वेद
Jump to navigation
Jump to search
Hindi
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Sanskrit वेद (veda).
Pronunciation
[edit]Proper noun
[edit]वेद • (ved) m
Declension
[edit]Declension of वेद (masc cons-stem)
Pali
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
Noun
[edit]वेद m
- Devanagari script form of veda (“knowledge”)
Declension
[edit]Declension table of "वेद" (masculine)
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | वेदो (vedo) | वेदा (vedā) |
Accusative (second) | वेदं (vedaṃ) | वेदे (vede) |
Instrumental (third) | वेदेन (vedena) | वेदेहि (vedehi) or वेदेभि (vedebhi) |
Dative (fourth) | वेदस्स (vedassa) or वेदाय (vedāya) or वेदत्थं (vedatthaṃ) | वेदानं (vedānaṃ) |
Ablative (fifth) | वेदस्मा (vedasmā) or वेदम्हा (vedamhā) or वेदा (vedā) | वेदेहि (vedehi) or वेदेभि (vedebhi) |
Genitive (sixth) | वेदस्स (vedassa) | वेदानं (vedānaṃ) |
Locative (seventh) | वेदस्मिं (vedasmiṃ) or वेदम्हि (vedamhi) or वेदे (vede) | वेदेसु (vedesu) |
Vocative (calling) | वेद (veda) | वेदा (vedā) |
Sanskrit
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
- ৱেদ (Assamese script)
- ᬯᬾᬤ (Balinese script)
- বেদ (Bengali script)
- 𑰪𑰸𑰟 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑁂𑀤 (Brahmi script)
- ဝေဒ (Burmese script)
- વેદ (Gujarati script)
- ਵੇਦ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑍇𑌦 (Grantha script)
- ꦮꦺꦢ (Javanese script)
- 𑂫𑂵𑂠 (Kaithi script)
- ವೇದ (Kannada script)
- វេទ (Khmer script)
- ເວທ (Lao script)
- വേദ (Malayalam script)
- ᠸᡝᡩᠠ (Manchu script)
- 𑘪𑘹𑘟 (Modi script)
- ᠸᠧᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧊𑧚𑦿 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐾𑐡 (Newa script)
- ଵେଦ (Odia script)
- ꢮꢾꢣ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆼𑆢 (Sharada script)
- 𑖪𑖸𑖟 (Siddham script)
- වෙද (Sinhalese script)
- 𑩾𑩔𑩭 (Soyombo script)
- 𑚦𑚲𑚛 (Takri script)
- வேத³ (Tamil script)
- వేద (Telugu script)
- เวท (Thai script)
- ཝེ་ད (Tibetan script)
- 𑒫𑒹𑒠 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨄𑨛 (Zanabazar Square script)
Pronunciation
[edit]Etymology 1
[edit]From the root विद् (vid), lemma वेत्ति (vetti, “to know, understand”), itself from Proto-Indo-European *weyd-.
Noun
[edit]वेद • (véda) stem, m
- knowledge, true or sacred knowledge or lore, knowledge of ritual
- Veda
- name of the number "four"
- feeling, perception
- = वृत्त (vṛtta) (v.l. वित्त (vitta))
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of वेद (véda) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वेदः védaḥ |
वेदौ / वेदा¹ védau / védā¹ |
वेदाः / वेदासः¹ védāḥ / védāsaḥ¹ |
Vocative | वेद véda |
वेदौ / वेदा¹ védau / védā¹ |
वेदाः / वेदासः¹ védāḥ / védāsaḥ¹ |
Accusative | वेदम् védam |
वेदौ / वेदा¹ védau / védā¹ |
वेदान् védān |
Instrumental | वेदेन védena |
वेदाभ्याम् védābhyām |
वेदैः / वेदेभिः¹ védaiḥ / védebhiḥ¹ |
Dative | वेदाय védāya |
वेदाभ्याम् védābhyām |
वेदेभ्यः védebhyaḥ |
Ablative | वेदात् védāt |
वेदाभ्याम् védābhyām |
वेदेभ्यः védebhyaḥ |
Genitive | वेदस्य védasya |
वेदयोः védayoḥ |
वेदानाम् védānām |
Locative | वेदे véde |
वेदयोः védayoḥ |
वेदेषु védeṣu |
Notes |
|
Derived terms
[edit]- आयुर्वेद (āyurveda)
- वैद्य (vaidya)
- ऋग्वेद (ṛgveda)
- यजुर्वेद (yajurveda)
- सामवेद (sāmaveda)
- अथर्ववेद (atharvaveda)
- त्रिवेदिन् (trivedin)
Descendants
[edit]- Pali: veda
- → Burmese: ဗေဒ (beda.)
- → Dutch: Veda
- → English: Veda
- → Hindi: वेद (ved) (learned)
- → Indonesian: Weda (learned)
- → Khmer: វេទ (veit)
- → Lao: ເວດ (wēt)
- → Malay: Weda (learned)
- → Punjabi:
- → Portuguese: Veda
- → Russian: ве́да (véda)
- → Tamil: வேதம் (vētam)
- → Telugu: వేదము (vēdamu)
- → Thai: เวท (wêet)
- → Ukrainian: ве́да (véda)
Etymology 2
[edit]From the root विद् (vid, “to find”).
