sızmak
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish صیزمق (sızmak, “to ooze through a vessel, to trickle, leak out, pass out”), from Proto-Turkic *sïŕ- (“to ooze, to melt”).[1]
Cognate with Karakhanid [script needed] (sızmāk, “to drip, melt, lose weight”), Azerbaijani sızmaq (“to leak”), Chagatai [script needed] (sızmak, “to drip, ooze”), Chuvash шӑранма (šăranma, “to melt, lose weight”), Kipchak [Arabic needed] (sız-, “to melt”), Kyrgyz сызуу (sızuu, “to ooze, trickle”), Southern Altai сызыы (sïzïï) Tatar сызу (sızu, “to melt”), Turkmen syzmak (“to ooze”), Tuvan сыскаар (sıskaar, “to strain, filter”), Uzbek sizmoq (“to ooze”).
Verb
[edit]sızmak (third-person singular simple present sızar)
- (intransitive) to percolate, leak, ooze
- Tavandan su sızıyor. ― Water is leaking through the ceiling.
- (intransitive) (for a secret) to leak out, become known
- Önemli veriler dışarı sızdı. ― Important data leaked out.
- (intransitive) to infiltrate, enter (a place) unobtrusively
- FBI, terör örgütüne sızdı. ― The FBI infiltrated into the terrorist organization.
- (intransitive) to fall asleep, pass out (after getting drunk)
- Çok içme, sonra sızacaksın. ― Don't drink too much, otherwise you will pass out.
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | sızmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sızan | ||||||
perfective | sızmış | |||||||
prospective | sızacak | |||||||
personal participle | non-prospective | sızdığım | sızdığın | sızdığı | sızdığımız | sızdığınız | sızdıkları | |
prospective | sızacağım | sızacağın | sızacağı | sızacağımız | sızacağınız | sızacakları | ||
verbal noun | sızma | |||||||
way of doing | sızış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sızarım | sızarsın | sızar | sızarız | sızarsınız | sızarlar |
imperfective | sızıyorum | sızıyorsun | sızıyor | sızıyoruz | sızıyorsunuz | sızıyorlar | ||
past | perfective | sızdım | sızdın | sızdı | sızdık | sızdınız | sızdılar | |
imperfective | sızıyordum | sızıyordun | sızıyordu | sızıyorduk | sızıyordunuz | sızıyorlardı (or sızıyordular) | ||
future | sızacağım | sızacaksın | sızacak | sızacağız | sızacaksınız | sızacaklar | ||
future-in-the-past | definite | sızacaktım | sızacaktın | sızacaktı | sızacaktık | sızacaktınız | sızacaklardı | |
indefinite | sızardım | sızardın | sızardı | sızardık | sızardınız | sızarlardı | ||
inferential | perfective | sızmışım | sızmışsın | sızmış | sızmışız | sızmışsınız | sızmışlar | |
aorist | sızarmışım | sızarmışsın | sızarmış | sızarmışız | sızarmışsınız | sızarlarmış (or sızarmışlar) | ||
imperfective | sızıyormuşum | sızıyormuşsun | sızıyormuş | sızıyormuşuz | sızıyormuşsunuz | sızıyorlarmış | ||
conditional | simple | sızsam | sızsan | sızsa | sızsak | sızsanız | sızsalar | |
perfective | sızsaydım | sızsaydın | sızsaydı | sızsaydık | sızsaydınız | sızsaydılar | ||
optative | sızayım | sızasın | sıza | sızalım | sızasınız | sızalar | ||
progressive | sızmaktayım | sızmaktasın | sızmakta | sızmaktayız | sızmaktasınız | sızmaktalar | ||
necessitative | sızmalıyım | sızmalısın | sızmalı | sızmalıyız | sızmalısınız | sızmalılar | ||
imperative | sız | sızsın | sızın | sızsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sızar mıyım? | sızar mısın? | sızar mı? | sızar mıyız? | sızar mısınız? | sızarlar mı? |
imperfective | sızıyor muyum? | sızıyor musun? | sızıyor mu? | sızıyor muyuz? | sızıyor musunuz? | sızıyorlar mı? | ||
past | perfective | sızdım mı? | sızdın mı? | sızdı mı? | sızdık mı? | sızdınız mı? | sızdılar mı? | |
imperfective | sızıyor muydum? | sızıyor muydun? | sızıyor muydu? | sızıyor muyduk? | sızıyor muydunuz? | sızıyorlar mıydı? | ||
future | sızacak mıyım? | sızacak mısın? | sızacak mı? | sızacak mıyız? | sızacak mısınız? | sızacaklar mı? | ||
inferential | perfective | sızmış mıyım? | sızmış mısın? | sızmış mı? | sızmış mıyız? | sızmış mısınız? | sızmışlar mı? | |
aorist | sızar mıymışım? | sızar mıymışsın? | sızar mıymış? | sızar mıymışız? | sızar mıymışsınız? | sızarlar mıymış? | ||
