क्रोष्टु

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ক্ৰোষ্টু (Assamese script)
• ᬓ᭄ᬭᭀᬱ᭄ᬝᬸ (Balinese script)
• ক্রোষ্টু (Bengali script)
• 𑰎𑰿𑰨𑰺𑰬𑰿𑰘𑰲 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑁆𑀭𑁄𑀱𑁆𑀝𑀼 (Brahmi script)
• ကြောၑ္ဋု (Burmese script)
• ક્રોષ્ટુ (Gujarati script)
• ਕ੍ਰੋਸ਼੍ਟੁ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍍𑌰𑍋𑌷𑍍𑌟𑍁 (Grantha script)
• ꦏꦿꦺꦴꦰ꧀ꦛꦸ (Javanese script)
• 𑂍𑂹𑂩𑂷𑂭𑂹𑂗𑂳 (Kaithi script)
• ಕ್ರೋಷ್ಟು (Kannada script)
• ក្រោឞ្ដុ (Khmer script)
• ກ຺ໂຣຩ຺ຏຸ (Lao script)
• ക്രോഷ്ടു (Malayalam script)
• ᡬᡵᠣᢢᢞᡠ (Manchu script)
• 𑘎𑘿𑘨𑘻𑘬𑘿𑘘𑘳 (Modi script)
• ᢉᠷᠣᠸᠠᢔᢌᠤ (Mongolian script)
• 𑦮𑧠𑧈𑧜𑧌𑧠𑦸𑧔 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑂𑐬𑑀𑐲𑑂𑐚𑐸 (Newa script)
• କ୍ରୋଷ୍ଟୁ (Odia script)
• ꢒ꣄ꢬꣂꢰ꣄ꢜꢸ (Saurashtra script)
• 𑆑𑇀𑆫𑆾𑆰𑇀𑆛𑆶 (Sharada script)
• 𑖎𑖿𑖨𑖺𑖬𑖿𑖘𑖲 (Siddham script)
• ක්‍රොෂ‍්ටු (Sinhalese script)
• 𑩜 𑪙𑩼𑩕𑪀 𑪙𑩦𑩒 (Soyombo script)
• 𑚊𑚶𑚤𑚴𑚶𑚔𑚰 (Takri script)
• க்ரோஷ்டு (Tamil script)
• క్రోష్టు (Telugu script)
• กฺโรษฺฏุ (Thai script)
• ཀྲོ་ཥྚུ (Tibetan script)
• 𑒏𑓂𑒩𑒼𑒭𑓂𑒙𑒳 (Tirhuta script)
• 𑨋𑩇𑨫𑨆𑨯𑩇𑨔𑨃 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-Iranian *krawć-

Sanskrit क्रुश् (kruś)

Sanskrit -तृ (-tṛ)

Sanskrit क्रोष्टु (kroṣṭu)

From the root क्रुश् (kruś, “to cry out, shriek, call out”) +‎ -तृ (-tṛ).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɾɐ́wʂ.ʈu/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈkɾoːʂ.ʈu/

Noun

क्रोष्टु • (króṣṭu) stem, m

1. jackal, fox
   • Mahābhārata, BORI Critical Edition, Karṇaparvan 27.22b:

     न हि शुश्रुम संमर्दे क्रोष्ट्रा सिंहौ निपातितौ

     na hi śuśruma saṃmarde kroṣṭrā siṃhau nipātitau

     Never have I heard of a pair of lions being slain in combat by a jackal!

Declension

Note: In the strong cases, with the exception of the vocative singular^*, króṣṭu behaves as if it were kroṣṭṛ́.

If followed by a case ending which starts with a vowel^†, it may optionally be treated as kroṣṭṛ́ in weak cases as well.

Masculine u-stem declension of क्रोष्टु (kroṣṭu)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्रोष्टा kroṣṭā́	क्रोष्टारौ kroṣṭā́rau	क्रोष्टारः kroṣṭā́raḥ
Vocative	क्रोष्टो króṣṭo	क्रोष्टारौ kroṣṭā́rau	क्रोष्टारः kroṣṭā́raḥ
Accusative	क्रोष्टारम् kroṣṭā́ram	क्रोष्टारौ kroṣṭā́rau	क्रोष्टून् króṣṭūn
Instrumental	क्रोष्ट्रा / क्रोष्टुना kroṣṭrā́ / króṣṭunā	क्रोष्टुभ्याम् króṣṭubhyām	क्रोष्टुभिः króṣṭubhiḥ
Dative	क्रोष्ट्रे / क्रोष्टवे kroṣṭré / króṣṭave	क्रोष्टुभ्याम् króṣṭubhyām	क्रोष्टुभ्यः króṣṭubhyaḥ
Ablative	क्रोष्टुः / क्रोष्टोः kroṣṭúḥ / króṣṭoḥ	क्रोष्टुभ्याम् króṣṭubhyām	क्रोष्टुभ्यः króṣṭubhyaḥ
Genitive	क्रोष्टुः / क्रोष्टोः kroṣṭúḥ / króṣṭoḥ	क्रोष्ट्रोः / क्रोष्ट्वोः kroṣṭróḥ / króṣṭvoḥ	क्रोष्टूनाम् króṣṭūnām
Locative	क्रोष्टरि / क्रोष्टौ kroṣṭári / króṣṭau	क्रोष्ट्रोः / क्रोष्ट्वोः kroṣṭróḥ / króṣṭvoḥ	क्रोष्टुषु króṣṭuṣu

Derived terms

• क्रोष्टु (kroṣṭu)
  • Pali: koṭṭhu, kotthu
  • Sinhalese: කොටියා (koṭiyā)
• क्रोष्टुक (kroṣṭuka)
  • Sauraseni Prakrit: 𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀓 (kolhuka)/𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀕 (kolhuga)
    • Hindi: कोला (kolā)
  • Maharastri Prakrit: 𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀅 (kolhua)/𑀓𑁄𑀮𑁆𑀳𑀼𑀬 (kolhuya)
    • Marathi: कोल्हा (kolhā)

Related terms

• क्रोष्ट्री (kroṣṭrī́)

References

• Horace Hayman Wilson, A dictionary in Sanscrit and English, 2nd ed., Calcutta: Education Press, Circular Road, 1832, page 259
• Platts, John T. (1884) “कोला”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.