dopiero

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: dopiéro

Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish dopiro.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛrɔ
  • Syllabification: do‧pie‧ro

Particle

[edit]

dopiero

  1. barely, scarcely, just
    Synonym: zaledwie
    Ona dopiero wróciła do domu kiedy kolejna katastrofa się wydarzyła.She had scarcely returned home when the next catastrophe occurred.
  2. used for emphasis; now
    To dopiero był mecz!Now that was a match!
  3. of something that hasn’t started yet and is yet to happen; yet, only
    To się dopiero wydarzy.It is yet to happen.
    Będziemy tam dopiero za dwa miesiące.We will only be there in two months, it will be two months before we are there.
  4. used to mark someone as being the first to do something
    Dopiero Marie Curie odkryła polon i rad.Marie Curie was the first to discover polonium and radium.
  5. (obsolete) for ages, long since
    Synonym: od dawna
  6. (obsolete) not only; all the more
  7. (obsolete) already
    Synonym: już
  8. (Middle Polish) just, only
    Synonym: tylko
  9. (Middle Polish) then (at that time)
    Synonym: wtedy
  10. (Middle Polish) finally, at last
    Synonyms: w końcu, wreszcie
  11. (Middle Polish) go on! keep it up!
    Synonyms: dalej, nuże
  12. (Middle Polish) now (at the current moment)
    Synonym: teraz
  13. (Middle Polish) now; already; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[1], page 163b:
      Iam adverbium temporis, Teraz/ dopiero/ też wnet álbo hnet/ też yuż.
      [Iam adverbium temporis, Teraz/ dopiero/ też wnet albo hnet/ też już.]
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[2], page 204a:
      Tum magis, id dicas, Ty byś więcey dopiero rzekł.
      [Tum magis, id dicas, Ty byś więcej dopiero rzekł.]
    • 1579, A. Calagius, Synonyma Latina[3], page 302b:
      Ietzund. Teraz. Dopirzo. Iam.
      [Ietzund. Teraz. Dopirzo. Iam.]
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[4], page 667b:
      Modo – Teraz, dopiero.
      [Modo – Teraz, dopiero.]

Derived terms

[edit]
adverb
particle

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dopiero is one of the most used words in Polish, appearing 47 times in scientific texts, 20 times in news, 35 times in essays, 61 times in fiction, and 66 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 229 times, making it the 237th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “dopiero”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego

Further reading

[edit]
  • dopiero in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • dopiero in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dopiero”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • DOPIERO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.01.2015
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dopiero”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “dopiero”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dopiero”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 512