ကျောက်

See also: ကြာကြာ, ကိုက်, ကြိုက်, ကြောက်, ကြိုးကြာ, ကြက်, and ကြွက်

Burmese

Pronunciation

• IPA^(key): /t͡ɕaʊʔ/
• Romanization: MLCTS: kyauk • ALA-LC: kyokʻ • BGN/PCGN: kyauk • Okell: cauʔ
• Homophone: ကြောက် (krauk)

Etymology 1

Inherited from Old Burmese က္လောက် (klok), from Proto-Lolo-Burmese *k-lok ~ k-loŋ (“stone”), from Proto-Sino-Tibetan *r-lu(ŋ/k) (“stone”). Perhaps cognate with Old Chinese 玉 (OC *ŋoɡ, “jade”) (STEDT).

Noun

ကျောက် • (kyauk)

1. stone, rock, flint (hard earthen substance)

   Synonym: ကျောက်ခဲ (kyaukhkai:)

2. jewel, precious stone

   Synonym: ကျောက်မျက်ရွဲ (kyaukmyak-rwai:)

3. (medicine) calculus, gallstone, kidney stone
4. anchor

   Synonym: ကျောက်ဆူး (kyaukhcu:)

Derived terms

(rock):

• ကျောက်ချဉ် (kyaukhkyany)
• ကျောက်ခေတ် (kyaukhket)
• ကျောက်ခဲ (kyaukhkai:)
• ကျောက်ဂွမ်း (kyaukgwam:, “asbestos”)
• ကျောက်စက်ပန်းဆွဲ (kyaukcakpan:hcwai:)
• ကျောက်စက်မိုးမျှော် (kyaukcakmui:hmyau)
• ကျောက်စက်ရေ (kyaukcak-re)
• ကျောက်စစ် (kyaukcac)
• ကျောက်စည် (kyaukcany)
• ကျောက်စရစ် (kyaukca.rac)
• ကျောက်စာ (kyaukca)
• ကျောက်စာတိုင် (kyaukcatuing)
• ကျောက်ဆစ် (kyaukhcac, verb)
• ကျောက်ဆစ်ရုပ် (kyaukhcacrup)
• ကျောက်ဆစ်သမား (kyaukhcacsa.ma:)
• ကျောက်ဆစ်အတတ် (kyaukhcaca.tat)
• ကျောက်ဆောင် (kyaukhcaung)
• ကျောက်တံ (kyauktam, “slate pencil”)
• ကျောက်တန်း (kyauktan:, noun)
• ကျောက်တိုင် (kyauktuing, “stone pillar”)
• ကျောက်ထက်အက္ခရာတင် (kyaukhtak-akhka.ratang)
• ကျောက်ထီး (kyaukhti:)
• ကျောက်ဒိုး (kyaukdui:)
• ကျောက်ပတ်တီး (kyaukpatti:)
• ကျောက်ပျဉ် (kyaukpyany)
• ကျောက်ပွင့် (kyaukpwang., noun)
• ကျောက်ဖရုံ (kyaukhpa.rum)
• ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း (kyaukhpracrupkrwang:)
• ကျောက်ဖြူ (kyaukhpru, noun)
• ကျောက်မီး (kyaukmi:)
• ကျောက်မီးသွေး (kyaukmi:swe:, “coal”)
• ကျောက်ရုပ် (kyauk-rup)
• ကျောက်သင်ပုန်း (kyauksangpun:, “blackboard”)
• ကျောက်သင်္ဘော (kyauksangbhau:)
• ခဲယမ်းမီးကျောက် (hkai:yam:mi:kyauk)
• ငါးလိပ်ကျောက် (nga:lipkyauk)
• ထုံးကျောက် (htum:kyauk)
• ဓားသွေးကျောက် (dha:swe:kyauk)
• နှမ်းဖတ်ကျောက် (hnam:hpatkyauk)
• နုန်းကျောက် (nun:kyauk)
• ပင်လယ်ကျောက်ပွင့် (panglai-kyaukpwang.)
• ပေါင်းကူးကျောက် (paung:ku:kyauk)
• ဖန်ချက်ကျောက် (hpanhkyakkyauk)
• ဗိုင်းကောင်းကျောက်ဖိ (buing:kaung:kyaukhpi.)
• မျက်စဉ်းကျောက် (myakcany:kyauk)
• မျောကျောက် (myau:kyauk)
• မှတ်ကျောက် (hmatkyauk)
• မှတ်ကျောက်တင် (hmatkyauktang)
• မီးခတ်ကျောက် (mi:hkatkyauk)
• မီးခြစ်ကျောက် (mi:hkrackyauk)
• မီးသင့်ကျောက် (mi:sang.kyauk)
• မောင်းကျောက် (maung:kyauk)
• လန်ဖိကျောက် (lanhpi.kyauk)
• လိပ်ကျောက် (lipkyauk)
• လိပ်ကျောက်ဆူး (lipkyaukhcu:)
• လိပ်ကျောက်မြီး (lipkyaukmri:)
• လိပ်သည်းကျောက် (lipsany:kyauk)
• ဝကျောက်ဝကန် (wa.kyauk-wa.kan)
• သံမနိုင်ကျောက်မနိုင် (samma.nuingkyaukma.nuing)
• သင်ပုန်းကျောက် (sangpun:kyauk)
• သွားချေးကျောက် (swa:hkye:kyauk)
• သဲကျောက် (sai:kyauk)
• အင်ကြင်းကျောက် (angkrang:kyauk, “fossil wood”)
• အနည်ကျကျောက် (a.nanykya.kyauk)
• အသွင်ပြောင်းကျောက် (a.swangpraung:kyauk)

