Jump to content

जू

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative forms

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Iranian *ȷ́awH- (to quicken, to hasten, to impel, hurry),[1] possibly from a Proto-Indo-European root *ǵewH- (force, drive). Cognate with Middle Persian [script needed] (zwt' /⁠zūd⁠/) (whence Persian زود (zud, early)), Classical Persian زور (zōr, force, strength), and Avestan 𐬰𐬆𐬎𐬎𐬍𐬱𐬙𐬌𐬌𐬀 (zəuuīštiia, quickest). Possible Indo-European cognates include Old Norse keyra (drive) and Proto-Slavic *žurìti (to rage).[2]

Pronunciation

[edit]

Root

[edit]

जू ()

  1. to press forwards, hurry on, be quick
  2. to impel quickly, urge or drive on, incite
  3. to scare
  4. to excite, promote, animate, inspire

Derived terms

[edit]

Adjective

[edit]

जू (jū́) stem

  1. quick, speedy, courser
  2. inciting, driving

Declension

[edit]
Masculine ū-stem declension of जू
singular dual plural
nominative जूः (jū́ḥ) जुवौ (júvau) जुवः (júvaḥ)
vocative जूः (jū́ḥ) जुवौ (júvau) जुवः (júvaḥ)
accusative जुवम् (júvam) जुवौ (júvau) जुवः (júvaḥ)
instrumental जुवा (juvā́) जूभ्याम् (jūbhyā́m) जूभिः (jūbhíḥ)
dative जुवे (juvé)
जुवै¹ (juvaí¹)
जूभ्याम् (jūbhyā́m) जूभ्यः (jūbhyáḥ)
ablative जुवः (juváḥ)
जुवाः¹ (juvā́ḥ¹)
जुवै² (juvaí²)
जूभ्याम् (jūbhyā́m) जूभ्यः (jūbhyáḥ)
genitive जुवः (juváḥ)
जुवाः¹ (juvā́ḥ¹)
जुवै² (juvaí²)
जुवोः (juvóḥ) जुवाम् (juvā́m)
जूनाम्¹ (jūnā́m¹)
locative जुवि (juví)
जुवाम्¹ (juvā́m¹)
जुवोः (juvóḥ) जूषु (jūṣú)
  • ¹Later Sanskrit
  • ²Brāhmaṇas
Feminine ū-stem declension of जू
singular dual plural
nominative जूः (jū́ḥ) जुवौ (júvau) जुवः (júvaḥ)
vocative जूः (jū́ḥ) जुवौ (júvau) जुवः (júvaḥ)
accusative जुवम् (júvam) जुवौ (júvau) जुवः (júvaḥ)
instrumental जुवा (juvā́) जूभ्याम् (jūbhyā́m) जूभिः (jūbhíḥ)
dative जुवे (juvé)
जुवै¹ (juvaí¹)
जूभ्याम् (jūbhyā́m) जूभ्यः (jūbhyáḥ)
ablative जुवः (juváḥ)
जुवाः¹ (juvā́ḥ¹)
जुवै² (juvaí²)
जूभ्याम् (jūbhyā́m) जूभ्यः (jūbhyáḥ)
genitive जुवः (juváḥ)
जुवाः¹ (juvā́ḥ¹)
जुवै² (juvaí²)
जुवोः (juvóḥ) जुवाम् (juvā́m)
जूनाम्¹ (jūnā́m¹)
locative जुवि (juví)
जुवाम्¹ (juvā́m¹)
जुवोः (juvóḥ) जूषु (jūṣú)
  • ¹Later Sanskrit
  • ²Brāhmaṇas
Neuter u-stem declension of जु
singular dual plural
nominative जु () जुनी (júnī) जूनि (jū́ni)
जु¹ (jú¹)
जू¹ (jū́¹)
vocative जु ()
जो ()
जुनी (júnī) जूनि (jū́ni)
जु¹ (jú¹)
जू¹ (jū́¹)
accusative जु () जुनी (júnī) जूनि (jū́ni)
जु¹ (jú¹)
जू¹ (jū́¹)
instrumental जुना (júnā)
ज्वा¹ (jvā́¹)
जुभ्याम् (júbhyām) जुभिः (júbhiḥ)
dative जुने (júne)
जवे¹ (jáve¹)
ज्वे¹ (jvé¹)
जुभ्याम् (júbhyām) जुभ्यः (júbhyaḥ)
ablative जुनः (júnaḥ)
जोः¹ (jóḥ¹)
ज्वः¹ (jváḥ¹)
जुभ्याम् (júbhyām) जुभ्यः (júbhyaḥ)
genitive जुनः (júnaḥ)
जोः¹ (jóḥ¹)
ज्वः¹ (jváḥ¹)
जुनोः (júnoḥ) जूनाम् (jūnā́m)
locative जुनि (júni)
जौ¹ (jaú¹)
जुनोः (júnoḥ) जुषु (júṣu)
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

जू () stemf

  1. speed
  2. the atmosphere
  3. a female goblin
  4. Sarasvati
  5. a spot on the forehead (?) of horses and oxen

Declension

[edit]
Feminine ū-stem declension of जू
singular dual plural
nominative जूः (jūḥ) जुवौ (juvau) जुवः (juvaḥ)
vocative जूः (jūḥ) जुवौ (juvau) जुवः (juvaḥ)
accusative जुवम् (juvam) जुवौ (juvau) जुवः (juvaḥ)
instrumental जुवा (juvā) जूभ्याम् (jūbhyām) जूभिः (jūbhiḥ)
dative जुवे (juve)
जुवै¹ (juvai¹)
जूभ्याम् (jūbhyām) जूभ्यः (jūbhyaḥ)
ablative जुवः (juvaḥ)
जुवाः¹ (juvāḥ¹)
जुवै² (juvai²)
जूभ्याम् (jūbhyām) जूभ्यः (jūbhyaḥ)
genitive जुवः (juvaḥ)
जुवाः¹ (juvāḥ¹)
जुवै² (juvai²)
जुवोः (juvoḥ) जुवाम् (juvām)
जूनाम्¹ (jūnām¹)
locative जुवि (juvi)
जुवाम्¹ (juvām¹)
जुवोः (juvoḥ) जूषु (jūṣu)
  • ¹Later Sanskrit
  • ²Brāhmaṇas

References

[edit]
  1. ^ Lubotsky, Alexander (2011) “javi-”, in The Indo-Aryan Inherited Lexicon (in progress) (Indo-European Etymological Dictionary Project), Leiden University, pages 250-1
  2. ^ Mayrhofer, Manfred (1992) “JAVᴵ”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 580-1

Further reading

[edit]