wszelki

Old Polish

Etymology

From a phonetic reduction of wszelaki from frequent use, as well as from a general reduction of -Vli- > Vl- (compare Old Polish wielki, albo), from Proto-Slavic *vьšelijakъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /fʃʲɛlʲkiː/
• IPA^(key): (15^th CE) /fʃʲɛlʲki/

Pronoun

wszelki

1. (attested in Lesser Poland) each, every

   Synonym: każdy

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[1], Krakow, page 3a:

     Tako vøcz gescy on to bil prikasal, abycz fszeliky clouek... do Bethlehem przysetl bil (Luc 2, 3)

     [Tako więc jesci on to był przykazał, abyć wszeliki człowiek... do Betlehem przyszedł {był} (Luc 2, 3)]

2. (attested in Masovia, Lesser Poland) any, whichever; (in negated sentences) no, none
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 111:

     Taky starostha, rzanczcza albo wschelky vrzandnyk (quisquis officialis) wschitka gymyenya yego ma dacz na rankoyemstwo

     [Taki starosta, rządźca albo wszelki urzędnik (quisquis officialis) wszytka jimienia jego ma dać na rękojemstwo]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 118, 133:

     Y ne *panvye mne wszelka krzywda (omnis iniustitia)

     [I nie panuj[e] mnie wszelka krzywda (omnis iniustitia)]

3. (attested in Lesser Poland) entire, whole

   Synonym: cały

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki‎^[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego, pages 8, 1:

     Kako dziwne iest ymø twoie we wszelikey zemy (in universa terra)

     [Kako dziwne jest imię twoje we wszelikiej ziemi (in universa terra)]

Derived terms

adverbs

• na wszelki miesiąc
• na wszelkie lato
• we wszelikie brzemię
• we wszelkiej
• wszelkiego dnia

 

Related terms

adjectives

• wiesz

 

Descendants

• Polish: wszelki
• Silesian: wszelki

References

• Boryś, Wiesław (2005) “wszelki”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “wszelki”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wszelki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wszelki.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈfʂɛl.ki/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈfʂɛl.ki/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛlki
• Syllabification: wszel‧ki

Adjective

wszelki (not comparable, no derived adverb)

1. each, every

   Synonyms: co do jednego, każdy, wszelaki, wszystek

   Antonym: żaden

2. any, any and all

   Synonym: jakikolwiek

   ponad wszelką wątpliwość ― beyond a shadow of a doubt

3. (obsolete) all kinds of, various

   Synonym: różnorodny

Declension

Declension of wszelki (velar)

singular					plural
	masculine animate	masculine inanimate	feminine	neuter	virile (= masculine personal)	non-virile
nominative	wszelki		wszelka	wszelkie	wszelcy	wszelkie
genitive	wszelkiego		wszelkiej	wszelkiego	wszelkich
dative	wszelkiemu		wszelkiej	wszelkiemu	wszelkim
accusative	wszelkiego	wszelki	wszelką	wszelkie	wszelkich	wszelkie
instrumental	wszelkim		wszelką	wszelkim	wszelkimi
locative	wszelkim		wszelkiej	wszelkim	wszelkich

Derived terms

adverbs

• za wszelką cenę

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), wszelki is one of the most used words in Polish, appearing 26 times in scientific texts, 25 times in news, 37 times in essays, 18 times in fiction, and 22 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 128 times, making it the 469th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• wszelki in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wszelki in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wszelki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• “WSZELKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 18.04.2012
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wszelki”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wszelki”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wszelki”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 772
• wszelki in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego