जीवन
Bhojpuri
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Sanskrit जीवन (jīvana).Cognate with Bengali জীবন (jibon), Gujarati જીવન (jīvan), Hindi जीवन (jīvan), Nepali जीवन (jīvan), Marathi जीवन (jīvan), Magahi 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan).
Noun
[edit]जीवन (jīvan) m (Kaithi 𑂔𑂲𑂫𑂢)
Hindi
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Sanskrit जीवन (jīvana). Cognate with Bengali জীবন (jibon), Gujarati જીવન (jīvan), Marathi जीवन (jīvan), Nepali जीवन (jīvan), Bhojpuri 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan), Magahi 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]जीवन • (jīvan) m (Urdu spelling جیون)
- life, existence, subsistence (period of time between birth and death)
- Synonym: ज़िंदगी (zindgī)
- मैं सुख से जीवन भर परिश्रम करता रहा था।
- ma͠i sukh se jīvan bhar pariśram kartā rahā thā.
- I happily worked hard my entire life.
Declension
[edit]Derived terms
[edit]- सहजीवन (sahjīvan)
Related terms
[edit]Further reading
[edit]- Platts, John T. (1884) “जीवन”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
Marathi
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Sanskrit जीवन (jīvana). Cognate with Bengali জীবন (jibon), Gujarati જીવન (jīvan), Hindi जीवन (jīvan), Nepali जीवन (jīvan), Bhojpuri 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan), Magahi 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]जीवन • (jīvan) n
Declension
[edit]Declension of जीवन (neut cons-stem) | |||
---|---|---|---|
direct singular |
जीवन jīvan | ||
direct plural |
जीवने, जीवनं jīvane, jīvna | ||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
nominative प्रथमा |
जीवन jīvan |
जीवने, जीवनं jīvane, jīvna | |
oblique सामान्यरूप |
जीवना jīvanā |
जीवनां- jīvanān- | |
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
जीवनाला jīvanālā |
जीवनांना jīvanānnā | |
ergative | जीवनाने, जीवनानं jīvanāne, jīvanāna |
जीवनांनी jīvanānnī | |
instrumental | जीवनाशी jīvanāśī |
जीवनांशी jīvanānśī | |
locative सप्तमी |
जीवनात jīvanāt |
जीवनांत jīvanāt | |
vocative संबोधन |
जीवना jīvanā |
जीवनांनो jīvanānno | |
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. |
Genitive declension of जीवन (neut cons-stem) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
singular subject एकवचनी कर्ता |
जीवनाचा jīvanāċā |
जीवनाचे jīvanāċe |
जीवनाची jīvanācī |
जीवनाच्या jīvanācā |
जीवनाचे, जीवनाचं jīvanāċe, jīvanāċa |
जीवनाची jīvanācī |
जीवनाच्या jīvanācā | |
plural subject अनेकवचनी कर्ता |
जीवनांचा jīvanānċā |
जीवनांचे jīvanānċe |
जीवनांची jīvanāñcī |
जीवनांच्या jīvanāncā |
जीवनांचे, जीवनांचं jīvanānċe, jīvanānċa |
जीवनांची jīvanāñcī |
जीवनांच्या jīvanāñcā | |
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. |
References
[edit]- Berntsen, Maxine (1982–1983) “जीवन”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
- Molesworth, James Thomas (1857) “जीवन”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
- दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “जीवन”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).
