स्थूर

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• স্থূৰ (Assamese script)
• ᬲ᭄ᬣᬹᬭ (Balinese script)
• স্থূর (Bengali script)
• 𑰭𑰿𑰞𑰳𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑁆𑀣𑀽𑀭 (Brahmi script)
• သ္ထူရ (Burmese script)
• સ્થૂર (Gujarati script)
• ਸ੍ਥੂਰ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑍍𑌥𑍂𑌰 (Grantha script)
• ꦱ꧀ꦡꦹꦫ (Javanese script)
• 𑂮𑂹𑂟𑂴𑂩 (Kaithi script)
• ಸ್ಥೂರ (Kannada script)
• ស្ថូរ (Khmer script)
• ສ຺ຖູຣ (Lao script)
• സ്ഥൂര (Malayalam script)
• ᠰᡨᡠᡠᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘿𑘞𑘴𑘨 (Modi script)
• ᠰᠲᠤᠤᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧍𑧠𑦾𑧕𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐳𑑂𑐠𑐹𑐬 (Newa script)
• ସ୍ଥୂର (Odia script)
• ꢱ꣄ꢢꢹꢬ (Saurashtra script)
• 𑆱𑇀𑆡𑆷𑆫 (Sharada script)
• 𑖭𑖿𑖞𑖳𑖨 (Siddham script)
• ස‍්ථූර (Sinhalese script)
• 𑪁 𑪙𑩬𑩒𑩛𑩼 (Soyombo script)
• 𑚨𑚶𑚚𑚱𑚤 (Takri script)
• ஸ்தூ²ர (Tamil script)
• స్థూర (Telugu script)
• สฺถูร (Thai script)
• སྠཱུ་ར (Tibetan script)
• 𑒮𑓂𑒟𑒴𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨰𑩇𑨚𑨃𑨊𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-European *stuh₂-ró-, from *stewh₂- (zero-grade *stuh₂-; compare स्थविर (sthavira)), a metathetic variant of *steh₂w-, *sth₂u-, itself a w-extension of Proto-Indo-European *steh₂- (“to stand”); suffixed with *-rós. Aspirated -th- resulted from contamination with the original stem in *sth₂u-. Cognate with the Avestan element *𐬯𐬙𐬏𐬭𐬀 (*stūra) (in proper names like 𐬞𐬀𐬌𐬭𐬌𐬱𐬙𐬏𐬭𐬀 (paⁱrištūra)), English stour, German stur (“stubborn”). Doublet of स्थूल (sthūla).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /stʰúː.ɾɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /s̪t̪ʰuː.ɾɐ/

Adjective

स्थूर • (sthūrá) stem

1. strong, thick, massive

Declension

Masculine a-stem declension of स्थूर

	singular	dual	plural
nominative	स्थूरः (sthūráḥ)	स्थूरौ (sthūraú) स्थूरा¹ (sthūrā́¹)	स्थूराः (sthūrā́ḥ) स्थूरासः¹ (sthūrā́saḥ¹)
vocative	स्थूर (sthū́ra)	स्थूरौ (sthū́rau) स्थूरा¹ (sthū́rā¹)	स्थूराः (sthū́rāḥ) स्थूरासः¹ (sthū́rāsaḥ¹)
accusative	स्थूरम् (sthūrám)	स्थूरौ (sthūraú) स्थूरा¹ (sthūrā́¹)	स्थूरान् (sthūrā́n)
instrumental	स्थूरेण (sthūréṇa)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूरैः (sthūraíḥ) स्थूरेभिः¹ (sthūrébhiḥ¹)
dative	स्थूराय (sthūrā́ya)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ)
ablative	स्थूरात् (sthūrā́t)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ)
genitive	स्थूरस्य (sthūrásya)	स्थूरयोः (sthūráyoḥ)	स्थूराणाम् (sthūrā́ṇām)
locative	स्थूरे (sthūré)	स्थूरयोः (sthūráyoḥ)	स्थूरेषु (sthūréṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of स्थूरा

