вѣдѣти

Old Church Slavonic

вѣдѣти

Etymology

From Proto-Slavic *věděti, from *věďa, from Proto-Indo-European *wóyde (“to know”), perfect of *weyd- (“to see, to know”).

Verb

вѣдѣти • (věděti) impf

1. to know
   • “ⱀⰵ ⰲⱑⱄⱅⱏ (leaf 86, line 9)”, in Codex Zographensis [Глаг. 1]‎^[1] (in Old Church Slavonic), National Library of Russia, 1000±33, page Mk:4:26:

     тако естъ цр҃сие бж҃ие ꙗкоже чк҃ъ въмѣтаетъ сѣмѧ въ земл҄ѫ· ꙇ҅ съпитъ· ꙇ҅ въстаетъ ношть ꙇ҅ дьнь· ꙇ҅ сѣмѧ прозѧбаетъ· ꙇ҅ растетъ ꙗкоже не вѣстъ онъ·

     tako estŭ cr:sie bž:ie jakože čk:ŭ vŭmětaetŭ sěmę vŭ zemlʹǫ· i҅ sŭpitŭ· i҅ vŭstaetŭ noštĭ i҅ dĭnĭ· i҅ sěmę prozębaetŭ· i҅ rastetŭ jakože ne věstŭ onŭ·

     (please add an English translation of this quotation)

   • from Slavonic Josephus, книга 3, 417б:

     ци не вѣдѣхъ иоудѣиска закона, како воеводамъ достоино оумирати.

     ci ne věděxŭ iuděiska zakona, kako voevodamŭ dostoino umirati.

     (please add an English translation of this quotation)

2. to see
   • from the Life of Constantine:

     филосѡѳе, вѣмь тѧ троудна соуща, но достоить тебѣ тамо ити.

     filosoθe, věmĭ tę trudna sušta, no dostoitĭ tebě tamo iti.

     Philosopher, I see that you are weary, but it does suit you to go there.

Conjugation

present tense of вѣдѣти (věděti) singular dual plural азъ (azŭ) тꙑ (ty) тъ (tŭ) вѣ (vě) ва (va) та (ta) мꙑ (my) вꙑ (vy) ти (ti) вѣмь (věmĭ) вѣси (věsi) вѣстъ (věstŭ) вѣвѣ (věvě) вѣста (věsta) вѣсте (věste) вѣмъ (věmŭ) вѣсте (věste) вѣдѧтъ (vědętŭ)

Synonyms

• знати (znati)

Derived terms

• безвѣдьнъ (bezvědĭnŭ)
• вѣдомъ (vědomŭ)
• вѣдь (vědĭ)
• вѣдьство (vědĭstvo)
• вѣдьць (vědĭcĭ)
• вѣдѣ (vědě)
• вѣдѣние (věděnie)
• заповѣдь (zapovědĭ)
• заповѣдѣти (zapověděti)
• извѣдѣти (izvěděti)
• исповѣдь (ispovědĭ)
• исповѣдьникъ (ispovědĭnikŭ)
• исповѣдѣти (ispověděti)
• навѣдомъ (navědomŭ)
• навѣдѣти (navěděti)
• невѣдомъ (nevědomŭ)
• невѣдьство (nevědĭstvo)
• невѣдѣние (nevěděnie)
• недовѣдимъ (nedovědimŭ)
• недовѣдьнъ (nedovědĭnŭ)
• недовѣдѣние (nedověděnie)
• недовѣдѣти (nedověděti)
• несъвѣда (nesŭvěda)
• несъвѣдьнъ (nesŭvědĭnŭ)
• оувѣдѣние (uvěděnie)
• оувѣдѣти (uvěděti)
• повѣдь (povědĭ)
• повѣдѣти (pověděti)
• проповѣдь (propovědĭ)
• проповѣдѣти (propověděti)
• съвѣдь (sŭvědĭ)
• съвѣдѣние (sŭvěděnie)
• съвѣдѣтель (sŭvědětelĭ)
• съвѣдѣтель (sŭvědětelĭ)
• съвѣдѣти (sŭvěděti)

Related terms

• вѣждьство (věždĭstvo)
• вѣсть (věstĭ)
• вѣстьникъ (věstĭnikŭ)
• вѣщь (věštĭ)
• невѣжда (nevěžda)
• невѣждьство (nevěždĭstvo)
• невѣста (nevěsta)
• невѣсть (nevěstĭ)
• повѣсть (pověstĭ)

Descendants

• ⇒ Bulgarian: неведом (nevedom) (adj)
• → Russian: весть (vestʹ, “(he/she/it) knows, in set expressions”)

References

• Бояджиев, Андрей (2016) Старобългарска читанка‎^[2], София

Further reading

• А. К. Поливанова, editor (2013), “Глагол вѣдѣти”, in Старославянский язык. Грамматика. Словари.‎^[3] (in Russian), Moscow: Университет Дмитрия Пожарского, page 324
• Cejtlin, R.M.; Večerka, R.; Blagova, E., editors (1994), “А. Таблица форм атематических глаголов”, in Staroslavjanskij slovarʹ (po rukopisjam X—XI vekov) [Old Church Slavonic Dictionary (Based on 10–11th Century Manuscripts)], Moscow: Russkij jazyk, page 829
• Григории, editor (1057), “Спряженіе глаголовъ неправильныхъ. § 39. (leaf 30)”, in Еуглие [Ostromir Gospels]‎^[4] (in Old Church Slavonic), page 30
• Cejtlin, R.M.; Večerka, R.; Blagova, E., editors (1994), “вѣдѣти”, in Staroslavjanskij slovarʹ (po rukopisjam X—XI vekov) [Old Church Slavonic Dictionary (Based on 10–11th Century Manuscripts)], Moscow: Russkij jazyk, page 164
• Hauptova Z., editor (1958–1997), “вѣдѣти”, in Slovník jazyka staroslověnského (Lexicon linguae palaeoslovenicae)‎^[5], volume 1, Prague: Euroslavica, page 375