 

(jewel):

• ကျောက်ကျော (kyaukkyau:)
• ကျောက်ခက် (kyaukhkak)
• ကျောက်စိမ်း (kyaukcim:)
• ကျောက်တွင်း (kyauktwang:, “mine”)
• ကျောက်နီ (kyaukni, “ruby”)
• ကျောက်ဖြုန်း (kyaukhprun:, “low-grade gems”, noun)
• ကျောက်မျက်ရတနာ (kyaukmyak-ra.ta.na)
• ကျောက်မျက်ရွဲ (kyaukmyak-rwai:)
• ကျောက်မိုင်း (kyaukmuing:, “quarry”)
• ကျောက်ရိုင်း (kyauk-ruing:)
• ကျောက်သံပတ္တမြား (kyauksampatta.mra:)
• ကျောက်သွေး (kyaukswe:)
• ကျောက်သွေးသမား (kyaukswe:sa.ma:, “lapidary”)
• ကျောက်အိုး (kyauk-ui:)
• ကျောက်အောင် (kyauk-aung)
• ချက်ကျောက် (hkyakkyauk)
• ထပ်ကျောက် (htapkyauk)
• နတ်သွေးကျောက် (natswe:kyauk)
• ဖြုန်းကျောက် (hprun:kyauk)
• အညံ့ကျောက် (a.nyam.kyauk)
• အမျက်ကျောက် (a.myakkyauk)

 

(calculus):

• ကျောက်တည် (kyauktany, verb)

 

(anchor):

• ကျောက်ချ (kyaukhkya., “to cast anchor”)
• ကျောက်စွဲ (kyaukcwai:)
• ကျောက်ဆူး (kyaukhcu:)
• ကျောက်ဆူးချ (kyaukhcu:hkya.)
• ကျောက်ဆူးနုတ် (kyaukhcu:nut)

 

Etymology 2

Noun

ကျောက် • (kyauk)

1. contagious disease
   1. (in particular) smallpox, chickenpox

      Synonym: ကျောက်ကြီး (kyaukkri:)

Derived terms

• ကျောက်ကြီး (kyaukkri:)
• ကျောက်ထိုး (kyaukhtui:, “to vaccinate”)
• ကျောက်ပေါက်မာ (kyaukpaukma)
• ကျောက်ဖြုန်း (kyaukhprun:)
• ကျောက်ရည် (kyauk-rany, “smallpox inoculum”)
• ကျောက်အောင် (kyauk-aung)
• နွားကျောက် (nwa:kyauk)
• ရေကျောက် (re-kyauk)

 

Etymology 3

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium. Particularly: “Not given etymology by STEDT (kyok "kick"), and not mentioned by Luce 1981.”)

Verb

ကျောက် • (kyauk)

1. to kick, strike

Usage notes

Judson (1921) says that this term is less common than ကန် (kan).

Derived terms

• ကန်ကျောက် (kankyauk)
• ကျောက်စည် (kyaukcany)
• ကျောက်လှည့် (kyaukhlany.)

 

Etymology 4

From Proto-Lolo-Burmese *gyukᴸ ~ džukᴸ (“waist”), from Proto-Tibeto-Burman *gyu-k ~ dzyu-k (“idem”). Cognate with Akha [script needed] (jo˰, “waist”) (STEDT).

Noun

ကျောက် • (kyauk)

1. (mostly in compounds) back of animal

   Synonym: ကျောက်ကုန်း (kyaukkun:)

Derived terms

• ကျောက်ကပ် (kyaukkap, “kidney”, noun)
• လေကျောက်ချ (le-kyaukhkya.)

 

Related terms

(Nouns)

• ကျောကုန်း (kyau:kun:, “back”)

Further reading

• “ကျောက်” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.