आयुष्य
Marathi
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Sanskrit आयुष्य (āyuṣya).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]आयुष्य • (āyuṣya) n
- life, lifetime, lifespan
- Synonym: जीवन (jīvan)
- मला आयुष्यात खूप काही करायचे आहे.
- malā āyuṣyāt khūp kāhī karāyce āhe.
- I want to do many things in my life.
Declension
[edit]| Declension of आयुष्य (neut cons-stem) | |||
|---|---|---|---|
| direct singular |
आयुष्य āyuṣya | ||
| direct plural |
आयुष्ये, आयुष्यं āyuṣye, āyuṣya | ||
| singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
| nominative प्रथमा |
आयुष्य āyuṣya |
आयुष्ये, आयुष्यं āyuṣye, āyuṣya | |
| oblique सामान्यरूप |
आयुष्या āyuṣyā |
आयुष्यां- āyuṣyān- | |
| acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
आयुष्याला āyuṣyālā |
आयुष्यांना āyuṣyānnā | |
| ergative | आयुष्याने, आयुष्यानं āyuṣyāne, āyuṣyāna |
आयुष्यांनी āyuṣyānnī | |
| instrumental | आयुष्याशी āyuṣyāśī |
आयुष्यांशी āyuṣyānśī | |
| locative सप्तमी |
आयुष्यात āyuṣyāt |
आयुष्यांत āyuṣyāt | |
| vocative संबोधन |
आयुष्या āyuṣyā |
आयुष्यांनो āyuṣyānno | |
| Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. | |||
| Genitive declension of आयुष्य (neut cons-stem) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
| singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
| singular subject एकवचनी कर्ता |
आयुष्याचा āyuṣyāċā |
आयुष्याचे āyuṣyāċe |
आयुष्याची āyuṣyācī |
आयुष्याच्या āyuṣyācā |
आयुष्याचे, आयुष्याचं āyuṣyāċe, āyuṣyāċa |
आयुष्याची āyuṣyācī |
आयुष्याच्या āyuṣyācā | |
| plural subject अनेकवचनी कर्ता |
आयुष्यांचा āyuṣyānċā |
आयुष्यांचे āyuṣyānċe |
आयुष्यांची āyuṣyāñcī |
आयुष्यांच्या āyuṣyāncā |
आयुष्यांचे, आयुष्यांचं āyuṣyānċe, āyuṣyānċa |
आयुष्यांची āyuṣyāñcī |
आयुष्यांच्या āyuṣyāñcā | |
| * Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. | ||||||||
References
[edit]- Berntsen, Maxine (1982–1983) “आयुष्य”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
- Molesworth, James Thomas (1857) “आयुष्य”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
- दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “आयुष्य”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).