داشتن
Appearance
Persian
[edit]Etymology
[edit]From Middle Persian [Book Pahlavi needed] (dʾštn' /dāštan/, “to hold, to have”), [Book Pahlavi needed] (YHSNN-tn' /dāštan/), 𐫅𐫀𐫢𐫤𐫗 (dʾštn /dāštan/), from Old Persian 𐎭𐎠𐎼𐎹𐎫𐎡𐎹 (d-a-r-y-t-i-y /dārayatiy/, “to hold, have”), from Proto-Iranian *dāráyati,[1] from Proto-Indo-Iranian *dʰāráyati (“to hold, carry; to bear, support”), from Proto-Indo-European *dʰer- (“to hold”).
Pronunciation
[edit]- (Classical Persian) IPA(key): [dɑːʃ.ˈtan]
- (Iran, formal) IPA(key): [d̪ɒːʃ.t̪ʰǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [d̪ɔʃ.t̪ʰǽn]
Readings | |
---|---|
Classical reading? | dāštan |
Dari reading? | dāštan |
Iranian reading? | dâštan |
Tajik reading? | doštan |
Verb
[edit]Dari | داشتن |
---|---|
Iranian Persian | |
Tajik | доштан |
دَاشْتَن • (dâštan) (present stem دار (dâr))
- to have; to possess, to own
- چهار تا بچه داریم. ― čahâr tâ bačče dârim. ― We have four children.
- (Iran, auxiliary, not in very literary language) to be (doing something) [from 1870s[2]]
- دارم میروم. ― dâram mi-ravam. ― I am going.
- داشتی قدم میزدی. ― dâšti qadam mi-zadi. ― You were walking.
- (Classical Persian) to keep, to hold
- c. 1520, Selim I of the Ottoman Empire, edited by Benedek Péri, The Persian Dīvān of Yavuz Sulṭān Selīm, Budapest, Hungary: Research Centre for the Humanities, Eötvös Loránd Research Network, →ISBN, page 212:
- بمستی روز هجران خویشتنرا شاد دارم
چه عدلی کز خرابی ملکرا آباد دارم- ba-mastī rōz-i hijrān xwēštan rā šād dāram
či adlē k-az xarābī mulk rā ābād dāram - I keep myself happy with drunkenness on the day of separation;
What justice it is that I should keep my kingdom flourishing through [my own] depravity!
- ba-mastī rōz-i hijrān xwēštan rā šād dāram
Usage notes
[edit]- Unlike most other verbs, the simple present imperfective form of داشتن does not use the durative prefix میـ (mi-).
- داشتن as the progressive auxiliary is normal in both speech and many text genres, but is still avoided in more conservative literary registers as a colloquialism. Its usage in this sense was first recorded in colloquial usage in the 1870s, having been entirely absent from Classical Persian.[2] Geographically, its utilisation is limited to Iran, and it is substituted for conjunct verb constructions from ایستاده (istâde, “standing”) and رفتن (raftan, “to go”) in Transoxiana and Afghanistan, respectively.[3][4] For example, the present continuous sentence "He is reading the book" would be translated as follows (with Classical Persian transliterations):
- Iranian: او دارد کتاب را میخواند (ō dārad kitāb rā mēxwānad)
- Dari: او کتاب را خوانده میرود (ō kitāb rā xwānda mērawad)
- Tajik: او کتاب را خوانده ایستاده است (ō kitāb rā xwānda īstāda ast)
- Meanwhile, the past continuous sentence "He was reading the book" would be translated as follows:
- Iranian: او داشت کتاب را میخواند (ō dāšt kitāb rā mēxwānd)
- Dari: او کتاب را خوانده میرفت (ō kitāb rā xwānda mēraft)
- Tajik: او کتاب را خوانده ایستاده بود (ō kitāb rā xwānda īstāda būd)
- In medieval texts, the nuance of داشتن is often closer to English "to hold; to keep", and possession is usually marked by را (râ, “at”, the indirect object marker) + بودن (budan, “to be”).