Sanskrit
[edit]Alternative forms
[edit]- জীৱন (Assamese script)
- ᬚᬷᬯᬦ (Balinese script)
- জীবন (Bengali script)
- 𑰕𑰱𑰪𑰡 (Bhaiksuki script)
- 𑀚𑀻𑀯𑀦 (Brahmi script)
- ဇီဝန (Burmese script)
- જીવન (Gujarati script)
- ਜੀਵਨ (Gurmukhi script)
- 𑌜𑍀𑌵𑌨 (Grantha script)
- ꦗꦷꦮꦤ (Javanese script)
- 𑂔𑂲𑂫𑂢 (Kaithi script)
- ಜೀವನ (Kannada script)
- ជីវន (Khmer script)
- ຊີວນ (Lao script)
- ജീവന (Malayalam script)
- ᡯᡳᡳᠸᠠᠨᠠ (Manchu script)
- 𑘕𑘲𑘪𑘡 (Modi script)
- ᠽᠢᠢᠸᠠᠨᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦵𑧓𑧊𑧁 (Nandinagari script)
- 𑐖𑐷𑐰𑐣 (Newa script)
- ଜୀଵନ (Odia script)
- ꢙꢷꢮꢥ (Saurashtra script)
- 𑆘𑆵𑆮𑆤 (Sharada script)
- 𑖕𑖱𑖪𑖡 (Siddham script)
- ජීවන (Sinhalese script)
- 𑩣𑩑𑩛𑩾𑩯 (Soyombo script)
- 𑚑𑚯𑚦𑚝 (Takri script)
- ஜீவந (Tamil script)
- జీవన (Telugu script)
- ชีวน (Thai script)
- ཛཱི་ཝ་ན (Tibetan script)
- 𑒖𑒲𑒫𑒢 (Tirhuta script)
- 𑨥𑨁𑨊𑨭𑨝 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From the root जीव् (jīv) + -अन (-ana).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]जीवन • (jīvaná) stem
Declension
[edit]singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | जीवनः (jīvanáḥ) | जीवनौ (jīvanaú) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
जीवनाः (jīvanā́ḥ) जीवनासः¹ (jīvanā́saḥ¹) |
vocative | जीवन (jī́vana) | जीवनौ (jī́vanau) जीवना¹ (jī́vanā¹) |
जीवनाः (jī́vanāḥ) जीवनासः¹ (jī́vanāsaḥ¹) |
accusative | जीवनम् (jīvanám) | जीवनौ (jīvanaú) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
जीवनान् (jīvanā́n) |
instrumental | जीवनेन (jīvanéna) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनैः (jīvanaíḥ) जीवनेभिः¹ (jīvanébhiḥ¹) |
dative | जीवनाय (jīvanā́ya) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
ablative | जीवनात् (jīvanā́t) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
genitive | जीवनस्य (jīvanásya) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनानाम् (jīvanā́nām) |
locative | जीवने (jīvané) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनेषु (jīvanéṣu) |
- ¹Vedic
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | जीवनी (jīvanī) | जीवन्यौ (jīvanyau) जीवनी¹ (jīvanī¹) |
जीवन्यः (jīvanyaḥ) जीवनीः¹ (jīvanīḥ¹) |
vocative | जीवनि (jīvani) | जीवन्यौ (jīvanyau) जीवनी¹ (jīvanī¹) |
जीवन्यः (jīvanyaḥ) जीवनीः¹ (jīvanīḥ¹) |
accusative | जीवनीम् (jīvanīm) | जीवन्यौ (jīvanyau) जीवनी¹ (jīvanī¹) |
जीवनीः (jīvanīḥ) |
instrumental | जीवन्या (jīvanyā) | जीवनीभ्याम् (jīvanībhyām) | जीवनीभिः (jīvanībhiḥ) |
dative | जीवन्यै (jīvanyai) | जीवनीभ्याम् (jīvanībhyām) | जीवनीभ्यः (jīvanībhyaḥ) |
ablative | जीवन्याः (jīvanyāḥ) जीवन्यै² (jīvanyai²) |
जीवनीभ्याम् (jīvanībhyām) | जीवनीभ्यः (jīvanībhyaḥ) |
genitive | जीवन्याः (jīvanyāḥ) जीवन्यै² (jīvanyai²) |
जीवन्योः (jīvanyoḥ) | जीवनीनाम् (jīvanīnām) |
locative | जीवन्याम् (jīvanyām) | जीवन्योः (jīvanyoḥ) | जीवनीषु (jīvanīṣu) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | जीवनम् (jīvanám) | जीवने (jīvané) | जीवनानि (jīvanā́ni) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
vocative | जीवन (jī́vana) | जीवने (jī́vane) | जीवनानि (jī́vanāni) जीवना¹ (jī́vanā¹) |
accusative | जीवनम् (jīvanám) | जीवने (jīvané) | जीवनानि (jīvanā́ni) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
instrumental | जीवनेन (jīvanéna) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनैः (jīvanaíḥ) जीवनेभिः¹ (jīvanébhiḥ¹) |
dative | जीवनाय (jīvanā́ya) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
