nawidzieć

See also: náwidzieć and nawidziéć

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *naviděti. By surface analysis, na- +‎ widzieć. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /na(ː)vid͡ʑɛt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /navid͡ʑɛt͡ɕ/, /nɒvid͡ʑɛt͡ɕ/

Verb

nawidzieć impf

1. (hapax) to love, to cherish, to be fond of
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 47:

     Teyczy davaya mego szyna yedynego, aby temv matka byla, yemvsch yestem oczyecz. Dzyvka navydza a czynyą ya matka

     [Tejci dawaję mego syna jedynego, aby temu matka była, jemuż jestem ociec; dziwkę nawidzę a czynię ją matkę]

Derived terms

(verbs):

• nienawidzieć impf

Descendants

• Polish: nawidzieć, náwidzieć (Near Masovian), nazidziéć (Masuria), nawidziéć (Ostróda), náwidzić (Przemyśl)
• Silesian: nawidzieć

References

• Boryś, Wiesław (2005) “nienawidzić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “nawidzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• S. Urbańczyk, editor (1966), “nawidzieć”, in Słownik staropolski‎^[2] (in Polish), volume 5, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 124
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “nawidzieć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• náwidzieć (Near Masovian)
• nazidziéć (Masuria)
• nawidziéć (Ostróda)
• náwidzić (Przemyśl)

Etymology

Inherited from Old Polish nawidzieć. By surface analysis, na- +‎ widzieć. Compare standard nienawidzić (“to hate”).

Pronunciation

 

• IPA^(key): /naˈvi.d͡ʑɛt͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /naˈvi.d͡ʑɛt͡ɕ/, /nɒˈvi.d͡ʑɛt͡ɕ/
• (Masovia):
  • (Ostróda) IPA^(key): /naˈvi.d͡ʑɛt͡ɕ/
  • (Far Masovian) IPA^(key): /naˈvi.d͡ʑɛt͡ɕ/

• Rhymes: -id͡ʑɛt͡ɕ
• Syllabification: na‧wi‧dzieć

Verb

nawidzieć impf

1. (transitive, obsolete or dialectal, Far Masovian) to like

   Synonym: lubić

   Ón pana lepi nawidzi, niźli ojca. (Far Masovian) ― He likes you more than his dad.

2. (intransitive, Middle Polish) Synonym of zazdrościć
3. (reflexive with się, obsolete or dialectal, Far Masovian) to like each other

   Synonym: lubić się

   Óni sie ta nawidzą. (Far Masovian) ― They like each other.

Conjugation

Conjugation of nawidzieć impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		nawidzieć
present tense	1st	nawidzę			nawidzimy
	2nd	nawidzisz			nawidzicie
	3rd	nawidzi			nawidzą
	impersonal	nawidzi się
past tense	1st	nawidziałem, -(e)m nawidział	nawidziałam, -(e)m nawidziała	nawidziałom, -(e)m nawidziało	nawidzieliśmy, -(e)śmy nawidzieli	nawidziałyśmy, -(e)śmy nawidziały
	2nd	nawidziałeś, -(e)ś nawidział	nawidziałaś, -(e)ś nawidziała	nawidziałoś, -(e)ś nawidziało	nawidzieliście, -(e)ście nawidzieli	nawidziałyście, -(e)ście nawidziały
	3rd	nawidział	nawidziała	nawidziało	nawidzieli	nawidziały
	impersonal	nawidziano
future tense	1st	będę nawidział, będę nawidzieć	będę nawidziała, będę nawidzieć	będę nawidziało, będę nawidzieć	będziemy nawidzieli, będziemy nawidzieć	będziemy nawidziały, będziemy nawidzieć
	2nd	będziesz nawidział, będziesz nawidzieć	będziesz nawidziała, będziesz nawidzieć	będziesz nawidziało, będziesz nawidzieć	będziecie nawidzieli, będziecie nawidzieć	będziecie nawidziały, będziecie nawidzieć
	3rd	będzie nawidział, będzie nawidzieć	będzie nawidziała, będzie nawidzieć	będzie nawidziało, będzie nawidzieć	będą nawidzieli, będą nawidzieć	będą nawidziały, będą nawidzieć
	impersonal	będzie nawidzieć się
conditional	1st	nawidziałbym, bym nawidział	nawidziałabym, bym nawidziała	nawidziałobym, bym nawidziało	nawidzielibyśmy, byśmy nawidzieli	nawidziałybyśmy, byśmy nawidziały
	2nd	nawidziałbyś, byś nawidział	nawidziałabyś, byś nawidziała	nawidziałobyś, byś nawidziało	nawidzielibyście, byście nawidzieli	nawidziałybyście, byście nawidziały
	3rd	nawidziałby, by nawidział	nawidziałaby, by nawidziała	nawidziałoby, by nawidziało	nawidzieliby, by nawidzieli	nawidziałyby, by nawidziały
	impersonal	nawidziano by
imperative	1st	niech nawidzę			nawidźmy
	2nd	nawidź			nawidźcie
	3rd	niech nawidzi			niech nawidzą
active adjectival participle		nawidzący	nawidząca	nawidzące	nawidzący	nawidzące
contemporary adverbial participle		nawidząc
verbal noun		nawidzenie