Conjugation
[edit]infinitive | داشتن (dāštán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | دار (dār) | ||||||
past | داشت (dāšt) | |||||||
participle | present | دارنده (dārindá) | ||||||
past | داشته (dāštá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | دارم (dā́ram) |
داری (dā́rī) |
دارد (dā́rad) |
داریم (dā́rēm) |
دارید (dā́rēd) |
دارند (dā́rand) | |
present (imperfect) | میدارم (mḗ-dāram) |
میداری (mḗ-dārī) |
میدارد (mḗ-dārad) |
میداریم (mḗ-dārēm) |
میدارید (mḗ-dārēd) |
میدارند (mḗ-dārand) | ||
present progressive | در حال داشتن استم (dar hāl-i dāštan astam) |
در حال داشتن استی (dar hāl-i dāštan astī) |
در حال داشتن است (dar hāl-i dāštan ast) |
در حال داشتن استیم (dar hāl-i dāštan astēm) |
در حال داشتن استید (dar hāl-i dāštan astēd) |
در حال داشتن استند (dar hāl-i dāštan astand) | ||
present perfect | داشتهام (dāštá-am) |
داشتهای (dāštá-ī) |
داشتهاست (dāštá ast) |
داشتهایم (dāštá-ēn) |
داشتهاید (dāštá-ēd) |
داشتهاند (dāštá-and) | ||
past | داشتم (dā́štam) |
داشتی (dā́štī) |
داشت (dāšt) |
داشتیم (dā́štēm) |
داشتید (dā́štēd) |
داشتند (dā́štand) | ||
past (imperfect) | میداشتم (mḗ-dāštam) |
میداشتی (mḗ-dāštī) |
میداشت (mḗ-dāšt) |
میداشتیم (mḗ-dāštēm) |
میداشتید (mḗ-dāštēd) |
میداشتند (mḗ-dāštand) | ||
past progressive | در حال داشتن بودم (dar hāl-i dāštan būdam) |
در حال داشتن بودی (dar hāl-i dāštan būdī) |
در حال داشتن بود (dar hāl-i dāštan būd) |
در حال داشتن بودیم (dar hāl-i dāštan būdēm) |
در حال داشتن بودید (dar hāl-i dāštan būdēd) |
در حال داشتن بودند (dar hāl-i dāštan būdand) | ||
pluperfect | داشته بودم (dāštá bū́dam) |
داشته بودی (dāštá bū́dī) |
داشته بود (dāštá būd) |
داشته بودیم (dāštá bū́dēm) |
داشته بودید (dāštá bū́dēd) |
داشته بودند (dāštá bū́dand) | ||
future | خواهم داشت (xāhám dāšt) |
خواهی داشت (xāhī́ dāšt) |
خواهد داشت (xāhád dāšt) |
خواهیم داشت (xāhḗm dāšt) |
خواهید داشت (xāhḗd dāšt) |
خواهند داشت (xāhánd dāšt) | ||
subjunctive | present | بدارم (bídāram) |
بداری (bídārī) |
بدارد (bídārad) |
بداریم (bídārēm) |
بدارید (bídārēd) |
بدارند (bídārand) | |
past | داشته باشم (dāštá bā́šam) |
داشته باشی (dāštá bā́šī) |
داشته باشد (dāštá bā́šad) |
داشته باشیم (dāštá bā́šēm) |
داشته باشید (dāštá bā́šēd) |
داشته باشند (dāštá bā́šand) | ||
imperative | بدار (bídār) |
بدارید (bídārēd) |
infinitive | داشتن (dāštán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | دار (dār) | ||||||
past | داشت (dāšt) | |||||||
participle | present | دارنده (dārindá) | ||||||
past | داشته (dāštá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | دارم (dā́rum) |
داری (dā́rī) |
داره (dā́ra) |
داریم (dā́rēm) |
دارین (dā́rēn) |
دارن (dā́ran) | |
present (imperfect) | میدارم (mḗ-dārum) |
میداری (mḗ-dārī) |
میداره (mḗ-dāra) |
میداریم (mḗ-dārēm) |
میدارین (mḗ-dārēn) |
میدارن (mḗ-dāran) | ||
present progressive | ده آل داشتن استم (da āl-i dāštan astum) |
ده آل داشتن استی (da āl-i dāštan astī) |
ده آل داشتن است (da āl-i dāštan ast) |
ده آل داشتن استیم (da āl-i dāštan astēm) |
ده آل داشتن استین (da āl-i dāštan astēn) |
ده آل داشتن استن (da āl-i dāštan astan) | ||
present perfect | داشتم (dāštám) |
داشتی (dāštī́) |
داشتاست (dāštást) |
داشتیم (dāštḗm) |
داشتین (dāštḗn) |
داشتن (dāštán) | ||
past | داشتم (dā́štum) |
داشتی (dā́štī) |
داشته (dāšta) |
داشتیم (dā́štēm) |
داشتین (dā́štēn) |
داشتن (dā́štan) | ||
past (imperfect) | میداشتم (mḗ-dāštum) |
میداشتی (mḗ-dāštī) |
میداشته (mḗ-dāšta) |
میداشتیم (mḗ-dāštēm) |