imperfective | sızıyor muymuşum? | sızıyor muymuşsun? | sızıyor muymuş? | sızıyor muymuşuz? | sızıyor muymuşsunuz? | sızıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sızsam mı? | sızsan mı? | sızsa mı? | sızsak mı? | sızsanız mı? | sızsalar mı? | |
perfective | sızsa mıydım? | sızsa mıydın? | sızsa mıydı? | sızsa mıydık? | sızsa mıydınız? | sızsalar mıydı? | ||
progressive | sızmakta mıyım? | sızmakta mısın? | sızmakta mı? | sızmakta mıyız? | sızmakta mısınız? | sızmaktalar mı? | ||
necessitative | sızmalı mıyım? | sızmalı mısın? | sızmalı mı? | sızmalı mıyız? | sızmalı mısınız? | sızmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | sızmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sızmayan | ||||||
perfective | sızmamış | |||||||
prospective | sızmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | sızmadığım | sızmadığın | sızmadığı | sızmadığımız | sızmadığınız | sızmadıkları | |
prospective | sızmayacağım | sızmayacağın | sızmayacağı | sızmayacağımız | sızmayacağınız | sızmayacakları | ||
verbal noun | sızmama | |||||||
way of doing | sızmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sızmam | sızmazsın | sızmaz | sızmayız | sızmazsınız | sızmazlar |
imperfective | sızmıyorum | sızmıyorsun | sızmıyor | sızmıyoruz | sızmıyorsunuz | sızmıyorlar | ||
past | perfective | sızmadım | sızmadın | sızmadı | sızmadık | sızmadınız | sızmadılar | |
imperfective | sızmıyordum | sızmıyordun | sızmıyordu | sızmıyorduk | sızmıyordunuz | sızmıyorlardı | ||
future | sızmayacağım | sızmayacaksın | sızmayacak | sızmayacağız | sızmayacaksınız | sızmayacaklar | ||
inferential | perfective | sızmamışım | sızmamışsın | sızmamış | sızmamışız | sızmamışsınız | sızmamışlar | |
aorist | sızmazmışım | sızmazmışsın | sızmazmış | sızmazmışız | sızmazmışsınız | sızmazlarmış | ||
imperfective | sızmıyormuşum | sızmıyormuşsun | sızmıyormuş | sızmıyormuşuz | sızmıyormuşsunuz | sızmıyorlarmış | ||
conditional | simple | sızmasam | sızmasan | sızmasa | sızmasak | sızmasanız | sızmasalar | |
perfective | sızmasaydım | sızmasaydın | sızmasaydı | sızmasaydık | sızmasaydınız | sızmasaydılar | ||
optative | sızmayayım | sızmayasın | sızmaya | sızmayalım | sızmayasınız | sızmayalar | ||
progressive | sızmamaktayım | sızmamaktasın | sızmamakta | sızmamaktayız | sızmamaktasınız | sızmamaktalar | ||
necessitative | sızmamalıyım | sızmamalısın | sızmamalı | sızmamalıyız | sızmamalısınız | sızmamalılar | ||
imperative | sızma | sızmasın | sızmayın | sızmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sızmaz mıyım? | sızmaz mısın? | sızmaz mı? | sızmaz mıyız? | sızmaz mısınız? | sızmazlar mı? |
imperfective | sızmıyor muyum? | sızmıyor musun? | sızmıyor mu? | sızmıyor muyuz? | sızmıyor musunuz? | sızmıyorlar mı? | ||
past | perfective | sızmadım mı? | sızmadın mı? | sızmadı mı? | sızmadık mı? | sızmadınız mı? | sızmadılar mı? | |
imperfective | sızmıyor muydum? | sızmıyor muydun? | sızmıyor muydu? | sızmıyor muyduk? | sızmıyor muydunuz? | sızmıyorlar mıydı? | ||
future | sızmayacak mıyım? | sızmayacak mısın? | sızmayacak mı? | sızmayacak mıyız? | sızmayacak mısınız? | sızmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | sızmamış mıyım? | sızmamış mısın? | sızmamış mı? | sızmamış mıyız? | sızmamış mısınız? | sızmamışlar mı? | |
aorist | sızmaz mıymışım? | sızmaz mıymışsın? | sızmaz mıymış? | sızmaz mıymışız? | sızmaz mıymışsınız? | sızmazlar mıymış? | ||
imperfective | sızmıyor muymuşum? | sızmıyor muymuşsun? | sızmıyor muymuş? | sızmıyor muymuşuz? | sızmıyor muymuşsunuz? | sızmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sızmasam mı? | sızmasan mı? | sızmasa mı? | sızmasak mı? | sızmasanız mı? | sızmasalar mı? | |
perfective | sızmasa mıydım? | sızmasa mıydın? | sızmasa mıydı? | sızmasa mıydık? | sızmasa mıydınız? | sızmasalar mıydı? | ||
progressive | sızmamakta mıyım? | sızmamakta mısın? | sızmamakta mı? | sızmamakta mıyız? | sızmamakta mısınız? | sızmamaktalar mı? | ||
necessitative | sızmamalı mıyım? | sızmamalı mısın? | sızmamalı mı? | sızmamalı mıyız? | sızmamalı mısınız? | sızmamalılar mı? |
Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*sɨŕ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill