ալարեմ

Old Armenian

Etymology

Ačaṙyan notes that this cannot be related to dialectal ալարել (alarel, “to be lazy”) and Eastern Turkish alarmak (“to become red, e.g. from anger”) due to the difference in meaning, and leaves the origin open. J̌ahukyan derives from Proto-Indo-European *h₂el- (“to wander, roam”) +‎ -ար (-ar) with cognates such as Ancient Greek ἀλύω (alúō, “to be deeply stirred, excited, to be beyond oneself; to wander, to roam about, to lounge idly”) and Latvian aluot (“to wander around, to get lost”). See Pokorny for this root, without the Armenian. In 1963 J̌ahukyan remarks that the semantic range of the Ancient Greek word allows to connect Old Armenian ալարել (alarel, “to be ashamed”) with modern ալարել (alarel, “to be lazy”), but in 2010 considers the relation coincidental.

Verb

ալարեմ • (alarem)

1. (intransitive) to be ashamed

Conjugation

active

infinitive		ալարել (alarel)		participle	ալարեցեալ, ալարեալ (alarecʻeal, alareal)
causative		—		aorist stem	ալարեց- (alarecʻ-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	ալարեմ (alarem)	ալարես (alares)	ալարէ (alarē)	ալարեմք (alaremkʻ)	ալարէք (alarēkʻ)	ալարեն (alaren)
	imperfect	ալարէի, ալարեի* (alarēi, alarei*)	ալարէիր, ալարեիր* (alarēir, alareir*)	ալարէր (alarēr)	ալարէաք, ալարեաք* (alarēakʻ, alareakʻ*)	ալարէիք, ալարեիք* (alarēikʻ, alareikʻ*)	ալարէին, ալարեին* (alarēin, alarein*)
	aorist	ալարեցի (alarecʻi)	ալարեցեր (alarecʻer)	ալարեաց (alareacʻ)	ալարեցաք (alarecʻakʻ)	ալարեցէք, ալարեցիք (alarecʻēkʻ, alarecʻikʻ)	ալարեցին (alarecʻin)
subjunctive
	present	ալարիցեմ (alaricʻem)	ալարիցես (alaricʻes)	ալարիցէ (alaricʻē)	ալարիցեմք (alaricʻemkʻ)	ալարիցէք (alaricʻēkʻ)	ալարիցեն (alaricʻen)
	aorist	ալարեցից (alarecʻicʻ)	ալարեսցես (alarescʻes)	ալարեսցէ (alarescʻē)	ալարեսցուք (alarescʻukʻ)	ալարեսջիք (alaresǰikʻ)	ալարեսցեն (alarescʻen)
imperatives
	imperative	—	ալարեա՛ (alareá)	—	—	ալարեցէ՛ք (alarecʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	ալարեսջի՛ր (alaresǰír)	—	—	ալարեսջի՛ք (alaresǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ ալարեր (mí alarer)	—	—	մի՛ ալարէք (mí alarēkʻ)	—

• rare
  

Synonyms

• ամաչեմ (amačʻem)

Related terms

• աղամող (ałamoł), աղանդ (ałand), աղաւաղ (aławał)

References

• Awgerean, Mkrtičʻ, Čēlalean, Grigor (1865) “ալարեմ”, in Aṙjeṙn baṙaran haykaznean lezui [Pocket Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), 2nd edition, Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ալարել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Pokorny, Julius (1959) “³al-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 1, Bern, München: Francke Verlag, page 27 of 27, 28
• J̌ahukyan, Geworg (1963) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal]‎^[1] (in Armenian), number 4, Yerevan: Academy Press, pages 85–86
• J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʻ lezvi patmutʻyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period]‎^[2] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 111
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “ալարել”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 25a