میداشتین (mḗ-dāštēn) |
میداشتن (mḗ-dāštan) | ||
past progressive | ده آل داشتن بودم (da āl-i dāštan būdum) |
ده آل داشتن بودی (da āl-i dāštan būdī) |
ده آل داشتن بود (da āl-i dāštan būd) |
ده آل داشتن بودیم (da āl-i dāštan būdēm) |
ده آل داشتن بودین (da āl-i dāštan būdēn) |
ده آل داشتن بودن (da āl-i dāštan būdan) | ||
pluperfect | داشته بودم (dāštá bū́dum) |
داشته بودی (dāštá bū́dī) |
داشته بوده (dāštá būda) |
داشته بودیم (dāštá bū́dēm) |
داشته بودین (dāštá bū́dēn) |
داشته بودن (dāštá bū́dan) | ||
future | خوایم داشت (xāyyúm dāšt) |
خوایی داشت (xāyyī́ dāšt) |
خوایه داشت (xāyyá dāšt) |
خواییم داشت (xāyyḗm dāšt) |
خوایین داشت (xāyyḗn dāšt) |
خواین داشت (xāyyán dāšt) | ||
subjunctive | present | بدارم (bídārum) |
بداری (bídārī) |
بداره (bídāra) |
بداریم (bídārēm) |
بدارین (bídārēn) |
بدارن (bídāran) | |
past | داشته باشم (dāštá bā́šam) |
داشته باشی (dāštá bā́šī) |
داشته باشه (dāštá bā́ša) |
داشته باشیم (dāštá bā́šēm) |
داشته باشین (dāštá bā́šēn) |
داشته باشن (dāštá bā́šan) | ||
imperative | بدار (bídār) |
بدارین (bídārēn) |
Conjugation of داشتن ( dâštan) (literary Iranian Persian)
داشتن ( dâštan) |
infinitive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
داشت ( dâšt) |
past stem | دار ( dâr) |
present stem | ||||||
داشته ( dâšte) |
past participle | دارنده ( dârande) |
present participle | ||||||
indicative | |||||||||
داشتیم ( dâštim) |
ما | داشتم ( dâštam) |
من | past | داریم ( dârim) |
ما | دارم ( dâram) |
من | present |
داشتید ( dâštid) |
شما | داشتی ( dâšti) |
تو | دارید ( dârid) |
شما | داری ( dâri) |
تو | ||
داشتند ( dâštand) |
آنها | داشت ( dâšt) |
او | دارند ( dârand) |
آنها | دارد ( dârad) |
او | ||
داشتهایم ( dâšte-im) |
ما | داشتهام ( dâšte-am) |
من | present perfect | داشته بودیم ( dâšte budim) |
ما | داشته بودم ( dâšte budam) |
من | pluperfect |
داشتهاید ( dâšte-id) |
شما | داشتهای ( dâšte-i) |
تو | داشته بودید ( dâšte budid) |
شما | داشته بودی ( dâšte budi) |
تو | ||
داشتهاند ( dâšte-and) |
آنها | داشته است ( dâšte ast) |
او | داشته بودند ( dâšte budand) |
آنها | داشته بود ( dâšte bud) |
او | ||
خواهیم داشت ( xâhim dâšt) |
ما | خواهم داشت ( xâham dâšt) |
من | future | |||||
خواهید داشت ( xâhid dâšt) |
شما | خواهی داشت ( xâhi dâšt) |
تو | ||||||
خواهند داشت ( xâhand dâšt) |
آنها | خواهد داشت ( xâhad dâšt) |
او | ||||||
subjunctive and imperative | |||||||||
داشته باشید ( dâšte bâšid) |
شما | داشته باش ( dâšte bâš) |
تو | imperative | داشته باشیم ( dâšte bâšim) |
ما | داشته باشم ( dâšte bâšam) |
من | past subjunctive |
داشته باشید ( dâšte bâšid) |
شما | داشته باشی ( dâšte bâši) |
تو | ||||||
داشته باشند ( dâšte bâšand) |
آنها | داشته باشد ( dâšte bâšad) |
او |
Conjugation of داشتن ( dâštan) (colloquial Tehrani)
داشتن ( dâštan) |
infinitive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
داشت ( dâšt) |
past stem | دار ( dâr) |
present stem | ||||||
داشته ( dâšte) |
past participle | دارنده ( dârande) |
present participle | ||||||
indicative | |||||||||
داشتیم ( dâštim) |
ما | داشتم ( dâštam) |
من | past | داریم ( dârim) |
ما | دارم ( dâram) |
من | present |
داشتین ( dâštin) |
شما | داشتی ( dâšti) |
تو | دارین ( dârin) |
شما | داری ( dâri) |
تو | ||
داشتن ( dâštan) |
آنها | داشت ( dâšt) |
او | دارن ( dâran) |
آنها | داره ( dâre) |
او | ||
داشتهایم ( dâšt'im) |
ما | داشتهام ( dâšt'am) |
من | present perfect | داشته بودیم ( dâšte budim) |
ما | داشته بودم ( dâšte budam) |
من | pluperfect |
داشتهاین ( dâšt'in) |
