կատու

Armenian

Etymology

Inherited from Old Armenian կատու (katu).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /kɑˈtu/, [kɑtú]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɡɑˈdu/, [ɡɑdú]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

կատու • (katu)

1. cat

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կատու (katu)	կատուներ (katuner)
dative	կատվի (katvi)	կատուների (katuneri)
ablative	կատվից (katvicʻ)	կատուներից (katunericʻ)
instrumental	կատվով (katvov)	կատուներով (katunerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	կատուն (katun)	կատուները/կատուներն (katunerə/katunern)
dative	կատվին (katvin)	կատուներին (katunerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կատուս (katus)	կատուներս (katuners)
dative	կատվիս (katvis)	կատուներիս (katuneris)
ablative	կատվիցս (katvicʻs)	կատուներիցս (katunericʻs)
instrumental	կատվովս (katvovs)	կատուներովս (katunerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կատուդ (katud)	կատուներդ (katunerd)
dative	կատվիդ (katvid)	կատուներիդ (katunerid)
ablative	կատվիցդ (katvicʻd)	կատուներիցդ (katunericʻd)
instrumental	կատվովդ (katvovd)	կատուներովդ (katunerovd)
locative	—	—

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կատու (katu)	կատուներ (katuner)
dative	կատուի (katui)	կատուների (katuneri)
ablative	կատուից (katuicʻ)	կատուներից (katunericʻ)
instrumental	կատուով (katuov)	կատուներով (katunerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	կատուն (katun)	կատուները/կատուներն (katunerə/katunern)
dative	կատուին (katuin)	կատուներին (katunerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կատուս (katus)	կատուներս (katuners)
dative	կատուիս (katuis)	կատուներիս (katuneris)
ablative	կատուիցս (katuicʻs)	կատուներիցս (katunericʻs)
instrumental	կատուովս (katuovs)	կատուներովս (katunerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կատուդ (katud)	կատուներդ (katunerd)
dative	կատուիդ (katuid)	կատուներիդ (katunerid)
ablative	կատուիցդ (katuicʻd)	կատուներիցդ (katunericʻd)
instrumental	կատուովդ (katuovd)	կատուներովդ (katunerovd)
locative	—	—

i-type, animate (Western Armenian)

	singular	plural
nominative	կատու (katu)	կատուներ (katuner)
dative	կատուի (katui)	կատուներու (katuneru)
ablative	կատուէ (katuē)	կատուներէ (katunerē)
instrumental	կատուով (katuov)	կատուներով (katunerov)
	definite forms
nominative	կատուն (katun)	կատուները/կատուներն (katunerə/katunern)
dative	կատուին (katuin)	կատուներուն (katunerun)
ablative	կատուէն (katuēn)	կատուներէն (katunerēn)
instrumental	կատուովը/կատուովն (katuovə/katuovn)	կատուներովը/կատուներովն (katunerovə/katunerovn)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կատուս (katus)	կատուներս (katuners)
dative	կատուիս (katuis)	կատուներուս (katunerus)
ablative	կատուէս (katuēs)	կատուներէս (katunerēs)
instrumental	կատուովս (katuovs)	կատուներովս (katunerovs)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կատուդ (katud)	կատուներդ (katunerd)
dative	կատուիդ (katuid)	կատուներուդ (katunerud)
ablative	կատուէդ (katuēd)	կատուներէդ (katunerēd)
instrumental	կատուովդ (katuovd)	կատուներովդ (katunerovd)

Derived terms

• կատվաձագ (katvajag)
• կատվառյուծ (katvaṙyuc)
• կատվիկ (katvik)
• վագրակատու (vagrakatu)

Old Armenian

Etymology

A Wanderwort related to Late Latin cattus (French chat), Byzantine Greek κάττα (kátta), English cat, Russian кот (kot), ко́шка (kóška), Welsh cath, Irish cat, Basque katu, Arabic قِطّ (qiṭṭ), Classical Syriac ܩܛܘ (qaṭṭu), Turkish kedi, etc. The immediate source of the Armenian is probably Classical Syriac ܩܛܘ (qaṭṭu).

Noun

կատու • (katu) (post-Classical)

1. cat

Usage notes

The designation of the domestic cat in the Classical age was կուզ (kuz).

Declension

o-type

	singular	plural
nominative	կատու (katu)	կատուք (katukʻ)
genitive	կատուոյ (katuoy)	կատուոց (katuocʻ)
dative	կատուոյ (katuoy)	կատուոց (katuocʻ)
accusative	կատու (katu)	կատուս (katus)
ablative	կատուոյ (katuoy)	կատուոց (katuocʻ)
instrumental	կատուով (katuov)	կատուովք (katuovkʻ)
locative	կատու (katu)	կատուս (katus)

i-a-type

	singular	plural
nominative	կատու (katu)	կատուք (katukʻ)
genitive	կատուի (katui)	կատուաց (katuacʻ)
dative	կատուի (katui)	կատուաց (katuacʻ)
accusative	կատու (katu)	կատուս (katus)
ablative	կատուէ (katuē)	կատուաց (katuacʻ)
instrumental	կատուաւ (katuaw)	կատուաւք = կատուօք (katuawkʻ = katuōkʻ)
locative	կատուի (katui)	կատուս (katus)

Derived terms

• կատուակ (katuak)
• կատուականջ (katuakanǰ)
• կատուապաշտութիւն (katuapaštutʻiwn)

Descendants

• Armenian: կատու (katu)
• → Avar: кету (ketu)
• →⇒ Georgian: კატა (ḳaṭa), კატუნი (ḳaṭuni)
• → Laz: კატუ (ǩaťu)
• → Mingrelian: კატუ (ḳaṭu)
• → Tabasaran: гату (gatu)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “կատու”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կատու”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “կատու”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կատու”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press