bąk

See also: Appendix:Variations of "bak"

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *bǫkъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈbɔ̃k/
• Rhymes: -ɔ̃k
• Syllabification: bąk

Noun

bąk m animal

1. bumblebee or other buzzing insect
2. (humorous) child, little one
3. spinning top (toy)

   Synonym: kùżel

4. gas; fart

Further reading

• Jan Trepczyk (1994) “bąk”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “bąk”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1]
• “bąk”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *bǫkъ. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /bɑ̃k/
• IPA^(key): (15^th CE) /bɑ̃k/

Noun

bąk m animacy unattested

1. Eurasian bittern (Botaurus stellaris)
   • 1900 [1472], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[2], number 1359:

     Bøk onocrotalus

     [Bąk onocrotalus]

2. (attested in Lesser Poland, Greater Poland) Eurasian eagle owl (Bubo bubo)
   • 1876-1929 [c. 1455], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎^[3], volume XIV, Miechów, Kruchowo, page 489:

     Bąmk bubo

     [Bąk bubo]

   • XV p. post., Wokabularz petersburski II, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.F.ch.XVI.12:

     Bubo bąk

     [Bubo bąk]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 20v:

     Bubo ein steinkeutz oder eule... bank

     [Bubo ein steinkeutz oder eule... bąk]

3. bumblebee (insect that buzzes when it flies)
   • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 27v:

     Alitutus vermis volatilis vlg. bąk

     [Alitutus vermis volatilis vlg. bąk]

Descendants

• Polish: bąk
• Silesian: bōnk

References

• Boryś, Wiesław (2005) “bąk”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “bąk”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “bąk”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “bąk”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “bąk”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “bąk”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish bąk.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈbɔŋk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈbɔ̃k/
• (Masovia):
  • (Far Masovian) IPA^(key): /ˈbɔŋk/
• (Lesser Poland):
  • (Goral):
    • (Żywiec) IPA^(key): /ˈbɔŋk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔŋk
• Syllabification: bąk
• Homophone: Bąk, Bonk

Noun

bąk m animal (diminutive bączek)

1. any horsefly of the genus Tabanus
2. any bittern of the genus Botaurus
3. (colloquial) bumblebee or other buzzing insect

   Synonym: trzmiel

4. spinning top (toy)

   Synonyms: (archaic) cyga, (archaic) fryga

5. (endearing) son, child, little one

   Synonyms: see Thesaurus:dziecko

6. gyroscope wheel
7. dinghy (boat)
8. onion stalk with pyxidium
9. drone (bagpipe bourdon)
10. (archaic) gig (boat)
11. (archaic) bagpipes
12. (archaic) canard, misinformation
13. (archaic) error, mistake

    Synonyms: błąd, pomyłka

14. (archaic) device to stimulate the draught of a chimney
15. (archaic) snooty person
16. (obsolete) gyrostat; gyroscope
17. (obsolete, chiefly in the plural, botany) onion stalk with a seed capsule

    Synonym: łodyga

18. (obsolete) forged tymf
19. (obsolete, historical) type of bagpipe
20. (obsolete) type of boat with four oars
21. (obsolete) fatso (fat person)
22. (obsolete) device for clearing the airway of a chimney
23. (obsolete) prison

    Synonym: więzienie

24. (obsolete, derogatory) usurer

    Synonym: lichwiarz

25. (Middle Polish or Far Masovian) botfly, gadfly (any insect of the family Oestridae)

    Synonym: giez

Declension

Declension of bąk

	singular	plural
nominative	bąk	bąki
genitive	bąka	bąków
dative	bąkowi	bąkom
accusative	bąka	bąki
instrumental	bąkiem	bąkami
locative	bąku	bąkach
vocative	bąku	bąki

Derived terms

adjective

• bąkowaty

 

nouns

• bąkojad
• bąkowate

 

verbs

• bąkać
• bąknąć
• odbąkiwać
• odbąknąć
• przebąkiwać
• przebąknąć
• puszczać bąka
• puścić bąka
• wybąkać
• wybąkiwać
• wybąknąć
• zbijać bąki

 

Further reading

• bąk in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• bąk in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bąk”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Dorota Adamiec (13.03.2023) “BĄK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “bąk”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “bąk”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bąk”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 108
• Wojciech Grzegorzewicz (1894) “bąk”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 102
• Leon Rzeszowski (1891) “bąk”, in “Spis wyrazów ludowych z okolic Żywca”, in Sprawozdania Komisyi Językowej Akademii Umiejętności, volume 4, Krakow: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, page 353