شما | داشتهای ( dâšt'i) |
تو | داشته بودین ( dâšte budin) |
شما | داشته بودی ( dâšte budi) |
تو | ||
داشتهان ( dâšt'an) |
آنها | داشته ( dâšte) |
او | داشته بودن ( dâšte budan) |
آنها | داشته بود ( dâšte bud) |
او | ||
subjunctive and imperative | |||||||||
داشته باشین ( dâšte bâšin) |
شما | داشته باش ( dâšte bâš) |
تو | imperative | داشته باشیم ( dâšte bâšim) |
ما | داشته باشم ( dâšte bâšam) |
من | past subjunctive |
داشته باشین ( dâšte bâšin) |
شما | داشته باشی ( dâšte bâši) |
تو | ||||||
داشته باشن ( dâšte bâšan) |
آنها | داشته باشه ( dâšte bâše) |
او |
Derived terms
[edit]References
[edit]- ^ Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 58
- ↑ 2.0 2.1 Shadi Davari, Mehrdad Naghzguy-Kohan (2017) “The grammaticalization of progressive aspect in Persian”, in The Grammaticalization of Tense, Aspect, Modality and Evidentiality, De Gruyter Mouton, , pages 163-190
- ^ Gernot Windfuhr, John R. Perry (2009) “Persian and Tajik” (chapter 8), in The Iranian Languages[1] (in English), page 534:
- The development in the morphosyntax of these three varieties is the history of increasing differentiation, particularly in their verb systems through the development of new constructions. These include the progressive Aktionsart (...). Persian uses dāštan in its basic meaning 'keep, hold', where both auxiliary and dependent verb are finite. Tajik and Afghan use conjunct verb constructions with istoda 'standing' and raftan 'go', respectively: Pers. dārad ketāb mi-xān-ad, Taj. [kitob-ro xond-a] istoda ast, Afgh. [ketåb-ra xånd-a] mē-rav-ad 'he is reading the book'.
- ^ Roohollah Mofidi, Negin Mohammadi Nafchi (2023) “Aspect in Tajik” (chapter 4), in Shinji Ido, Behrooz Mahmoodi-Bakhtiari, editors, Tajik Linguistics[2] (in English), pages 183-229:
- Progressive auxiliary: Tajik istodan 'to stand', Dari raftan 'to go', Persian dāštan 'to have'. (...) What is interesting in the overall picture is that Tajik, Dari, and Persian have all employed an auxiliary for the progressive aspect, though from different sources. (...) This could have happened after the 16th century. (...) In the case of Dari, (...) the periphrastic progressive construction is a "recent" development. (...) The [following] examples represent this construction: raft-a mē-ravom 'I am going', mihmān-hā-rā xošāmadguyi kard-a mē-raft '(S)he was welcoming the guests'. (...) The periphrastic progressive construction of the Persian of Iran is a rather recent development, being recorded for the first time in the late 19th century from spoken varieties. Zhukovskij reports to have attested it in a popular folk song in the late 1870s.
Categories:
- Persian terms inherited from Proto-Iranian
- Persian terms derived from Proto-Indo-European
- Persian terms inherited from Old Persian
- Persian terms inherited from Proto-Indo-European
- Persian terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Persian terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Persian terms derived from Proto-Iranian
- Persian terms derived from Old Persian
- Persian terms inherited from Middle Persian
- Persian terms derived from Middle Persian
- Persian terms with IPA pronunciation
- Persian terms with audio pronunciation
- Persian lemmas
- Persian verbs
- Persian terms with usage examples
- Iranian Persian
- Persian auxiliary verbs
- Classical Persian
- Persian terms with quotations