ablative | जीवनात् (jīvanā́t) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
genitive | जीवनस्य (jīvanásya) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनानाम् (jīvanā́nām) |
locative | जीवने (jīvané) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनेषु (jīvanéṣu) |
- ¹Vedic
Noun
[edit]जीवन • (jīvaná) stem, m
- a living being
- wind
- son
- the plant kṣudraphalaka
- the plant jīvaka
- name of the author of mānasa-nayana
Declension
[edit]singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | जीवनः (jīvanáḥ) | जीवनौ (jīvanaú) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
जीवनाः (jīvanā́ḥ) जीवनासः¹ (jīvanā́saḥ¹) |
vocative | जीवन (jī́vana) | जीवनौ (jī́vanau) जीवना¹ (jī́vanā¹) |
जीवनाः (jī́vanāḥ) जीवनासः¹ (jī́vanāsaḥ¹) |
accusative | जीवनम् (jīvanám) | जीवनौ (jīvanaú) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
जीवनान् (jīvanā́n) |
instrumental | जीवनेन (jīvanéna) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनैः (jīvanaíḥ) जीवनेभिः¹ (jīvanébhiḥ¹) |
dative | जीवनाय (jīvanā́ya) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
ablative | जीवनात् (jīvanā́t) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
genitive | जीवनस्य (jīvanásya) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनानाम् (jīvanā́nām) |
locative | जीवने (jīvané) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनेषु (jīvanéṣu) |
- ¹Vedic
Noun
[edit]जीवन • (jīvaná) stem, n
- life
- manner of living
- livelihood, means of living
- enlivening a magical formula
- the life-giving element, water
- milk
- fresh butter
- marrow
Declension
[edit]singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | जीवनम् (jīvanám) | जीवने (jīvané) | जीवनानि (jīvanā́ni) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
vocative | जीवन (jī́vana) | जीवने (jī́vane) | जीवनानि (jī́vanāni) जीवना¹ (jī́vanā¹) |
accusative | जीवनम् (jīvanám) | जीवने (jīvané) | जीवनानि (jīvanā́ni) जीवना¹ (jīvanā́¹) |
instrumental | जीवनेन (jīvanéna) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनैः (jīvanaíḥ) जीवनेभिः¹ (jīvanébhiḥ¹) |
dative | जीवनाय (jīvanā́ya) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
ablative | जीवनात् (jīvanā́t) | जीवनाभ्याम् (jīvanā́bhyām) | जीवनेभ्यः (jīvanébhyaḥ) |
genitive | जीवनस्य (jīvanásya) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनानाम् (jīvanā́nām) |
locative | जीवने (jīvané) | जीवनयोः (jīvanáyoḥ) | जीवनेषु (jīvanéṣu) |
- ¹Vedic
Descendants
[edit]- Bhojpuri terms borrowed from Sanskrit
- Bhojpuri learned borrowings from Sanskrit
- Bhojpuri terms derived from Sanskrit
- Bhojpuri lemmas
- Bhojpuri nouns
- Bhojpuri nouns in Devanagari script
- Bhojpuri masculine nouns
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi learned borrowings from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi terms with usage examples
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Marathi terms borrowed from Sanskrit
- Marathi learned borrowings from Sanskrit
- Marathi terms derived from Sanskrit
- Marathi terms with IPA pronunciation
- Marathi lemmas
- Marathi nouns
- Marathi neuter nouns
- Marathi nouns with declension
- Marathi neuter consonant-stem nouns
- Sanskrit terms suffixed with -अन
- Sanskrit terms belonging to the root जीव्
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit a-stem adjectives
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit neuter nouns