क्रोष्टृ

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ক্ৰোষ্টৃ (Assamese script)
• ᬓ᭄ᬭᭀᬱ᭄ᬝᬺ (Balinese script)
• ক্রোষ্টৃ (Bengali script)
• 𑰎𑰿𑰨𑰺𑰬𑰿𑰘𑰴 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑁆𑀭𑁄𑀱𑁆𑀝𑀾 (Brahmi script)
• ကြောၑ္ဋၖ (Burmese script)
• ક્રોષ્ટૃ (Gujarati script)
• ਕ੍ਰੋਸ਼੍ਟ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍍𑌰𑍋𑌷𑍍𑌟𑍃 (Grantha script)
• ꦏꦿꦺꦴꦰ꧀ꦛꦽ (Javanese script)
• 𑂍𑂹𑂩𑂷𑂭𑂹𑂗𑃂 (Kaithi script)
• ಕ್ರೋಷ್ಟೃ (Kannada script)
• ក្រោឞ្ដ្ឫ (Khmer script)
• ກ຺ໂຣຩ຺ຏ຺ຣິ (Lao script)
• ക്രോഷ്ടൃ (Malayalam script)
• ᡬᡵᠣᢢᢞᡵᡳ (Manchu script)
• 𑘎𑘿𑘨𑘻𑘬𑘿𑘘𑘵 (Modi script)
• ᢉᠷᠣᠸᠠᢔᢌᠷᠢ (Mongolian script)
• 𑦮𑧠𑧈𑧜𑧌𑧠𑦸𑧖 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑂𑐬𑑀𑐲𑑂𑐚𑐺 (Newa script)
• କ୍ରୋଷ୍ଟୃ (Odia script)
• ꢒ꣄ꢬꣂꢰ꣄ꢜꢺ (Saurashtra script)
• 𑆑𑇀𑆫𑆾𑆰𑇀𑆛𑆸 (Sharada script)
• 𑖎𑖿𑖨𑖺𑖬𑖿𑖘𑖴 (Siddham script)
• ක්‍රොෂ‍්ටෘ (Sinhalese script)
• 𑩜 𑪙𑩼𑩕𑪀 𑪙𑩦𑩙 (Soyombo script)
• 𑚊𑚶𑚤𑚴𑚶𑚔 (Takri script)
• க்ரோஷ்ட்ரி (Tamil script)
• క్రోష్టృ (Telugu script)
• กฺโรษฺฏฺฤ (Thai script)
• ཀྲོ་ཥྚྲྀ (Tibetan script)
• 𑒏𑓂𑒩𑒼𑒭𑓂𑒙𑒵 (Tirhuta script)
• 𑨋𑩇𑨫𑨆𑨯𑩇𑨔𑨼𑨉 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-Iranian *krawć-

Sanskrit क्रुश् (kruś)

Sanskrit -तृ (-tṛ)

Sanskrit क्रोष्टृ (kroṣṭṛ)

From the root क्रुश् (kruś, “to cry out, shriek, call out”) +‎ -तृ (-tṛ).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɾɐwʂ.ʈŕ̩/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kɾoːʂ.ʈr̩/

Noun

क्रोष्टृ • (kroṣṭṛ́) stem, m (feminine क्रोष्ट्री)

1. fox, jackal
   • Mahābhārata, BORI Critical Edition, Karṇaparvan 27.22b:

     न हि शुश्रुम संमर्दे क्रोष्ट्रा सिंहौ निपातितौ

     na hi śuśruma saṃmarde kroṣṭrā siṃhau nipātitau

     Never have I heard of a pair of lions being slain in combat by a jackal!

