Jump to content

तारक

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Iranian *Hstar-, from Proto-Indo-European *h₂stḗr.

Pronunciation

[edit]

Proper noun

[edit]

तारक (tāraka) stemm

  1. (Jainism) an epithet of Tirthankaras
  2. (Hinduism) a name of Shiva
  3. (Hinduism, mythology) a daitya (दैत्य) defeated by Indra and Skanda
    1. (in the plural) his children
  4. (Hinduism, mythology) an enemy of Vishnu (विष्णु)
  5. (Hinduism, mythology) a friend of Simanta (सीमन्त)

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of तारक
singular dual plural
nominative तारकः (tārakaḥ) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
vocative तारक (tāraka) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
accusative तारकम् (tārakam) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकान् (tārakān)
instrumental तारकेण (tārakeṇa) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकैः (tārakaiḥ)
तारकेभिः¹ (tārakebhiḥ¹)
dative तारकाय (tārakāya) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
ablative तारकात् (tārakāt) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
genitive तारकस्य (tārakasya) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकाणाम् (tārakāṇām)
locative तारके (tārake) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकेषु (tārakeṣu)
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

तारक (tāraka) stemm

  1. someone or something which delivers, in the senses of:
    1. a prayer or mantra of liberation from rebirth recited at or in preparation for death
    2. a helmsman; a ship's pilot
    3. a raft; a float
    4. a savior; a deliverer

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of तारक
singular dual plural
nominative तारकः (tārakaḥ) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
vocative तारक (tāraka) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
accusative तारकम् (tārakam) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकान् (tārakān)
instrumental तारकेण (tārakeṇa) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकैः (tārakaiḥ)
तारकेभिः¹ (tārakebhiḥ¹)
dative तारकाय (tārakāya) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
ablative तारकात् (tārakāt) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
genitive तारकस्य (tārakasya) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकाणाम् (tārakāṇām)
locative तारके (tārake) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकेषु (tārakeṣu)
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

तारक (tāraka) stemm

  1. (figuratively) a star
  2. (figuratively) a falling star, a meteor
  3. (figuratively) the pupil of an eye
  4. (figuratively) eye
  5. (poetry) a meter of 13 syllables
  6. (botany) colocynth

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of तारक
singular dual plural
nominative तारकः (tārakaḥ) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
vocative तारक (tāraka) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
accusative तारकम् (tārakam) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकान् (tārakān)
instrumental तारकेण (tārakeṇa) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकैः (tārakaiḥ)
तारकेभिः¹ (tārakebhiḥ¹)
dative तारकाय (tārakāya) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
ablative तारकात् (tārakāt) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
genitive तारकस्य (tārakasya) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकाणाम् (tārakāṇām)
locative तारके (tārake) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकेषु (tārakeṣu)
  • ¹Vedic

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]

See तारा (tārā).

Adjective

[edit]

तारक (tāraka) stem

  1. delivering, in the senses of:
    1. causing to go or pass over; carrying over; putting across
    2. rescuing; saving; liberating
    3. protecting; preserving; helping through a difficulty
  2. (figuratively) stellar; of or related to the stars, considered as rafts

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of तारक
singular dual plural
nominative तारकः (tārakaḥ) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
vocative तारक (tāraka) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकाः (tārakāḥ)
तारकासः¹ (tārakāsaḥ¹)
accusative तारकम् (tārakam) तारकौ (tārakau)
तारका¹ (tārakā¹)
तारकान् (tārakān)
instrumental तारकेण (tārakeṇa) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकैः (tārakaiḥ)
तारकेभिः¹ (tārakebhiḥ¹)
dative तारकाय (tārakāya) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
ablative तारकात् (tārakāt) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
genitive तारकस्य (tārakasya) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकाणाम् (tārakāṇām)
locative तारके (tārake) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकेषु (tārakeṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of तारिका
singular dual plural
nominative तारिका (tārikā) तारिके (tārike) तारिकाः (tārikāḥ)
vocative तारिके (tārike) तारिके (tārike) तारिकाः (tārikāḥ)
accusative तारिकाम् (tārikām) तारिके (tārike) तारिकाः (tārikāḥ)
instrumental तारिकया (tārikayā)
तारिका¹ (tārikā¹)
तारिकाभ्याम् (tārikābhyām) तारिकाभिः (tārikābhiḥ)
dative तारिकायै (tārikāyai) तारिकाभ्याम् (tārikābhyām) तारिकाभ्यः (tārikābhyaḥ)
ablative तारिकायाः (tārikāyāḥ)
तारिकायै² (tārikāyai²)
तारिकाभ्याम् (tārikābhyām) तारिकाभ्यः (tārikābhyaḥ)
genitive तारिकायाः (tārikāyāḥ)
तारिकायै² (tārikāyai²)
तारिकयोः (tārikayoḥ) तारिकाणाम् (tārikāṇām)
locative तारिकायाम् (tārikāyām) तारिकयोः (tārikayoḥ) तारिकासु (tārikāsu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of तारक
singular dual plural
nominative तारकम् (tārakam) तारके (tārake) तारकाणि (tārakāṇi)
तारका¹ (tārakā¹)
vocative तारक (tāraka) तारके (tārake) तारकाणि (tārakāṇi)
तारका¹ (tārakā¹)
accusative तारकम् (tārakam) तारके (tārake) तारकाणि (tārakāṇi)
तारका¹ (tārakā¹)
instrumental तारकेण (tārakeṇa) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकैः (tārakaiḥ)
तारकेभिः¹ (tārakebhiḥ¹)
dative तारकाय (tārakāya) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
ablative तारकात् (tārakāt) तारकाभ्याम् (tārakābhyām) तारकेभ्यः (tārakebhyaḥ)
genitive तारकस्य (tārakasya) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकाणाम् (tārakāṇām)
locative तारके (tārake) तारकयोः (tārakayoḥ) तारकेषु (tārakeṣu)
  • ¹Vedic

References

[edit]
  • "tāraka" in the Sanskrit Dictionary. Vedic Society & Sanskrit Research Institute.