Jump to content

बल

From Wiktionary, the free dictionary
See also: बळ

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit बल (bala). Cognate with Marathi बळ (baḷ).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

बल (balm (Urdu spelling بل)

  1. strength, force
    Synonyms: शक्ति (śakti), ज़ोर (zor), ताक़त (tāqat)
    एकता में बल है।ektā mẽ bal hai.There is strength in unity.
  2. a military force, army
  3. emphasis, stress

Declension

[edit]

References

[edit]
  • Bahri, Hardev (1989) “बल”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.

Anagrams

[edit]

Marathi

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit बल (bala). Doublet of बळ (baḷ).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

बल (baln

  1. (physics) force

Declension

[edit]
Declension of बल (neut cons-stem)
direct
singular
बल
bal
direct
plural
बले, बलं
bale, bala
singular
एकवचन
plural
अनेकवचन
nominative
प्रथमा
बल
bal
बले, बलं
bale, bala
oblique
सामान्यरूप
बला
balā
बलां-
balān-
acc. / dative
द्वितीया / चतुर्थी
बलाला
balālā
बलांना
balānnā
ergative बलाने, बलानं
balāne, balāna
बलांनी
balānnī
instrumental बलाशी
balāśī
बलांशी
balānśī
locative
सप्तमी
बलात
balāt
बलांत
balāt
vocative
संबोधन
बला
balā
बलांनो
balānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions.
There is no space between the stem and the postposition.
Locative Note: -त (-ta) is a postposition.
Genitive declension of बल (neut cons-stem)
masculine object
पुल्लिंगी कर्म
feminine object
स्त्रीलिंगी कर्म
neuter object
नपुसकलिंगी कर्म
oblique
सामान्यरूप
singular
एकवचन
plural
अनेकवचन
singular
एकवचन
plural
अनेकवचन
singular*
एकवचन
plural
अनेकवचन
singular subject
एकवचनी कर्ता
बलाचा
balāċā
बलाचे
balāċe
बलाची
balācī
बलाच्या
balācā
बलाचे, बलाचं
balāċe, balāċa
बलाची
balācī
बलाच्या
balācā
plural subject
अनेकवचनी कर्ता
बलांचा
balānċā
बलांचे
balānċe
बलांची
balāñcī
बलांच्या
balāncā
बलांचे, बलांचं
balānċe, balānċa
बलांची
balāñcī
बलांच्या
balāñcā
* Note: Word-final (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as (a).
Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

Old Gujarati

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit बल (bala).

Noun

[edit]

बल (balan

  1. might, power

Pali

[edit]

Alternative forms

[edit]

Noun

[edit]

बल n

  1. Devanagari script form of bala (strength)

Declension

[edit]

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Pronunciation

[edit]

Etymology 1

[edit]

From Proto-Indo-Aryan *bálas, from Proto-Indo-Iranian *bálas, from Proto-Indo-European *bel- (power, strength). Cognate with Ancient Greek βελτίων (beltíōn), Latin dē-bilis, Old Church Slavonic бол҄ии (bolʹii).

Noun

[edit]

बल (bálá) stemn

  1. power, strength, might, vigour, force, validity
  2. force or power of articulation
  3. force considered as a sixth organ of action
  4. force personified as one of the विश्वेदेवाः (viśvedevāḥ)
  5. power of, expertness in (+locative)
  6. stoutness, bulkiness
  7. (in the plural, feminine) military force, troops, an army
  8. shape
  9. body
  10. penis
  11. gum
  12. blood
  13. young shoot
  14. bone
Declension
[edit]
Neuter a-stem declension of बल
singular dual plural
nominative बलम् (balam) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
vocative बल (bala) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
accusative बलम् (balam) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
instrumental बलेन (balena) बलाभ्याम् (balābhyām) बलैः (balaiḥ)
बलेभिः¹ (balebhiḥ¹)
dative बलाय (balāya) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
ablative बलात् (balāt) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
genitive बलस्य (balasya) बलयोः (balayoḥ) बलानाम् (balānām)
locative बले (bale) बलयोः (balayoḥ) बलेषु (baleṣu)
  • ¹Vedic
Descendants
[edit]

Adjective

[edit]