Declension

Masculine ṛ-stem declension of क्रोष्टृ

	singular	dual	plural
nominative	क्रोष्टा (kroṣṭā́)	क्रोष्टारौ (kroṣṭā́rau) क्रोष्टारा¹ (kroṣṭā́rā¹)	क्रोष्टारः (kroṣṭā́raḥ)
vocative	क्रोष्टः (króṣṭaḥ)	क्रोष्टारौ (króṣṭārau) क्रोष्टारा¹ (króṣṭārā¹)	क्रोष्टारः (króṣṭāraḥ)
accusative	क्रोष्टारम् (kroṣṭā́ram)	क्रोष्टारौ (kroṣṭā́rau) क्रोष्टारा¹ (kroṣṭā́rā¹)	क्रोष्टॄन् (kroṣṭṝ́n)
instrumental	क्रोष्ट्रा (kroṣṭrā́)	क्रोष्टृभ्याम् (kroṣṭṛ́bhyām)	क्रोष्टृभिः (kroṣṭṛ́bhiḥ)
dative	क्रोष्ट्रे (kroṣṭré)	क्रोष्टृभ्याम् (kroṣṭṛ́bhyām)	क्रोष्टृभ्यः (kroṣṭṛ́bhyaḥ)
ablative	क्रोष्टुः (kroṣṭúḥ)	क्रोष्टृभ्याम् (kroṣṭṛ́bhyām)	क्रोष्टृभ्यः (kroṣṭṛ́bhyaḥ)
genitive	क्रोष्टुः (kroṣṭúḥ)	क्रोष्ट्रोः (kroṣṭróḥ)	क्रोष्टॄणाम् (kroṣṭṝṇā́m)
locative	क्रोष्टरि (kroṣṭári)	क्रोष्ट्रोः (kroṣṭróḥ)	क्रोष्टृषु (kroṣṭṛ́ṣu)

• ¹Vedic

Derived terms

• क्रोष्टु (kroṣṭu)
  • Pali: koṭṭhu, kotthu
  • Sinhalese: කොටියා (koṭiyā)
• क्रोष्टुक (kroṣṭuka)
  • Sauraseni Prakrit: 𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀓 (kolhuka)/𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀕 (kolhuga)
    • Hindi: कोला (kolā)
  • Maharastri Prakrit: 𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀅 (kolhua)/𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀬 (kolhuya)
    • Marathi: कोल्हा (kolhā)

Adjective

क्रोष्टृ • (kroṣṭṛ́) stem

1. weeping, lamenting

Declension

Masculine ṛ-stem declension of क्रोष्टृ

	singular	dual	plural
nominative	क्रोष्टा (kroṣṭā́)	क्रोष्टारौ (kroṣṭā́rau) क्रोष्टारा¹ (kroṣṭā́rā¹)	क्रोष्टारः (kroṣṭā́raḥ)
vocative	क्रोष्टः (króṣṭaḥ)	क्रोष्टारौ (króṣṭārau) क्रोष्टारा¹ (króṣṭārā¹)	क्रोष्टारः (króṣṭāraḥ)
accusative	क्रोष्टारम् (kroṣṭā́ram)	क्रोष्टारौ (kroṣṭā́rau) क्रोष्टारा¹ (kroṣṭā́rā¹)	क्रोष्टॄन् (kroṣṭṝ́n)
instrumental	क्रोष्ट्रा (kroṣṭrā́)	क्रोष्टृभ्याम् (kroṣṭṛ́bhyām)	क्रोष्टृभिः (kroṣṭṛ́bhiḥ)
dative	क्रोष्ट्रे (kroṣṭré)	क्रोष्टृभ्याम् (kroṣṭṛ́bhyām)	क्रोष्टृभ्यः (kroṣṭṛ́bhyaḥ)
ablative	क्रोष्टुः (kroṣṭúḥ)	क्रोष्टृभ्याम् (kroṣṭṛ́bhyām)	क्रोष्टृभ्यः (kroṣṭṛ́bhyaḥ)
genitive	क्रोष्टुः (kroṣṭúḥ)	क्रोष्ट्रोः (kroṣṭróḥ)	क्रोष्टॄणाम् (kroṣṭṝṇā́m)
locative	क्रोष्टरि (kroṣṭári)	क्रोष्ट्रोः (kroṣṭróḥ)	क्रोष्टृषु (kroṣṭṛ́ṣu)

• ¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “क्रोष्टृ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 322, column 3.
• Horace Hayman Wilson, A dictionary in Sanscrit and English, 2nd ed., Calcutta: Education Press, Circular Road, 1832, page 259
• Apte, Macdonell (2022) “क्रोष्टृ”, in Digital Dictionaries of South Asia [Combined Sanskrit Dictionaries]