Jump to content

लवण

From Wiktionary, the free dictionary

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit लवण (lavaṇa). Doublet of लोन (lon).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /lə.ʋəɳ/, [lɐ.ʋɐ̃ɳ]

Noun

[edit]

लवण (lavaṇm (formal)

  1. salt
    Synonyms: नमक (namak), लोन (lon)

Declension

[edit]

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

    Uncertain. The meanings of both "salt" and "beauty" are also found in other languages; Lithuanian saldus (sweet, charming) is derived from Proto-Indo-European *séh₂ls (salt).[1] Buck compares लवङ्ग (lavaṅga, clove), originally "something cutting, sharp," from the root लू (, to cut), but this is dismissed as "forced" by Cai. Palsule compares रमण (ramaṇa, pleasing, charming), but Mayrhofer finds this unconvincing.[2]

    Kreidl (2024) suggests a connection with Prasuni uẓnug, deriving it from Proto-Indo-Iranian *rawanám.

    Pronunciation

    [edit]

    Noun

    [edit]

    लवण (lavaṇa) stemn

    1. salt (e.g. sea salt, rock salt, etc.)
      • c. 400 BCE – 200 CE, Cāṇakya, Arthaśāstra 2.12.34:
        अतोअन्यो लवण-क्षार-वर्गः शुल्कं दद्यात् ॥
        atoanyo lavaṇa-kṣāra-vargaḥ śulkaṃ dadyāt.
        • Translation by R. Shamasastry
          Salt and alkalines for purposes other than this shall be subject to the payment of toll.
    2. beauty, lustre

    Declension

    [edit]
    Neuter a-stem declension of लवण
    singular dual plural
    nominative लवणम् (lavaṇam) लवणे (lavaṇe) लवणानि (lavaṇāni)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    vocative लवण (lavaṇa) लवणे (lavaṇe) लवणानि (lavaṇāni)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    accusative लवणम् (lavaṇam) लवणे (lavaṇe) लवणानि (lavaṇāni)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    instrumental लवणेन (lavaṇena) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणैः (lavaṇaiḥ)
    लवणेभिः¹ (lavaṇebhiḥ¹)
    dative लवणाय (lavaṇāya) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    ablative लवणात् (lavaṇāt) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    genitive लवणस्य (lavaṇasya) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणानाम् (lavaṇānām)
    locative लवणे (lavaṇe) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणेषु (lavaṇeṣu)
    • ¹Vedic

    Noun

    [edit]

    लवण (lavaṇa) stemm

    1. saltiness, salinity
    2. saltwater sea
    3. name of a river

    Declension

    [edit]
    Masculine a-stem declension of लवण
    singular dual plural
    nominative लवणः (lavaṇaḥ) लवणौ (lavaṇau)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणाः (lavaṇāḥ)
    लवणासः¹ (lavaṇāsaḥ¹)
    vocative लवण (lavaṇa) लवणौ (lavaṇau)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणाः (lavaṇāḥ)
    लवणासः¹ (lavaṇāsaḥ¹)
    accusative लवणम् (lavaṇam) लवणौ (lavaṇau)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणान् (lavaṇān)
    instrumental लवणेन (lavaṇena) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणैः (lavaṇaiḥ)
    लवणेभिः¹ (lavaṇebhiḥ¹)
    dative लवणाय (lavaṇāya) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    ablative लवणात् (lavaṇāt) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    genitive लवणस्य (lavaṇasya) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणानाम् (lavaṇānām)
    locative लवणे (lavaṇe) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणेषु (lavaṇeṣu)
    • ¹Vedic

    Adjective

    [edit]

    लवण (lavaṇa) stem

    1. salty, saline

    Declension

    [edit]
    Masculine a-stem declension of लवण
    singular dual plural
    nominative लवणः (lavaṇaḥ) लवणौ (lavaṇau)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणाः (lavaṇāḥ)
    लवणासः¹ (lavaṇāsaḥ¹)
    vocative लवण (lavaṇa) लवणौ (lavaṇau)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणाः (lavaṇāḥ)
    लवणासः¹ (lavaṇāsaḥ¹)
    accusative लवणम् (lavaṇam) लवणौ (lavaṇau)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणान् (lavaṇān)
    instrumental लवणेन (lavaṇena) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणैः (lavaṇaiḥ)
    लवणेभिः¹ (lavaṇebhiḥ¹)
    dative लवणाय (lavaṇāya) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    ablative लवणात् (lavaṇāt) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    genitive लवणस्य (lavaṇasya) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणानाम् (lavaṇānām)
    locative लवणे (lavaṇe) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणेषु (lavaṇeṣu)
    • ¹Vedic
    Feminine ā-stem declension of लवणा
    singular dual plural
    nominative लवणा (lavaṇā) लवणे (lavaṇe) लवणाः (lavaṇāḥ)
    vocative लवणे (lavaṇe) लवणे (lavaṇe) लवणाः (lavaṇāḥ)
    accusative लवणाम् (lavaṇām) लवणे (lavaṇe) लवणाः (lavaṇāḥ)
    instrumental लवणया (lavaṇayā)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणाभिः (lavaṇābhiḥ)
    dative लवणायै (lavaṇāyai) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणाभ्यः (lavaṇābhyaḥ)
    ablative लवणायाः (lavaṇāyāḥ)
    लवणायै² (lavaṇāyai²)
    लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणाभ्यः (lavaṇābhyaḥ)
    genitive लवणायाः (lavaṇāyāḥ)
    लवणायै² (lavaṇāyai²)
    लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणानाम् (lavaṇānām)
    locative लवणायाम् (lavaṇāyām) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणासु (lavaṇāsu)
    • ¹Vedic
    • ²Brāhmaṇas
    Neuter a-stem declension of लवण
    singular dual plural
    nominative लवणम् (lavaṇam) लवणे (lavaṇe) लवणानि (lavaṇāni)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    vocative लवण (lavaṇa) लवणे (lavaṇe) लवणानि (lavaṇāni)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    accusative लवणम् (lavaṇam) लवणे (lavaṇe) लवणानि (lavaṇāni)
    लवणा¹ (lavaṇā¹)
    instrumental लवणेन (lavaṇena) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणैः (lavaṇaiḥ)
    लवणेभिः¹ (lavaṇebhiḥ¹)
    dative लवणाय (lavaṇāya) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    ablative लवणात् (lavaṇāt) लवणाभ्याम् (lavaṇābhyām) लवणेभ्यः (lavaṇebhyaḥ)
    genitive लवणस्य (lavaṇasya) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणानाम् (lavaṇānām)
    locative लवणे (lavaṇe) लवणयोः (lavaṇayoḥ) लवणेषु (lavaṇeṣu)
    • ¹Vedic

    Descendants

    [edit]

    References

    [edit]
    1. ^ The British Journal of Psychology. (1905). United Kingdom: University Press, p. 119
    2. ^ Chinese Aesthetics: The Ordering of Literature, the Arts, and the Universe in the Six Dynasties. (2004). United States: University of Hawai'i Press, p. 118