बल (balá) stem

  1. strong, robust
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of बल
singular dual plural
nominative बलः (balaḥ) बलौ (balau)
बला¹ (balā¹)
बलाः (balāḥ)
बलासः¹ (balāsaḥ¹)
vocative बल (bala) बलौ (balau)
बला¹ (balā¹)
बलाः (balāḥ)
बलासः¹ (balāsaḥ¹)
accusative बलम् (balam) बलौ (balau)
बला¹ (balā¹)
बलान् (balān)
instrumental बलेन (balena) बलाभ्याम् (balābhyām) बलैः (balaiḥ)
बलेभिः¹ (balebhiḥ¹)
dative बलाय (balāya) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
ablative बलात् (balāt) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
genitive बलस्य (balasya) बलयोः (balayoḥ) बलानाम् (balānām)
locative बले (bale) बलयोः (balayoḥ) बलेषु (baleṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of बला
singular dual plural
nominative बला (balā) बले (bale) बलाः (balāḥ)
vocative बले (bale) बले (bale) बलाः (balāḥ)
accusative बलाम् (balām) बले (bale) बलाः (balāḥ)
instrumental बलया (balayā)
बला¹ (balā¹)
बलाभ्याम् (balābhyām) बलाभिः (balābhiḥ)
dative बलायै (balāyai) बलाभ्याम् (balābhyām) बलाभ्यः (balābhyaḥ)
ablative बलायाः (balāyāḥ)
बलायै² (balāyai²)
बलाभ्याम् (balābhyām) बलाभ्यः (balābhyaḥ)
genitive बलायाः (balāyāḥ)
बलायै² (balāyai²)
बलयोः (balayoḥ) बलानाम् (balānām)
locative बलायाम् (balāyām) बलयोः (balayoḥ) बलासु (balāsu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of बल
singular dual plural
nominative बलम् (balam) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
vocative बल (bala) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
accusative बलम् (balam) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
instrumental बलेन (balena) बलाभ्याम् (balābhyām) बलैः (balaiḥ)
बलेभिः¹ (balebhiḥ¹)
dative बलाय (balāya) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
ablative बलात् (balāt) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
genitive बलस्य (balasya) बलयोः (balayoḥ) बलानाम् (balānām)
locative बले (bale) बलयोः (balayoḥ) बलेषु (baleṣu)
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

बल (bála) stemm

  1. crow
  2. Crateva adansonii, ( <= Crataeva roxburghii)
  3. half-ripe barley
  4. name of a demon conquered by Indra
  5. name of an elder brother of Krishna
  6. name of a son of Varuna and brother of Sura
  7. name of an attendant on स्कन्द (skanda)
  8. name of a son of अङ्गिरस् (aṅgiras)
  9. name of a son of परिक्षित् (parikṣit)
  10. name of a son of परिजात्र (parijātra)
  11. name of a son of Krishna
  12. name of a lexicographer (also written वल (vala))
  13. name of a horse of the Moon
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of बल
singular dual plural
nominative बलः (balaḥ) बलौ (balau)
बला¹ (balā¹)
बलाः (balāḥ)
बलासः¹ (balāsaḥ¹)
vocative बल (bala) बलौ (balau)
बला¹ (balā¹)
बलाः (balāḥ)
बलासः¹ (balāsaḥ¹)
accusative बलम् (balam) बलौ (balau)
बला¹ (balā¹)
बलान् (balān)
instrumental बलेन (balena) बलाभ्याम् (balābhyām) बलैः (balaiḥ)
बलेभिः¹ (balebhiḥ¹)
dative बलाय (balāya) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
ablative बलात् (balāt) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
genitive बलस्य (balasya) बलयोः (balayoḥ) बलानाम् (balānām)
locative बले (bale) बलयोः (balayoḥ) बलेषु (baleṣu)
  • ¹Vedic

Etymology 2

[edit]

Variant of वल (valá).

Noun

[edit]

बल (balá) stemn

  1. cavern
Declension
[edit]
Neuter a-stem declension of बल
singular dual plural
nominative बलम् (balam) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
vocative बल (bala) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
accusative बलम् (balam) बले (bale) बलानि (balāni)
बला¹ (balā¹)
instrumental बलेन (balena) बलाभ्याम् (balābhyām) बलैः (balaiḥ)
बलेभिः¹ (balebhiḥ¹)
dative बलाय (balāya) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
ablative बलात् (balāt) बलाभ्याम् (balābhyām) बलेभ्यः (balebhyaḥ)
genitive बलस्य (balasya) बलयोः (balayoḥ) बलानाम् (balānām)
locative बले (bale) बलयोः (balayoḥ) बलेषु (baleṣu)
  • ¹Vedic
Synonyms
[edit]