अरण
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- অৰণ (Assamese script)
- ᬅᬭᬡ (Balinese script)
- অরণ (Bengali script)
- 𑰀𑰨𑰜 (Bhaiksuki script)
- 𑀅𑀭𑀡 (Brahmi script)
- အရဏ (Burmese script)
- અરણ (Gujarati script)
- ਅਰਣ (Gurmukhi script)
- 𑌅𑌰𑌣 (Grantha script)
- ꦄꦫꦟ (Javanese script)
- 𑂃𑂩𑂝 (Kaithi script)
- ಅರಣ (Kannada script)
- អរណ (Khmer script)
- ອຣຓ (Lao script)
- അരണ (Malayalam script)
- ᠠᡵᠠᢏᠠ (Manchu script)
- 𑘀𑘨𑘜 (Modi script)
- ᠠᠷᠠᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦠𑧈𑦼 (Nandinagari script)
- 𑐀𑐬𑐞 (Newa script)
- ଅରଣ (Odia script)
- ꢂꢬꢠ (Saurashtra script)
- 𑆃𑆫𑆟 (Sharada script)
- 𑖀𑖨𑖜 (Siddham script)
- අරණ (Sinhalese script)
- 𑩐𑩼𑩪 (Soyombo script)
- 𑚀𑚤𑚘 (Takri script)
- அரண (Tamil script)
- అరణ (Telugu script)
- อรณ (Thai script)
- ཨ་ར་ཎ (Tibetan script)
- 𑒁𑒩𑒝 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨫𑨘 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-European *h₂él-eno-s, from the root *h₂el- (“other, foreign”). Cognate with Latin alius (whence English alien), Ancient Greek ἄλλος (állos), Old English elles (whence English else).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]अरण • (áraṇa) stem
- strange, foreign
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.75.19:
- यो नः स्वो अरणो यश्च निष्ट्यो जिघांसति।
देवास्तं सर्वे धूर्वन्तु ब्रह्म वर्म ममान्तरम्॥- yó naḥ svó áraṇo yáśca níṣṭyo jíghāṃsati
devā́stám sárve dhūrvantu bráhma várma mámā́ntaram - Whoso would wish kill us, whether he be a strange foe or one of us,
May all the gods discomfit him. My nearest, closest armour is prayer.
- yó naḥ svó áraṇo yáśca níṣṭyo jíghāṃsati
- यो नः स्वो अरणो यश्च निष्ट्यो जिघांसति।
- distant
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अरणः (áraṇaḥ) | अरणौ (áraṇau) अरणा¹ (áraṇā¹) |
अरणाः (áraṇāḥ) अरणासः¹ (áraṇāsaḥ¹) |
| vocative | अरण (áraṇa) | अरणौ (áraṇau) अरणा¹ (áraṇā¹) |
अरणाः (áraṇāḥ) अरणासः¹ (áraṇāsaḥ¹) |
| accusative | अरणम् (áraṇam) | अरणौ (áraṇau) अरणा¹ (áraṇā¹) |
अरणान् (áraṇān) |
| instrumental | अरणेन (áraṇena) | अरणाभ्याम् (áraṇābhyām) | अरणैः (áraṇaiḥ) अरणेभिः¹ (áraṇebhiḥ¹) |
| dative | अरणाय (áraṇāya) | अरणाभ्याम् (áraṇābhyām) | अरणेभ्यः (áraṇebhyaḥ) |
| ablative | अरणात् (áraṇāt) | अरणाभ्याम् (áraṇābhyām) | अरणेभ्यः (áraṇebhyaḥ) |
| genitive | अरणस्य (áraṇasya) | अरणयोः (áraṇayoḥ) | अरणानाम् (áraṇānām) |
| locative | अरणे (áraṇe) | अरणयोः (áraṇayoḥ) | अरणेषु (áraṇeṣu) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अरणी (áraṇī) | अरण्यौ (áraṇyau) अरणी¹ (áraṇī¹) |
अरण्यः (áraṇyaḥ) अरणीः¹ (áraṇīḥ¹) |
| vocative | अरणि (áraṇi) | अरण्यौ (áraṇyau) अरणी¹ (áraṇī¹) |
अरण्यः (áraṇyaḥ) अरणीः¹ (áraṇīḥ¹) |
| accusative | अरणीम् (áraṇīm) | अरण्यौ (áraṇyau) अरणी¹ (áraṇī¹) |
अरणीः (áraṇīḥ) |
| instrumental | अरण्या (áraṇyā) | अरणीभ्याम् (áraṇībhyām) | अरणीभिः (áraṇībhiḥ) |
| dative | अरण्यै (áraṇyai) | अरणीभ्याम् (áraṇībhyām) | अरणीभ्यः (áraṇībhyaḥ) |
| ablative | अरण्याः (áraṇyāḥ) अरण्यै² (áraṇyai²) |
अरणीभ्याम् (áraṇībhyām) | अरणीभ्यः (áraṇībhyaḥ) |
| genitive | अरण्याः (áraṇyāḥ) अरण्यै² (áraṇyai²) |
अरण्योः (áraṇyoḥ) | अरणीनाम् (áraṇīnām) |
| locative | अरण्याम् (áraṇyām) | अरण्योः (áraṇyoḥ) | अरणीषु (áraṇīṣu) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अरणम् (áraṇam) | अरणे (áraṇe) | अरणानि (áraṇāni) अरणा¹ (áraṇā¹) |
| vocative | अरण (áraṇa) | अरणे (áraṇe) | अरणानि (áraṇāni) अरणा¹ (áraṇā¹) |
| accusative | अरणम् (áraṇam) | अरणे (áraṇe) | अरणानि (áraṇāni) अरणा¹ (áraṇā¹) |
| instrumental | अरणेन (áraṇena) | अरणाभ्याम् (áraṇābhyām) | अरणैः (áraṇaiḥ) अरणेभिः¹ (áraṇebhiḥ¹) |
| dative | अरणाय (áraṇāya) | अरणाभ्याम् (áraṇābhyām) | अरणेभ्यः (áraṇebhyaḥ) |
| ablative | अरणात् (áraṇāt) | अरणाभ्याम् (áraṇābhyām) | अरणेभ्यः (áraṇebhyaḥ) |
| genitive | अरणस्य (áraṇasya) | अरणयोः (áraṇayoḥ) | अरणानाम् (áraṇānām) |
| locative | अरणे (áraṇe) | अरणयोः (áraṇayoḥ) | अरणेषु (áraṇeṣu) |
- ¹Vedic
Derived terms
[edit]- अरण्य (áraṇya, “foreign land”)
References
[edit]- Monier Williams (1899) “अरण”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 86.