przywabić

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From przy- +‎ wabić. First attested in 1427.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /pr̝ivaːbit͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pr̝ivɒbit͡ɕ/

Verb

[edit]

przywabić pf

  1. (attested in Masovia) to call, to summon
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 42:
      Slvzebnykom... zapowyedamy... zabitich oblvpyacz..., alye tilko w genem groszv doszicz mayą myecz za robothą, gensze gim dacz kazyemy przes tego, gen ge do kthorego zabytego obrządzil prziwabicz (qui ad aliquem occisum procuraverit eos evocari)
      [Służebnikom... zapowiedamy... zabitych obłupiać..., ale tylko w jenem groszu dosyć mają mieć za robotę, jenże jim dać każemy przez tego, jen je do ktorego zabitego obrządził przywabić (qui ad aliquem occisum procuraverit eos evocari)]
  2. (attested in Greater Poland, Masovia) to attract, to lure
    • 1950 [1427], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2737, Warsaw:
      Iacom ya o thø krziwdø oth Micolaya wstal, eze mø nye vsyedlil na them ogrodze, na kthori mø prziwabil
      [Jakom ja o tę krzywdę ot Mikołaja ustał, eże mię nie usiedlił na tem ogrodzie, na ktory mię przywabił]
    • 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[1], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 475:
      Prywabicz obuiare
      [Przywabić obuiare]
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 7v:
      Allicere [] id est dulciter aduocare reytzen przyvabycz
      [Allicere [] id est dulciter aduocare reytzen przywabić]

Descendants

[edit]
  • Polish: przywabić
  • Silesian: prziwŏbić

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przywabić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “przywabić”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish przywabić. By surface analysis, przy- +‎ wabić. Compare Kashubian przëwabic.

Pronunciation

[edit]
 
  • (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɨˈvɒ.bit͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɨˈvɒ.bit͡ɕ/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -abit͡ɕ
  • Syllabification: przy‧wa‧bić

Verb

[edit]

przywabić pf (imperfective przywabiać) [with instrumental ‘with what’]

  1. (transitive) to attract, to lure (to entice someone with something)
    Synonyms: przynęcić, skusić, znęcić, zwabić
  2. (transitive) to attract, to lure (to entice an animal to a particular place)
    Synonym: zwabić
  3. (transitive) to attract, to lure (of an animal, to call out to or attract i.e. with smell another animal)
    Synonym: zwabić
  4. (reflexive with się, of animals) to attract each other, to lure each other
    Synonym: zwabić się
  5. (reflexive with się, obsolete) to be attracted, to be lured

Conjugation

[edit]
Conjugation of przywabić pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive przywabić
future tense 1st przywabię przywabimy
2nd przywabisz przywabicie
3rd przywabi przywabią
impersonal przywabi się
past tense 1st przywabiłem,
-(e)m przywabił
przywabiłam,
-(e)m przywabiła
przywabiłom,
-(e)m przywabiło
przywabiliśmy,
-(e)śmy przywabili
przywabiłyśmy,
-(e)śmy przywabiły
2nd przywabiłeś,
-(e)ś przywabił
przywabiłaś,
-(e)ś przywabiła
przywabiłoś,
-(e)ś przywabiło
przywabiliście,
-(e)ście przywabili
przywabiłyście,
-(e)ście przywabiły
3rd przywabił przywabiła przywabiło przywabili przywabiły
impersonal przywabiono
conditional 1st przywabiłbym,
bym przywabił
przywabiłabym,
bym przywabiła
przywabiłobym,
bym przywabiło
przywabilibyśmy,
byśmy przywabili
przywabiłybyśmy,
byśmy przywabiły
2nd przywabiłbyś,
byś przywabił
przywabiłabyś,
byś przywabiła
przywabiłobyś,
byś przywabiło
przywabilibyście,
byście przywabili
przywabiłybyście,
byście przywabiły
3rd przywabiłby,
by przywabił
przywabiłaby,
by przywabiła
przywabiłoby,
by przywabiło
przywabiliby,
by przywabili
przywabiłyby,
by przywabiły
impersonal przywabiono by
imperative 1st niech przywabię przywabmy
2nd przywab przywabcie
3rd niech przywabi niech przywabią
passive adjectival participle przywabiony przywabiona przywabione przywabieni przywabione
anterior adverbial participle przywabiwszy
verbal noun przywabienie

Further reading

[edit]
  • przywabić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przywabić in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przywabić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Paweł Kupiszewski (18.02.2021) “PRZYWABIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Paweł Kupiszewski (18.02.2021) “PRZYWABIĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przywabić”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “przywabić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przywabić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 396