	singular	dual	plural
nominative	स्थूरा (sthūrā́)	स्थूरे (sthūré)	स्थूराः (sthūrā́ḥ)
vocative	स्थूरे (sthū́re)	स्थूरे (sthū́re)	स्थूराः (sthū́rāḥ)
accusative	स्थूराम् (sthūrā́m)	स्थूरे (sthūré)	स्थूराः (sthūrā́ḥ)
instrumental	स्थूरया (sthūráyā) स्थूरा¹ (sthūrā́¹)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूराभिः (sthūrā́bhiḥ)
dative	स्थूरायै (sthūrā́yai)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूराभ्यः (sthūrā́bhyaḥ)
ablative	स्थूरायाः (sthūrā́yāḥ) स्थूरायै² (sthūrā́yai²)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूराभ्यः (sthūrā́bhyaḥ)
genitive	स्थूरायाः (sthūrā́yāḥ) स्थूरायै² (sthūrā́yai²)	स्थूरयोः (sthūráyoḥ)	स्थूराणाम् (sthūrā́ṇām)
locative	स्थूरायाम् (sthūrā́yām)	स्थूरयोः (sthūráyoḥ)	स्थूरासु (sthūrā́su)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of स्थूर

	singular	dual	plural
nominative	स्थूरम् (sthūrám)	स्थूरे (sthūré)	स्थूराणि (sthūrā́ṇi) स्थूरा¹ (sthūrā́¹)
vocative	स्थूर (sthū́ra)	स्थूरे (sthū́re)	स्थूराणि (sthū́rāṇi) स्थूरा¹ (sthū́rā¹)
accusative	स्थूरम् (sthūrám)	स्थूरे (sthūré)	स्थूराणि (sthūrā́ṇi) स्थूरा¹ (sthūrā́¹)
instrumental	स्थूरेण (sthūréṇa)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूरैः (sthūraíḥ) स्थूरेभिः¹ (sthūrébhiḥ¹)
dative	स्थूराय (sthūrā́ya)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ)
ablative	स्थूरात् (sthūrā́t)	स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām)	स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ)
genitive	स्थूरस्य (sthūrásya)	स्थूरयोः (sthūráyoḥ)	स्थूराणाम् (sthūrā́ṇām)
locative	स्थूरे (sthūré)	स्थूरयोः (sthūráyoḥ)	स्थूरेषु (sthūréṣu)

• ¹Vedic

Noun

स्थूर • (sthūra) stem, m

1. a bull
2. a man
3. the ankles
4. the buttocks

Declension

Masculine a-stem declension of स्थूर

	singular	dual	plural
nominative	स्थूरः (sthūraḥ)	स्थूरौ (sthūrau) स्थूरा¹ (sthūrā¹)	स्थूराः (sthūrāḥ) स्थूरासः¹ (sthūrāsaḥ¹)
vocative	स्थूर (sthūra)	स्थूरौ (sthūrau) स्थूरा¹ (sthūrā¹)	स्थूराः (sthūrāḥ) स्थूरासः¹ (sthūrāsaḥ¹)
accusative	स्थूरम् (sthūram)	स्थूरौ (sthūrau) स्थूरा¹ (sthūrā¹)	स्थूरान् (sthūrān)
instrumental	स्थूरेण (sthūreṇa)	स्थूराभ्याम् (sthūrābhyām)	स्थूरैः (sthūraiḥ) स्थूरेभिः¹ (sthūrebhiḥ¹)
dative	स्थूराय (sthūrāya)	स्थूराभ्याम् (sthūrābhyām)	स्थूरेभ्यः (sthūrebhyaḥ)
ablative	स्थूरात् (sthūrāt)	स्थूराभ्याम् (sthūrābhyām)	स्थूरेभ्यः (sthūrebhyaḥ)
genitive	स्थूरस्य (sthūrasya)	स्थूरयोः (sthūrayoḥ)	स्थूराणाम् (sthūrāṇām)
locative	स्थूरे (sthūre)	स्थूरयोः (sthūrayoḥ)	स्थूरेषु (sthūreṣu)

• ¹Vedic

Further reading

• “स्थूर” in Carl Cappeller, A Sanskrit–English Dictionary: Based upon the St. Petersburg Lexicons, Strasbourg: Karl J. Trübner, 1891, →OCLC, page 644, column 1.
• Arthur Anthony Macdonell (1893) “स्थूर”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 366
• Monier Williams (1899) “स्थूर”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1265, column 3.