Jump to content

թողում

From Wiktionary, the free dictionary

Old Armenian

[edit]

Etymology

[edit]

The root is թող- (tʻoł-) and is same with the word թոյլ (tʻoyl, weak); the original spelling of both is թոյղ (tʻoył), of uncertain origin. The root թող- (tʻoł-) is used independently as an adverb and preposition թող (tʻoł) and in the phrases թող լիք լինել (tʻoł likʻ linel, to be abandoned, outcast), բարձ եւ թող առնել (barj ew tʻoł aṙnel, to abandon).

According to J̌ahukyan, perhaps from Proto-Indo-European *telh₂-.

Verb

[edit]

թողում (tʻołum)  (aorist indicative թողի)

  1. to let, to permit, to allow
    չթողուլčʻtʻołulto refuse, to hinder, not to allow
    թողուլ առնելtʻołul aṙnelto permit, to allow
  2. to abandon, to resign, to yield, to give up, to forsake, to cast off, to leave, to desert, to get rid of
    թողուլ ասելtʻołul aselto omit, to leave out, to pass over in silence
    սիրտ իմ եթող զիսsirt im etʻoł zismy heart failed me
    ի բաց թողցուք զայսi bacʻ tʻołcʻukʻ zayslet us leave that aside
    թողուլ առ ժամանակ միtʻołul aṙ žamanak mito suspend
  3. to deliver, to free, to pardon, to remit, to release, to acquit, to forego, to pass over, to tolerate
    թողուլ զմեղսtʻołul zmełsto pardon, to absolve, to remit; to expiate
    թողուլ զիմն ի գլուխ ուրուքtʻołul zimn i glux urukʻto let one go one's own way
    ձայն թողուլjayn tʻołulto cry out
    թողուլ զոք ի մահուանէtʻołul zokʻ i mahuanēto free from death
  4. to repudiate; to renounce
  5. (mediopassive, intransitive) to be left, abandoned

Conjugation

[edit]
active
infinitive թողուլ (tʻołul) participle թողեալ (tʻołeal)
causative aorist stem թող- (tʻoł-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present թողում (tʻołum) թողուս (tʻołus) թողու (tʻołu) թողումք (tʻołumkʻ) թողուք (tʻołukʻ) թողուն (tʻołun)
imperfect թողուի (tʻołui) թողուիր (tʻołuir) թողոյր (tʻołoyr) թողուաք (tʻołuakʻ) թողուիք (tʻołuikʻ) թողուին (tʻołuin)
aorist թողի (tʻołi) թողեր (tʻołer) եթող (etʻoł) թողաք (tʻołakʻ) թողէք, թողիք (tʻołēkʻ, tʻołikʻ) թողին (tʻołin)
subjunctive
present թողուցում (tʻołucʻum) թողուցուս (tʻołucʻus) թողուցու (tʻołucʻu) թողուցումք (tʻołucʻumkʻ) թողուցուք (tʻołucʻukʻ) թողուցուն (tʻołucʻun)
aorist թողից (tʻołicʻ) թողցես (tʻołcʻes) թողցէ (tʻołcʻē) թողցուք (tʻołcʻukʻ) թողջիք (tʻołǰikʻ) թողցեն (tʻołcʻen)
imperatives
imperative թո՛ղ (tʻół) թողէ՛ք (tʻołḗkʻ)
cohortative թողջի՛ր (tʻołǰír) թողջի՛ք (tʻołǰíkʻ)
prohibitive մի՛ թողուր (mí tʻołur) մի՛ թողուք (mí tʻołukʻ)
mediopassive
infinitive թողուլ (tʻołul) participle թողեալ (tʻołeal)
causative aorist stem թող- (tʻoł-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present թողում (tʻołum) թողուս (tʻołus) թողու (tʻołu) թողումք (tʻołumkʻ) թողուք (tʻołukʻ) թողուն (tʻołun)
imperfect թողուի (tʻołui) թողուիր (tʻołuir) թողոյր (tʻołoyr) թողուաք (tʻołuakʻ) թողուիք (tʻołuikʻ) թողուին (tʻołuin)
aorist թողայ (tʻołay) թողար (tʻołar) թողաւ (tʻoław) թողաք (tʻołakʻ) թողայք (tʻołaykʻ) թողան (tʻołan)
subjunctive
present թողուցում (tʻołucʻum) թողուցուս (tʻołucʻus) թողուցու (tʻołucʻu) թողուցումք (tʻołucʻumkʻ) թողուցուք (tʻołucʻukʻ) թողուցուն (tʻołucʻun)
aorist թողայց (tʻołaycʻ) թողցիս (tʻołcʻis) թողցի (tʻołcʻi) թողցուք (tʻołcʻukʻ) թողջիք (tʻołǰikʻ) թողցին (tʻołcʻin)
imperatives
imperative թողի՛ր (tʻołír) թողարո՛ւք (tʻołarúkʻ)
cohortative թողջի՛ր (tʻołǰír) թողջի՛ք (tʻołǰíkʻ)
prohibitive մի՛ թողուր (mí tʻołur) մի՛ թողուք (mí tʻołukʻ)

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “թող”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “թողում”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • J̌ahukyan, Geworg (2010) “թող-”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 270b
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “թողում”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy