विश्वेश्वर
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- ৱিশ্বেশ্বৰ (Assamese script)
- ᬯᬶᬰ᭄ᬯᬾᬰ᭄ᬯᬭ (Balinese script)
- বিশ্বেশ্বর (Bengali script)
- 𑰪𑰰𑰫𑰿𑰪𑰸𑰫𑰿𑰪𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑀺𑀰𑁆𑀯𑁂𑀰𑁆𑀯𑀭 (Brahmi script)
- ဝိၐွေၐွရ (Burmese script)
- વિશ્વેશ્વર (Gujarati script)
- ਵਿਸ਼੍ਵੇਸ਼੍ਵਰ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑌿𑌶𑍍𑌵𑍇𑌶𑍍𑌵𑌰 (Grantha script)
- ꦮꦶꦯ꧀ꦮꦺꦯ꧀ꦮꦫ (Javanese script)
- 𑂫𑂱𑂬𑂹𑂫𑂵𑂬𑂹𑂫𑂩 (Kaithi script)
- ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ (Kannada script)
- វិឝ្វេឝ្វរ (Khmer script)
- ວິຨ຺ເວຨ຺ວຣ (Lao script)
- വിശ്വേശ്വര (Malayalam script)
- ᠸᡳᡧᠣᠸᡝᡧᠣᠸᠠᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘪𑘱𑘫𑘿𑘪𑘹𑘫𑘿𑘪𑘨 (Modi script)
- ᠸᠢᠱᠸᠧᠱᢦᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧊𑧒𑧋𑧠𑧊𑧚𑧋𑧠𑧊𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐶𑐱𑑂𑐰𑐾𑐱𑑂𑐰𑐬 (Newa script)
- ଵିଶ୍ଵେଶ୍ଵର (Odia script)
- ꢮꢶꢯ꣄ꢮꢾꢯ꣄ꢮꢬ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆴𑆯𑇀𑆮𑆼𑆯𑇀𑆮𑆫 (Sharada script)
- 𑖪𑖰𑖫𑖿𑖪𑖸𑖫𑖿𑖪𑖨 (Siddham script)
- විශ්වෙශ්වර (Sinhalese script)
- 𑩾𑩑𑩿 𑪙𑩾𑩔𑩿 𑪙𑩾𑩼 (Soyombo script)
- 𑚦𑚮𑚧𑚶𑚦𑚲𑚧𑚶𑚦𑚤 (Takri script)
- விஶ்வேஶ்வர (Tamil script)
- విశ్వేశ్వర (Telugu script)
- วิศฺเวศฺวร (Thai script)
- ཝི་ཤྭེ་ཤྭ་ར (Tibetan script)
- 𑒫𑒱𑒬𑓂𑒫𑒹𑒬𑓂𑒫𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨁𑨮𑩇𑨭𑨄𑨮𑩇𑨭𑨫 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]Compound of विश्व (víśva, “world”) + ईश्वर (īśvará, “lord”).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]विश्वेश्वर • (viśveśvara) stem, m
- (Hinduism) an epithet of Shiva.
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) 4.5:
- नम॑स्ते अस्तु भगवन् विश्वेश्वराय॑ महादेवाय॑ त्र्यम्बकाय॑ त्रिपुरान्तकाय॑ त्रिकाग्निकालाय॑ कालाग्निरुद्राय॑ नीलकण्ठाय॑ मृत्युञ्जयाय॑ सर्वेश्वराय॑ सदाशिवाय॑ श्रीमन्महादेवाय नमः॑॥
- námaste astu bhagavan viśveśvarāya mahādevāya tryambakāya tripurāntakāya trikāgnikālāya kālāgnirudrāya nīlakaṇṭhāya mṛtyuñjayāya sarveśvarāya sadāśivāya śrīmanmahādevāya namaḥ.
- Salutations to you God, who is the lord of the universe, who is the greatest among Gods, who has three eyes, who is the destroyer of Tripura, who is the master of the three fires, who is the Rudra who burns the world, who has a blue neck, who wins over death, who is Lord of every thing, who is ever peaceful, and who is the greatest God with goodness, salutations again.
- नम॑स्ते अस्तु भगवन् विश्वेश्वराय॑ महादेवाय॑ त्र्यम्बकाय॑ त्रिपुरान्तकाय॑ त्रिकाग्निकालाय॑ कालाग्निरुद्राय॑ नीलकण्ठाय॑ मृत्युञ्जयाय॑ सर्वेश्वराय॑ सदाशिवाय॑ श्रीमन्महादेवाय नमः॑॥
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | विश्वेश्वरः (viśveśvaraḥ) | विश्वेश्वरौ (viśveśvarau) विश्वेश्वरा¹ (viśveśvarā¹) |
विश्वेश्वराः (viśveśvarāḥ) विश्वेश्वरासः¹ (viśveśvarāsaḥ¹) |
| vocative | विश्वेश्वर (viśveśvara) | विश्वेश्वरौ (viśveśvarau) विश्वेश्वरा¹ (viśveśvarā¹) |
विश्वेश्वराः (viśveśvarāḥ) विश्वेश्वरासः¹ (viśveśvarāsaḥ¹) |
| accusative | विश्वेश्वरम् (viśveśvaram) | विश्वेश्वरौ (viśveśvarau) विश्वेश्वरा¹ (viśveśvarā¹) |
विश्वेश्वरान् (viśveśvarān) |
| instrumental | विश्वेश्वरेण (viśveśvareṇa) | विश्वेश्वराभ्याम् (viśveśvarābhyām) | विश्वेश्वरैः (viśveśvaraiḥ) विश्वेश्वरेभिः¹ (viśveśvarebhiḥ¹) |
| dative | विश्वेश्वराय (viśveśvarāya) | विश्वेश्वराभ्याम् (viśveśvarābhyām) | विश्वेश्वरेभ्यः (viśveśvarebhyaḥ) |
| ablative | विश्वेश्वरात् (viśveśvarāt) | विश्वेश्वराभ्याम् (viśveśvarābhyām) | विश्वेश्वरेभ्यः (viśveśvarebhyaḥ) |
| genitive | विश्वेश्वरस्य (viśveśvarasya) | विश्वेश्वरयोः (viśveśvarayoḥ) | विश्वेश्वराणाम् (viśveśvarāṇām) |
| locative | विश्वेश्वरे (viśveśvare) | विश्वेश्वरयोः (viśveśvarayoḥ) | विश्वेश्वरेषु (viśveśvareṣu) |
- ¹Vedic