Jump to content

lichy

From Wiktionary, the free dictionary
See also: lichý and líchy

Lower Sorbian

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Slavic *lixъ.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈlixɨ/, [ˈlʲix(ʲ)ɨ]

Adjective

[edit]

lichy (adverb licho)

  1. free (unconstrained, unobstructed, without obligations, without)

Declension

[edit]

Synonyms

[edit]

Further reading

[edit]
  • Muka, Arnošt (1921, 1928) “lichy”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
  • Starosta, Manfred (1999) “lichy”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *lȋxъ (remaining; unnecessary, superfluous; bad). First attested in the 14th cenetury.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /lʲixɨː/
  • IPA(key): (15th CE) /lʲixɨ/

Adjective

[edit]

lichy (superlative naliszszy, derived adverb licho)

  1. (attested in Lesser Poland, Masovia) unjust, wicked, bad
    Synonym: lichotny
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 17, 52:
      Od møsza lichego witargnesz me
      [Od męża lichego wytargniesz mie]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 40, 9:
      Slowo liche postawili sø przeciwo mne: azaliwem, ien spi, ne prziloszi, abi wstal?
      [Słowo liche postawili są przeciwo mnie: azaliwiem, jen śpi, nie przyłoży, aby wstał?]
    • 1401, Rękopiśmienne luźne ekscerpty z ksiąg sądowych grodzkich i ziemskich, volume III, Krakow, Biecz, and Czchów, pages 279, 7:
      Verbum lichy
      Verbum lichy
    • c. 1420, Legenda o św. Dorocie, page 170:
      Sawrseli yø v salarzy *katowy liszi
      [Zawrzli ją w sałaszy *katowy liszy]
    • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią][3], Mierzeniec, Płock, line 440:
      Gynako morza szle mnychy, kthorzy mayv zakon lychy
      [Jinako morzę złe mnichy, ktorzy mają zakon lichy]
  2. (attested in Masovia) miserable, wretched, poor
    • 1876-1929 [1460], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[4], volume XVI, page 605:
      O yenem, y tho o lychem
      [O jenem, i to o lichem]
    • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią][5], Mierzeniec, Płock, line 403:
      Stoycz sza malo papyesz y nalysszy szebrak takyesz
      [Stoić za mało papież i naliszszy żebrak takież]
    • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[6], Modlitewnik Nawojki, page 124:
      Thysz my vyelmy szwyathy, a ya przeczyw thobye lycha
      [Tyś mi wielmi święty, a ja przeciw tobie licha]

Derived terms

[edit]
(nouns):
[edit]
(adjectives):

Descendants

[edit]
  • Polish: lichy
  • Silesian: lichy

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “lichy”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “lichy”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “lichy”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “lichy”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • Krystyna Długosz-Kurczabowa (2021) “lichy”, in Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, →ISBN
  • S. Urbańczyk, editor (1963), “lichy”, in Słownik staropolski[7] (in Polish), volume 4, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 43
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “lichy”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ixɘ
  • Syllabification: li‧chy

Etymology 1

[edit]

Inherited from Old Polish lichy.

Adjective

[edit]

lichy (comparative lichszy, superlative najlichszy, Middle Polish superlative naliszszy, derived adverb licho, diminutive lichutki)[1]

  1. (somewhat colloquial or dialectal, Far Masovian) lousy, flimsy, crummy, miserable, shoddy, poor, pitiful (poor quality)
    Synonyms: dziadowski, marny
  2. (somewhat colloquial, sometimes nominalized in Middle Polish) paltry, meager, measly, miserable (having small dimensions)
    Synonym: nikczemny
  3. paltry, meager, measly, miserable, shoddy, poor (less than expected)
    Synonym: marny
    1. (Middle Polish) Synonym of nikły
    2. (Middle Polish) Synonym of nieliczny
    3. (Middle Polish) Synonym of krótki
  4. (somewhat colloquial) lousy, crummy, miserable, pitiful (characterized by low artistic, intellectual and moral standards)
    Synonym: marny
  5. (literary, sometimes nominalized in Middle Polish) meager (occupying the lowest social position and having little importance)
  6. (obsolete or dialectal, Kielce) sick, unhealthy, weakened, weak
    Synonyms: chory, niezdrowy, osłabiony, slaby
    1. (Middle Polish) weak, unenduring
      Synonyms: słaby, niewytrzymały
  7. (Middle Polish) poor, wretched (worthy of pity)
    Synonym: biedny
  8. (Middle Polish) poor; dilapidated; unsophisticated; not affluent
    Synonym: biedny
Declension
[edit]
Derived terms
[edit]
(adjectives):
(nouns):
[edit]
(adjectives):
(adverbs):
(nouns):

Etymology 2

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

[edit]

lichy f

  1. inflection of licha:
    1. genitive singular
    2. nominative/accusative/vocative plural

References

[edit]
  1. ^ lichy”, in Słownik gramatyczny języka polskiego [Grammatical Dictionary of Polish], 2022

Further reading

[edit]
  • lichy in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • lichy in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “lichy”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • LICHY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.12.2008
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “lichy”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “lichy”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “lichy”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 785
  • Wojciech Grzegorzewicz (1894) “lichy”, in “O języku ludowym w powiecie przasnyskim”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 112
  • Władysław Siarkowski (1878) “lichy”, in “Materiały do etnografii ludu polskiego z okolic Kielc”, in Zbiór wiadomości do antropologii krajowej (in Polish), volume 2, chapter 3, Krakow: Komisyja Antropologiczna Akademii Umiejętności w Krakowie, page 248

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish lichy.

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

lichy (comparative lichszy, superlative nojlichszy, derived adverb licho)

  1. lousy, flimsy, crummy, miserable, shoddy, poor, pitiful (poor quality)
  2. sick, unhealthy, weakened, weak

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
(nouns):

Further reading

[edit]
  • lichy in dykcjonorz.eu
  • lichy in silling.org
  • Henryk Jaroszewicz (2022) “lichŏ”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 92
  • Aleksandra Wencel (2023) “lichy”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 373
  • Eugeniusz Kosmała (2023) “lichy, marny”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section L, page 22
  • Michał Przywara (c. 1900) “lichy”, in Narzecza śląskie napisał ks. Michał Przywara. C. Słownik[8]