Jump to content

बद्ध

From Wiktionary, the free dictionary

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit बद्ध (baddhá).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /bəd̪d̪ʱ/, [bɐd̪(ː)ʱ]

Adjective

[edit]

बद्ध (baddh) (indeclinable)

  1. bound, fastened, tied
    Synonym: बाँधा (bāndhā)
  2. restrained, limited
  3. fixed, joined; stuck

Derived terms

[edit]
[edit]

Pali

[edit]

Alternative forms

[edit]

Adjective

[edit]

बद्ध

  1. Devanagari script form of baddha, which is past passive participle of बन्धति (bandhati, to bind)

Declension

[edit]

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Indo-Iranian *bʰadᶻdʰás, from Proto-Indo-European *bʰn̥dʰ-tó-s, from *bʰendʰ- (to bind, bond). Cognate with Avestan 𐬠𐬀𐬯𐬙𐬀 (basta), Old Persian 𐎲𐎿𐎫 (b-s-t /⁠basta⁠/). Synchronically analysable as बन्ध् (bandh, root) +‎ -त (-ta).

Pronunciation

[edit]

Participle

[edit]

बद्ध (baddhá) past passive participle (root बन्ध्)

  1. bound, tied
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 4.58.3:
      च॒त्वारि॒ शृङ्गा॒ त्रयो॑ अस्य॒ पादा॒ द्वे शी॒र्षे स॒प्त हस्ता॑सो अस्य ।
      त्रिधा॑ ब॒द्धो वृ॑ष॒भो रो॑रवीति म॒हो दे॒वो मर्त्याँ॒ आ वि॑वेश ॥
      catvā́ri śṛ́ṅgā tráyo asya pā́dā dvé śīrṣé saptá hástāso asya.
      trídhā baddhó vṛṣabhó roravīti mahó devó mártyām̐ ā́ viveśa.
      Four are his horns, three are the feet that bear him; his heads are two, his hands are seven in number.
      Bound thrice, the Steer roars loudly: the mighty God hath entered in to mortals.
  2. fettered, chained
  3. fixed, fastened
  4. captured, imprisoned, caught, confined
  5. bound by the fetters of existence or evil
  6. hanged, hung
  7. tied up (as a braid of hair)

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of बद्ध (baddhá)
Singular Dual Plural
Nominative बद्धः
baddháḥ
बद्धौ / बद्धा¹
baddhaú / baddhā́¹
बद्धाः / बद्धासः¹
baddhā́ḥ / baddhā́saḥ¹
Vocative बद्ध
báddha
बद्धौ / बद्धा¹
báddhau / báddhā¹
बद्धाः / बद्धासः¹
báddhāḥ / báddhāsaḥ¹
Accusative बद्धम्
baddhám
बद्धौ / बद्धा¹
baddhaú / baddhā́¹
बद्धान्
baddhā́n
Instrumental बद्धेन
baddhéna
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धैः / बद्धेभिः¹
baddhaíḥ / baddhébhiḥ¹
Dative बद्धाय
baddhā́ya
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धेभ्यः
baddhébhyaḥ
Ablative बद्धात्
baddhā́t
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धेभ्यः
baddhébhyaḥ
Genitive बद्धस्य
baddhásya
बद्धयोः
baddháyoḥ
बद्धानाम्
baddhā́nām
Locative बद्धे
baddhé
बद्धयोः
baddháyoḥ
बद्धेषु
baddhéṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of बद्धा (baddhā́)
Singular Dual Plural
Nominative बद्धा
baddhā́
बद्धे
baddhé
बद्धाः
baddhā́ḥ
Vocative बद्धे
báddhe
बद्धे
báddhe
बद्धाः
báddhāḥ
Accusative बद्धाम्
baddhā́m
बद्धे
baddhé
बद्धाः
baddhā́ḥ
Instrumental बद्धया / बद्धा¹
baddháyā / baddhā́¹
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धाभिः
baddhā́bhiḥ
Dative बद्धायै
baddhā́yai
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धाभ्यः
baddhā́bhyaḥ
Ablative बद्धायाः / बद्धायै²
baddhā́yāḥ / baddhā́yai²
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धाभ्यः
baddhā́bhyaḥ
Genitive बद्धायाः / बद्धायै²
baddhā́yāḥ / baddhā́yai²
बद्धयोः
baddháyoḥ
बद्धानाम्
baddhā́nām
Locative बद्धायाम्
baddhā́yām
बद्धयोः
baddháyoḥ
बद्धासु
baddhā́su
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of बद्ध (baddhá)
Singular Dual Plural
Nominative बद्धम्
baddhám
बद्धे
baddhé
बद्धानि / बद्धा¹
baddhā́ni / baddhā́¹
Vocative बद्ध
báddha
बद्धे
báddhe
बद्धानि / बद्धा¹
báddhāni / báddhā¹
Accusative बद्धम्
baddhám
बद्धे
baddhé
बद्धानि / बद्धा¹
baddhā́ni / baddhā́¹
Instrumental बद्धेन
baddhéna
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धैः / बद्धेभिः¹
baddhaíḥ / baddhébhiḥ¹
Dative बद्धाय
baddhā́ya
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धेभ्यः
baddhébhyaḥ
Ablative बद्धात्
baddhā́t
बद्धाभ्याम्
baddhā́bhyām
बद्धेभ्यः
baddhébhyaḥ
Genitive बद्धस्य
baddhásya
बद्धयोः
baddháyoḥ
बद्धानाम्
baddhā́nām
Locative बद्धे
baddhé
बद्धयोः
baddháyoḥ
बद्धेषु
baddhéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • Monier Williams (1899) “बद्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 719/3, 720/2.
  • Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 208