Noun
[edit]वेद • (veda) stem, m
- finding, obtaining, acquisition
- सुवेद (su-veda) — easy to be found or obtained
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of वेद (veda) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वेदः vedaḥ |
वेदौ / वेदा¹ vedau / vedā¹ |
वेदाः / वेदासः¹ vedāḥ / vedāsaḥ¹ |
Vocative | वेद veda |
वेदौ / वेदा¹ vedau / vedā¹ |
वेदाः / वेदासः¹ vedāḥ / vedāsaḥ¹ |
Accusative | वेदम् vedam |
वेदौ / वेदा¹ vedau / vedā¹ |
वेदान् vedān |
Instrumental | वेदेन vedena |
वेदाभ्याम् vedābhyām |
वेदैः / वेदेभिः¹ vedaiḥ / vedebhiḥ¹ |
Dative | वेदाय vedāya |
वेदाभ्याम् vedābhyām |
वेदेभ्यः vedebhyaḥ |
Ablative | वेदात् vedāt |
वेदाभ्याम् vedābhyām |
वेदेभ्यः vedebhyaḥ |
Genitive | वेदस्य vedasya |
वेदयोः vedayoḥ |
वेदानाम् vedānām |
Locative | वेदे vede |
वेदयोः vedayoḥ |
वेदेषु vedeṣu |
Notes |
|
Etymology 3
[edit]From Proto-Indo-European *wóyd-e ~ *wid-ḗr, perfect verb from the root *weyd- (“to see”).
Verb
[edit]वेद • (véda) third-singular indicative (type UP, perfect, root विद्)
Usage notes
[edit]This perfect verb has the meaning of a present.
Conjugation
[edit]Perfect: वेद (véda), विदे (vidé) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | वेद véda |
विदतुः vidátuḥ |
विदुः vidúḥ |
विदे vidé |
विदाते vidā́te |
विदिरे / विद्रे¹ vidiré / vidré¹ | |
Second | वेत्थ véttha |
विदथुः vidáthuḥ |
विद vidá |
वित्से vitsé |
विदाथे vidā́the |
विद्ध्वे viddhvé | |
First | वेद véda |
विद्व vidvá |
विद्म vidmá |
विदे vidé |
विद्वहे vidváhe |
विद्महे vidmáhe | |
Participles | |||||||
विद्वांस् vidvā́ṃs |
विदान vidāná | ||||||
Notes |
|
Etymology 4
[edit]Perhaps connected with √वे (√ve, “to weave or bind together”).
Noun
[edit]वेद • (vedá) stem, m
- a tuft or bunch of strong grass (कुश (kuśa) or मुञ्ज (muñja)) made into a broom (and used for sweeping, making up the sacrificial fire etc., in rites)
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of वेद (vedá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | वेदः vedáḥ |
वेदौ / वेदा¹ vedaú / vedā́¹ |
वेदाः / वेदासः¹ vedā́ḥ / vedā́saḥ¹ |
Vocative | वेद véda |
वेदौ / वेदा¹ védau / védā¹ |
वेदाः / वेदासः¹ védāḥ / védāsaḥ¹ |
Accusative | वेदम् vedám |
वेदौ / वेदा¹ vedaú / vedā́¹ |
वेदान् vedā́n |
Instrumental | वेदेन vedéna |
वेदाभ्याम् vedā́bhyām |
वेदैः / वेदेभिः¹ vedaíḥ / vedébhiḥ¹ |
Dative | वेदाय vedā́ya |
वेदाभ्याम् vedā́bhyām |
वेदेभ्यः vedébhyaḥ |
Ablative | वेदात् vedā́t |
वेदाभ्याम् vedā́bhyām |
वेदेभ्यः vedébhyaḥ |
Genitive | वेदस्य vedásya |
वेदयोः vedáyoḥ |
वेदानाम् vedā́nām |
Locative | वेदे vedé |
वेदयोः vedáyoḥ |
वेदेषु vedéṣu |
Notes |
|
Etymology 5
[edit]Proper noun
[edit]वेद • (veda) stem, m
- Name of a pupil of आयोद (āyoda).
References
[edit]- Monier Williams (1899) “वेद”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1015.
Categories:
- Hindi terms derived from Proto-Indo-European
- Hindi terms derived from the Proto-Indo-European root *weyd-
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi proper nouns
- Hindi masculine nouns
- hi:Hinduism
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Pali lemmas
- Pali nouns
- Pali nouns in Devanagari script
- Pali masculine nouns
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit terms belonging to the root विद्
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit verbs
- Sanskrit ubhayapada verbs
- Sanskrit parasmaipada verbs
- Sanskrit perfect verbs
- Sanskrit verbs in Devanagari script
- Sanskrit proper nouns
- Sanskrit proper nouns in Devanagari script