հանգիստ

Armenian

Etymology

From Old Armenian հանգիստ (hangist).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /hɑnˈɡist/, [hɑŋɡíst]
• (Western Armenian) IPA^(key): /hɑnˈkisd/, [hɑŋkʰíst]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

հանգիստ • (hangist)

1. rest, repose

   հանգուստ առնել ― hangust aṙnel ― to take a rest

   հանգստյան տուն ― hangstyan tun ― rest home, holiday house

2. calm, calmness; quiet, tranquillity

   հանգիստը խանգարել ― hangistə xangarel ― to disturb

3. pause, break
4. (archaic) sleep
5. (archaic) death

Declension

n-type/i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հանգիստ (hangist)	հանգիստներ (hangistner)
dative	հանգստյան, հանգստի (hangstyan, hangsti)	հանգիստների (hangistneri)
ablative	հանգստից (hangsticʻ)	հանգիստներից (hangistnericʻ)
instrumental	հանգստյամբ, հանգստով (hangstyamb, hangstov)	հանգիստներով (hangistnerov)
locative	հանգստում* (hangstum*)	հանգիստներում (hangistnerum)
	definite forms
nominative	հանգիստը/հանգիստն (hangistə/hangistn)	հանգիստները/հանգիստներն (hangistnerə/hangistnern)
dative	հանգստյանը/հանգստյանն, հանգստին (hangstyanə/hangstyann, hangstin)	հանգիստներին (hangistnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	հանգիստս (hangists)	հանգիստներս (hangistners)
dative	հանգստյանս/հանգստիս (hangstyans/hangstis)	հանգիստներիս (hangistneris)
ablative	հանգստիցս (hangsticʻs)	հանգիստներիցս (hangistnericʻs)
instrumental	հանգստովս (hangstovs)	հանգիստներովս (hangistnerovs)
locative	հանգստումս* (hangstums*)	հանգիստներումս (hangistnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	հանգիստդ (hangistd)	հանգիստներդ (hangistnerd)
dative	հանգստյանդ/հանգստիդ (hangstyand/hangstid)	հանգիստներիդ (hangistnerid)
ablative	հանգստիցդ (hangsticʻd)	հանգիստներիցդ (hangistnericʻd)
instrumental	հանգստովդ (hangstovd)	հանգիստներովդ (hangistnerovd)
locative	հանգստումդ* (hangstumd*)	հանգիստներումդ (hangistnerumd)

*the singular locative is seldom used

Adjective

հանգիստ • (hangist) (superlative ամենահանգիստ)

1. calm, tranquil, peaceful

Adverb

հանգիստ • (hangist)

1. calmly, peacefully, quietly
2. easily

Interjection

հանգի՛ստ • (hangíst)

1. quiet!

Derived terms

• հանգստանալ (hangstanal)

Old Armenian

Etymology

հանգչիմ (hangčʻim, “to rest”) +‎ -ստ (-st).

Noun

հանգիստ • (hangist)

1. repose, rest; refreshment, relaxation, recreation

   հանգստեան ժամ ― hangstean žam ― compline

   հանգիստ առնուլ ― hangist aṙnul ― to take rest, to be at rest, to repose

   հանգիստ տալ ― hangist tal ― to rest, to repose

   թողուլ ի հանգստեան ― tʻołul i hangstean ― to leave or let alone

2. ease, tranquillity; convenience, wellbeing, leisure

   հանգստեամբ ― hangsteamb ― conveniently, comfortably; at one's ease or leisure, leisurely

3. pause, rest, intermission, truce, cessation

   հանգիստ առնել բանի ― hangist aṙnel bani ― to end a discourse

4. station, abode
5. tomb
6. repose, sleep, death

   հանգստեան շարական եւ աւետարան ― hangstean šarakan ew awetaran ― hymns and gospel in burial service

   հանգստեան պաշտօն ― hangstean paštōn ― requiem

7. the end of work or of a song
8. fulfillment of wishes

Declension

n-type

	singular		plural
nominative	հանգիստ (hangist)		հանգիստք (hangistkʻ)
genitive	հանգստեան (hangstean)		հանգստեանց (hangsteancʻ)
dative	հանգստեան (hangstean)		հանգստեանց (hangsteancʻ)
accusative	հանգիստ (hangist)		հանգիստս (hangists)
ablative	հանգստենէ (hangstenē)		հանգստեանց (hangsteancʻ)
instrumental	հանգստեամբ (hangsteamb)		հանգստեամբք (hangsteambkʻ)
locative	հանգստեան (hangstean)		հանգիստս (hangists)

i-type

	singular		plural
nominative	հանգիստ (hangist)		հանգիստք (hangistkʻ)
genitive	հանգստի (hangsti)		հանգստից (hangsticʻ)
dative	հանգստի (hangsti)		հանգստից (hangsticʻ)
accusative	հանգիստ (hangist)		հանգիստս (hangists)
ablative	հանգստէ (hangstē)		հանգստից (hangsticʻ)
instrumental	հանգստիւ (hangstiw)		հանգստիւք (hangstiwkʻ)
locative	հանգստի (hangsti)		հանգիստս (hangists)

Adjective

հանգիստ • (hangist)

1. quiet, tranquil, peaceful

Derived terms

• անհանգիստ (anhangist)
• անհանգստեմ (anhangstem)
• անհանգստութիւն (anhangstutʻiwn)
• աստուածահանգիստ (astuacahangist)
• հանգիստաւոր (hangistawor)
• հանգստաբար (hangstabar)
• հանգստաբեր (hangstaber)
• հանգստագոյն (hangstagoyn)
• հանգստակայ (hangstakay)
• հանգստական (hangstakan)
• հանգստանոց (hangstanocʻ)
• հանգստասէր (hangstasēr)
• հանգստարան (hangstaran)
• հանգստարար (hangstarar)
• հանգստարարիթայք (hangstararitʻaykʻ)
• հանգստաւէտ (hangstawēt)
• հանգստաւոր (hangstawor)
• հանգստոց (hangstocʻ)
• հոգեհանգիստ (hogehangist)
• ձմեռնահանգիստ (jmeṙnahangist)
• մահահանգիստ (mahahangist)
• նաւահանգիստ (nawahangist)
• ոգեհանգիստ (ogehangist)
• տարահանգիստ (tarahangist)

 

Descendants

• Armenian: հանգիստ (hangist)

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “հանգիստ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy