? | takıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | taksam mı? | taksan mı? | taksa mı? | taksak mı? | taksanız mı? | taksalar mı? | |
perfective | taksa mıydım? | taksa mıydın? | taksa mıydı? | taksa mıydık? | taksa mıydınız? | taksalar mıydı? | ||
progressive | takmakta mıyım? | takmakta mısın? | takmakta mı? | takmakta mıyız? | takmakta mısınız? | takmaktalar mı? | ||
necessitative | takmalı mıyım? | takmalı mısın? | takmalı mı? | takmalı mıyız? | takmalı mısınız? | takmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | takmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | takmayan | ||||||
perfective | takmamış | |||||||
prospective | takmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | takmadığım | takmadığın | takmadığı | takmadığımız | takmadığınız | takmadıkları | |
prospective | takmayacağım | takmayacağın | takmayacağı | takmayacağımız | takmayacağınız | takmayacakları | ||
verbal noun | takmama | |||||||
way of doing | takmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | takmam | takmazsın | takmaz | takmayız | takmazsınız | takmazlar |
imperfective | takmıyorum | takmıyorsun | takmıyor | takmıyoruz | takmıyorsunuz | takmıyorlar | ||
past | perfective | takmadım | takmadın | takmadı | takmadık | takmadınız | takmadılar | |
imperfective | takmıyordum | takmıyordun | takmıyordu | takmıyorduk | takmıyordunuz | takmıyorlardı | ||
future | takmayacağım | takmayacaksın | takmayacak | takmayacağız | takmayacaksınız | takmayacaklar | ||
inferential | perfective | takmamışım | takmamışsın | takmamış | takmamışız | takmamışsınız | takmamışlar | |
aorist | takmazmışım | takmazmışsın | takmazmış | takmazmışız | takmazmışsınız | takmazlarmış | ||
imperfective | takmıyormuşum | takmıyormuşsun | takmıyormuş | takmıyormuşuz | takmıyormuşsunuz | takmıyorlarmış | ||
conditional | simple | takmasam | takmasan | takmasa | takmasak | takmasanız | takmasalar | |
perfective | takmasaydım | takmasaydın | takmasaydı | takmasaydık | takmasaydınız | takmasaydılar | ||
optative | takmayayım | takmayasın | takmaya | takmayalım | takmayasınız | takmayalar | ||
progressive | takmamaktayım | takmamaktasın | takmamakta | takmamaktayız | takmamaktasınız | takmamaktalar | ||
necessitative | takmamalıyım | takmamalısın | takmamalı | takmamalıyız | takmamalısınız | takmamalılar | ||
imperative | takma | takmasın | takmayın | takmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | takmaz mıyım? | takmaz mısın? | takmaz mı? | takmaz mıyız? | takmaz mısınız? | takmazlar mı? |
imperfective | takmıyor muyum? | takmıyor musun? | takmıyor mu? | takmıyor muyuz? | takmıyor musunuz? | takmıyorlar mı? | ||
past | perfective | takmadım mı? | takmadın mı? | takmadı mı? | takmadık mı? | takmadınız mı? | takmadılar mı? | |
imperfective | takmıyor muydum? | takmıyor muydun? | takmıyor muydu? | takmıyor muyduk? | takmıyor muydunuz? | takmıyorlar mıydı? | ||
future | takmayacak mıyım? | takmayacak mısın? | takmayacak mı? | takmayacak mıyız? | takmayacak mısınız? | takmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | takmamış mıyım? | takmamış mısın? | takmamış mı? | takmamış mıyız? | takmamış mısınız? | takmamışlar mı? | |
aorist | takmaz mıymışım? | takmaz mıymışsın? | takmaz mıymış? | takmaz mıymışız? | takmaz mıymışsınız? | takmazlar mıymış? | ||
imperfective | takmıyor muymuşum? | takmıyor muymuşsun? | takmıyor muymuş? | takmıyor muymuşuz? | takmıyor muymuşsunuz? | takmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | takmasam mı? | takmasan mı? | takmasa mı? | takmasak mı? | takmasanız mı? | takmasalar mı? | |
perfective | takmasa mıydım? | takmasa mıydın? | takmasa mıydı? | takmasa mıydık? | takmasa mıydınız? | takmasalar mıydı? | ||
progressive | takmamakta mıyım? | takmamakta mısın? | takmamakta mı? | takmamakta mıyız? | takmamakta mısınız? | takmamaktalar mı? | ||
necessitative | takmamalı mıyım? | takmamalı mısın? | takmamalı mı? | takmamalı mıyız? | takmamalı mısınız? | takmamalılar mı? |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*dAk-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- ^ Nişanyan, Sevan (2015-07-03) “tak-”, in Nişanyan Sözlük
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms inherited from Proto-Turkic
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish terms with audio pronunciation
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish transitive verbs
- Turkish intransitive verbs
- Turkish verbs with aorist in -V²r