क्रोष्टृ

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ক্ৰোষ্টৃ (Assamese script)
• ᬓ᭄ᬭᭀᬱ᭄ᬝᬺ (Balinese script)
• ক্রোষ্টৃ (Bengali script)
• 𑰎𑰿𑰨𑰺𑰬𑰿𑰘𑰴 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑁆𑀭𑁄𑀱𑁆𑀝𑀾 (Brahmi script)
• ကြောၑ္ဋၖ (Burmese script)
• ક્રોષ્ટૃ (Gujarati script)
• ਕ੍ਰੋਸ਼੍ਟ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍍𑌰𑍋𑌷𑍍𑌟𑍃 (Grantha script)
• ꦏꦿꦺꦴꦰ꧀ꦛꦽ (Javanese script)
• 𑂍𑂹𑂩𑂷𑂭𑂹𑂗𑃂 (Kaithi script)
• ಕ್ರೋಷ್ಟೃ (Kannada script)
• ក្រោឞ្ដ្ឫ (Khmer script)
• ກ຺ໂຣຩ຺ຏ຺ຣິ (Lao script)
• ക്രോഷ്ടൃ (Malayalam script)
• ᡬᡵᠣᢢᢞᡵᡳ (Manchu script)
• 𑘎𑘿𑘨𑘻𑘬𑘿𑘘𑘵 (Modi script)
• ᢉᠷᠣᠸᠠᢔᢌᠷᠢ (Mongolian script)
• 𑦮𑧠𑧈𑧜𑧌𑧠𑦸𑧖 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑂𑐬𑑀𑐲𑑂𑐚𑐺 (Newa script)
• କ୍ରୋଷ୍ଟୃ (Odia script)
• ꢒ꣄ꢬꣂꢰ꣄ꢜꢺ (Saurashtra script)
• 𑆑𑇀𑆫𑆾𑆰𑇀𑆛𑆸 (Sharada script)
• 𑖎𑖿𑖨𑖺𑖬𑖿𑖘𑖴 (Siddham script)
• ක්‍රොෂ‍්ටෘ (Sinhalese script)
• 𑩜 𑪙𑩼𑩕𑪀 𑪙𑩦𑩙 (Soyombo script)
• 𑚊𑚶𑚤𑚴𑚶𑚔 (Takri script)
• க்ரோஷ்ட்ரி (Tamil script)
• క్రోష్టృ (Telugu script)
• กฺโรษฺฏฺฤ (Thai script)
• ཀྲོ་ཥྚྲྀ (Tibetan script)
• 𑒏𑓂𑒩𑒼𑒭𑓂𑒙𑒵 (Tirhuta script)
• 𑨋𑩇𑨫𑨆𑨯𑩇𑨔𑨼𑨉 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-Iranian *krawć-

Sanskrit क्रुश् (kruś)

Sanskrit -तृ (-tṛ)

Sanskrit क्रोष्टृ (kroṣṭṛ)

From the root क्रुश् (kruś, “to cry out, shriek, call out”) +‎ -तृ (-tṛ).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɾɐwʂ.ʈŕ̩/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈkɾoːʂ.ʈr̩/

Noun

क्रोष्टृ • (kroṣṭṛ́) stem, m (feminine क्रोष्ट्री)

1. fox, jackal
   • Mahābhārata, BORI Critical Edition, Karṇaparvan 27.22b:

     न हि शुश्रुम संमर्दे क्रोष्ट्रा सिंहौ निपातितौ

     na hi śuśruma saṃmarde kroṣṭrā siṃhau nipātitau

     Never have I heard of a pair of lions being slain in combat by a jackal!

