człowieczeństwo
Appearance
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Old Czech člověčenstvie.[1] First attested in the fifteenth century.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]człowieczeństwo n
- (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) humanity, personhood
- Synonym: człowiectwo
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[1], Krakow, Brodnia, pages 112b–113a:
- Rowny oczczu podlug bozstwa, mnieyszi oczcza podlug czlowieczenstwa (minor patre secundum humanitatem Ath 31)
- [Rowny Oćcu podług bożstwa, mniejszy Oćca podług człowieczeństwa (minor Patre secundum humanitatem Ath 31)]
- person; man
- Synonym: człowiek
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 603:
- Kristus... skrył swą głowę, czuż swe święte bostwo..., jedno ukazał ciało człowieczeństwa i przyjętej krewkości
- [Krystus... skrył swą głowę, czusz swe święte bostwo... jedno ukazał ciało człowieczeństwa i przyjętej krewkości]
- (attested in Greater Poland) dignity of man; quality of befitting a person
- 1925 [1464], Kazimierz Kaczmarczyk, editor, Akta radzieckie poznańskie. Acta consularia Posnaniensia, volume I, Poznań, page 366:
- A wysnawam, ysz byl y yest dobrym a vczlywym czlowyekem y w gyego slawye, y w czlowyeczenstwye nye vrazonym
- [A wyznawam, iż był i jest dobrym a uczliwym człowiekiem i w jego sławie, i w czlowieczeństwie nie urażonym]
Derived terms
[edit]adjective
Related terms
[edit]adjectives
adverb
nouns
Descendants
[edit]- Polish: człowieczeństwo
References
[edit]- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “człowieczeństwo”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “człowieczeństwo”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish człowieczeństwo.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]człowieczeństwo n
Declension
[edit]Declension of człowieczeństwo
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | człowieczeństwo | człowieczeństwa |
genitive | człowieczeństwa | człowieczeństw |
dative | człowieczeństwu | człowieczeństwom |
accusative | człowieczeństwo | człowieczeństwa |
instrumental | człowieczeństwem | człowieczeństwami |
locative | człowieczeństwie | człowieczeństwach |
vocative | człowieczeństwo | człowieczeństwa |
Related terms
[edit]adjectives
adverb
interjections
nouns
verbs
- człowieczeć impf
- odczłowieczyć pf, odczłowieczać impf
- uczłowieczyć pf, uczłowieczać impf
References
[edit]Further reading
[edit]- człowieczeństwo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- człowieczeństwo in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “człowieczeństwo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “CZŁOWIECZEŃSTWO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2010 May 7
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “człowieczeństwo”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “człowieczeństwo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “człowieczeństwo”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 393
Categories:
- Old Polish terms borrowed from Old Czech
- Old Polish terms derived from Old Czech
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish neuter nouns
- Lesser Poland Old Polish
- Sieradz-Łęczyca Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Greater Poland Old Polish
- Polish terms derived from Old Czech
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 4-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɛɲstfɔ
- Rhymes:Polish/ɛɲstfɔ/4 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish neuter nouns