Verb

nawidzieć pf

1. (reflexive with się, obsolete, rare) to look at many things

Conjugation

Conjugation of nawidzieć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		nawidzieć
future tense	1st	nawidzę			nawidzimy
	2nd	nawidzisz			nawidzicie
	3rd	nawidzi			nawidzą
	impersonal	nawidzi się
past tense	1st	nawidziałem, -(e)m nawidział	nawidziałam, -(e)m nawidziała	nawidziałom, -(e)m nawidziało	nawidzieliśmy, -(e)śmy nawidzieli	nawidziałyśmy, -(e)śmy nawidziały
	2nd	nawidziałeś, -(e)ś nawidział	nawidziałaś, -(e)ś nawidziała	nawidziałoś, -(e)ś nawidziało	nawidzieliście, -(e)ście nawidzieli	nawidziałyście, -(e)ście nawidziały
	3rd	nawidział	nawidziała	nawidziało	nawidzieli	nawidziały
	impersonal	nawidziano
conditional	1st	nawidziałbym, bym nawidział	nawidziałabym, bym nawidziała	nawidziałobym, bym nawidziało	nawidzielibyśmy, byśmy nawidzieli	nawidziałybyśmy, byśmy nawidziały
	2nd	nawidziałbyś, byś nawidział	nawidziałabyś, byś nawidziała	nawidziałobyś, byś nawidziało	nawidzielibyście, byście nawidzieli	nawidziałybyście, byście nawidziały
	3rd	nawidziałby, by nawidział	nawidziałaby, by nawidziała	nawidziałoby, by nawidziało	nawidzieliby, by nawidzieli	nawidziałyby, by nawidziały
	impersonal	nawidziano by
imperative	1st	niech nawidzę			nawidźmy
	2nd	nawidź			nawidźcie
	3rd	niech nawidzi			niech nawidzą
anterior adverbial participle		nawidziawszy
verbal noun		nawidzenie

Further reading

• nawidzieć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “nawidzieć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “NAWIDZIEĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 22.11.2008
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “nawidzieć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “nawidzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “nawidzieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 203
• Stanisław Ciszewski (1909) “nawidzieć”, in “Przyczynek do słownika gwary mazowieckiej”, in Prace Filologiczne (in Polish), volume 7, z. 1, Warsaw: skł. gł. w Księgarni E. Wende i Ska, page 207
• Zofia Stamirowska (1987-2024) “nawidzieć, nawidzieć się”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 4, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, page 282

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish nawidzieć. By surface analysis, na- +‎ widzieć.

Pronunciation

• IPA^(key): /naˈvi.d͡ʑɛt͡ɕ/
• Rhymes: -id͡ʑɛt͡ɕ
• Syllabification: na‧wi‧dzieć

Verb

nawidzieć impf

1. (transitive) to like

   Synonym: przŏć

Conjugation

Conjugation of nawidzieć impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		nawidzieć
present tense	1st	nawidzã			nawidzymy
	2nd	nawidzisz			nawidzicie
	3rd	nawidzi			nawidzōm
past tense	1st	nawidziołch, nawidziołech, nawidzioł żech	nawidziałach nawidziała żech	nawidziałoch1) nawidziało żech1)	nawidzielimy, nawidzielichmy	nawidziałymy, nawidziałychmy
	2nd	nawidziołś, nawidziołeś, nawidzioł żeś	nawidziałaś nawidziała żeś	nawidziałoś1) nawidziało żeś1)	nawidzieliście, nawidzieli żeście	nawidziałyście, nawidziały żeście
	3rd	nawidzioł	nawidziała	nawidziało	nawidzieli	nawidziały
future tense	1st	bydã nawidzioł, bydã nawidzieć	bydã nawidziała, bydã nawidzieć	bydã nawidziało,1) bydã nawidzieć	bydymy nawidziali, bydymy nawidzieć	bydymy nawidziały, bydymy nawidzieć
	2nd	bydziesz nawidzioł, bydziesz nawidzieć	bydziesz nawidziała, bydziesz nawidzieć	bydziesz nawidziało,1) bydziesz nawidzieć	bydziecie nawidziali, bydziecie nawidzieć	bydziecie nawidziały, bydziecie nawidzieć
	3rd	bydzie nawidzioł, bydzie nawidzieć	bydzie nawidziała, bydzie nawidzieć	bydzie nawidziało, bydzie nawidzieć	bydōm nawidziali, bydōm nawidzieć	bydōm nawidziały, bydōm nawidzieć
pluperfect tense2)	1st	bōłch nawidzioł, bōłech nawidzioł, bōł żech nawidzioł	byłach nawidziała była żech nawidziała	byłoch nawidziało1) było żech nawidziało1)	byli my nawidzieli, bylichmy nawidzieli	były my nawidziały, byłychmy nawidziały
	2nd	bōłś nawidzioł, bōłeś nawidzioł, bōł żeś nawidzioł	byłaś nawidziała była żeś nawidziała	byłoś nawidziało1) było żeś nawidziało1)	byliście nawidzieli, byli żeście nawidzieli	byłyście nawidziały, były żeście nawidziały
	3rd	bōł nawidzioł	była nawidziała	było nawidziało1)	były my nawidzieli, byłychmy nawidzieli	były nawidziały
conditional	1st	bych nawidzioł	bych nawidziała	byście nawidzieli	by my nawidziały, bychmy nawidziały
	2nd	byś nawidzioł	byś nawidziała	byście nawidzieli	byście nawidziały
	3rd	by nawidzioł	by nawidziała	by nawidziało	by nawidzieli	by nawidziały
imperative	1st	niych nawidzã			nawidźmy
	2nd	nawidź			nawidźcie
	3rd	niych nawidzi			niych nawidzōm
active adjectival participle		nawidzōncy	nawidzōncŏ	nawidzōnce	nawidzōncy	nawidzōnce
passive adjectival participle		nawidziany	nawidzianŏ	nawidziane	nawidzyni	nawidziane
verbal noun		nawidzynie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Further reading

• Eugeniusz Kosmała (2023) “kochać, lubić”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section 57, page k