Declension

Masculine ṛ-stem declension of क्रोष्टृ (kroṣṭṛ́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्रोष्टा kroṣṭā́	क्रोष्टारौ / क्रोष्टारा¹ kroṣṭā́rau / kroṣṭā́rā¹	क्रोष्टारः kroṣṭā́raḥ
Vocative	क्रोष्टः króṣṭaḥ	क्रोष्टारौ / क्रोष्टारा¹ króṣṭārau / króṣṭārā¹	क्रोष्टारः króṣṭāraḥ
Accusative	क्रोष्टारम् kroṣṭā́ram	क्रोष्टारौ / क्रोष्टारा¹ kroṣṭā́rau / kroṣṭā́rā¹	क्रोष्टॄन् kroṣṭṝ́n
Instrumental	क्रोष्ट्रा kroṣṭrā́	क्रोष्टृभ्याम् kroṣṭṛ́bhyām	क्रोष्टृभिः kroṣṭṛ́bhiḥ
Dative	क्रोष्ट्रे kroṣṭré	क्रोष्टृभ्याम् kroṣṭṛ́bhyām	क्रोष्टृभ्यः kroṣṭṛ́bhyaḥ
Ablative	क्रोष्टुः kroṣṭúḥ	क्रोष्टृभ्याम् kroṣṭṛ́bhyām	क्रोष्टृभ्यः kroṣṭṛ́bhyaḥ
Genitive	क्रोष्टुः kroṣṭúḥ	क्रोष्ट्रोः kroṣṭróḥ	क्रोष्टॄणाम् kroṣṭṝṇā́m
Locative	क्रोष्टरि kroṣṭári	क्रोष्ट्रोः kroṣṭróḥ	क्रोष्टृषु kroṣṭṛ́ṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

• क्रोष्टु (kroṣṭu)
  • Pali: koṭṭhu, kotthu
  • Sinhalese: කොටියා (koṭiyā)
• क्रोष्टुक (kroṣṭuka)
  • Sauraseni Prakrit: 𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀓 (kolhuka)/𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀕 (kolhuga)
    • Hindi: कोला (kolā)
  • Maharastri Prakrit: 𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀅 (kolhua)/𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀬 (kolhuya)
    • Marathi: कोल्हा (kolhā)

Adjective

क्रोष्टृ • (kroṣṭṛ́) stem

1. weeping, lamenting

Declension

Masculine ṛ-stem declension of क्रोष्टृ (kroṣṭṛ́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्रोष्टा kroṣṭā́	क्रोष्टारौ / क्रोष्टारा¹ kroṣṭā́rau / kroṣṭā́rā¹	क्रोष्टारः kroṣṭā́raḥ
Vocative	क्रोष्टः króṣṭaḥ	क्रोष्टारौ / क्रोष्टारा¹ króṣṭārau / króṣṭārā¹	क्रोष्टारः króṣṭāraḥ
Accusative	क्रोष्टारम् kroṣṭā́ram	क्रोष्टारौ / क्रोष्टारा¹ kroṣṭā́rau / kroṣṭā́rā¹	क्रोष्टॄन् kroṣṭṝ́n
Instrumental	क्रोष्ट्रा kroṣṭrā́	क्रोष्टृभ्याम् kroṣṭṛ́bhyām	क्रोष्टृभिः kroṣṭṛ́bhiḥ
Dative	क्रोष्ट्रे kroṣṭré	क्रोष्टृभ्याम् kroṣṭṛ́bhyām	क्रोष्टृभ्यः kroṣṭṛ́bhyaḥ
Ablative	क्रोष्टुः kroṣṭúḥ	क्रोष्टृभ्याम् kroṣṭṛ́bhyām	क्रोष्टृभ्यः kroṣṭṛ́bhyaḥ
Genitive	क्रोष्टुः kroṣṭúḥ	क्रोष्ट्रोः kroṣṭróḥ	क्रोष्टॄणाम् kroṣṭṝṇā́m
Locative	क्रोष्टरि kroṣṭári	क्रोष्ट्रोः kroṣṭróḥ	क्रोष्टृषु kroṣṭṛ́ṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “क्रोष्टृ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 322, column 3.
• Horace Hayman Wilson, A dictionary in Sanscrit and English, 2nd ed., Calcutta: Education Press, Circular Road, 1832, page 259
• Apte, Macdonell (2022) “क्रोष्टृ”, in Digital Dictionaries of South India [Combined Sanskrit Dictionaries]