Jump to content

ալարել

From Wiktionary, the free dictionary

Armenian

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

The origin is uncertain. Ačaṙyan notes that this cannot be related to Old Armenian ալարեմ (alarem, to be ashamed) due to the difference in meaning. J̌ahukyan initially considered the relation possible, but later changed his mind.

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

ալարել (alarel)

  1. (Ararat, Tbilisi, Erzurum, Van, colloquial, intransitive) to be lazy
    ալարում եմ վեր կենալalarum em ver kenalI am too lazy to get up
    ով ալարի, ոչ դալարիov alari, očʻ dalariHe who is lazy won't prosper/succeed

Inflection

[edit]
-el conjugation (Eastern Armenian)
infinitive ալարել (alarel) imperfective converb ալարում (alarum)
passive simultaneous converb ալարելիս (alarelis)
causative perfective converb ալարել (alarel)
aorist stem ալար- (alar-) future converb I ալարելու (alarelu)
resultative participle ալարած (alarac) future converb II ալարելիք (alarelikʻ)
subject participle ալարող (alaroġ) connegative converb ալարի (alari)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մենք դուք նրանք
present ալարում եմ (alarum em) ալարում ես (alarum es) ալարում է (alarum ē) ալարում ենք (alarum enkʻ) ալարում եք (alarum ekʻ) ալարում են (alarum en)
past imperfective ալարում էի (alarum ēi) ալարում էիր (alarum ēir) ալարում էր (alarum ēr) ալարում էինք (alarum ēinkʻ) ալարում էիք (alarum ēikʻ) ալարում էին (alarum ēin)
future ալարելու եմ (alarelu em) ալարելու ես (alarelu es) ալարելու է (alarelu ē) ալարելու ենք (alarelu enkʻ) ալարելու եք (alarelu ekʻ) ալարելու են (alarelu en)
past future ալարելու էի (alarelu ēi) ալարելու էիր (alarelu ēir) ալարելու էր (alarelu ēr) ալարելու էինք (alarelu ēinkʻ) ալարելու էիք (alarelu ēikʻ) ալարելու էին (alarelu ēin)
present perfect ալարել եմ (alarel em) ալարել ես (alarel es) ալարել է (alarel ē) ալարել ենք (alarel enkʻ) ալարել եք (alarel ekʻ) ալարել են (alarel en)
pluperfect ալարել էի (alarel ēi) ալարել էիր (alarel ēir) ալարել էր (alarel ēr) ալարել էինք (alarel ēinkʻ) ալարել էիք (alarel ēikʻ) ալարել էին (alarel ēin)
aorist (past perfective) ալարեցի, ալարի* (alarecʻi, alari*) ալարեցիր, ալարիր* (alarecʻir, alarir*) ալարեց (alarecʻ) ալարեցինք, ալարինք* (alarecʻinkʻ, alarinkʻ*) ալարեցիք, ալարիք* (alarecʻikʻ, alarikʻ*) ալարեցին, ալարին* (alarecʻin, alarin*)
subjunctive ես դու նա մենք դուք նրանք
present ալարեմ (alarem) ալարես (alares) ալարի (alari) ալարենք (alarenkʻ) ալարեք (alarekʻ) ալարեն (alaren)
past ալարեի (alarei) ալարեիր (alareir) ալարեր (alarer) ալարեինք (alareinkʻ) ալարեիք (alareikʻ) ալարեին (alarein)
conditional ես դու նա մենք դուք նրանք
future կալարեմ (kalarem) կալարես (kalares) կալարի (kalari) կալարենք (kalarenkʻ) կալարեք (kalarekʻ) կալարեն (kalaren)
past կալարեի (kalarei) կալարեիր (kalareir) կալարեր (kalarer) կալարեինք (kalareinkʻ) կալարեիք (kalareikʻ) կալարեին (kalarein)
imperative (դու) (դուք)
ալարի՛ր, ալարի՛* (alarír, alarí*) ալարե՛ք, ալարեցե՛ք** (alarékʻ, alarecʻékʻ**)

*colloquial   **dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)
infinitive չալարել (čʻalarel)
resultative participle չալարած (čʻalarac)
subject participle չալարող (čʻalaroġ)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մենք դուք նրանք
present չեմ ալարում (čʻem alarum) չես ալարում (čʻes alarum) չի ալարում (čʻi alarum) չենք ալարում (čʻenkʻ alarum) չեք ալարում (čʻekʻ alarum) չեն ալարում (čʻen alarum)
past imperfective չէի ալարում (čʻēi alarum) չէիր ալարում (čʻēir alarum) չէր ալարում (čʻēr alarum) չէինք ալարում (čʻēinkʻ alarum) չէիք ալարում (čʻēikʻ alarum) չէին ալարում (čʻēin alarum)
future չեմ ալարելու (čʻem alarelu) չես ալարելու (čʻes alarelu) չի ալարելու (čʻi alarelu) չենք ալարելու (čʻenkʻ alarelu) չեք ալարելու (čʻekʻ alarelu) չեն ալարելու (čʻen alarelu)
past future չէի ալարելու (čʻēi alarelu) չէիր ալարելու (čʻēir alarelu) չէր ալարելու (čʻēr alarelu) չէինք ալարելու (čʻēinkʻ alarelu) չէիք ալարելու (čʻēikʻ alarelu) չէին ալարելու (čʻēin alarelu)
present perfect չեմ ալարել (čʻem alarel) չես ալարել (čʻes alarel) չի ալարել (čʻi alarel) չենք ալարել (čʻenkʻ alarel) չեք ալարել (čʻekʻ alarel) չեն ալարել (čʻen alarel)
pluperfect չէի ալարել (čʻēi alarel) չէիր ալարել (čʻēir alarel) չէր ալարել (čʻēr alarel) չէինք ալարել (čʻēinkʻ alarel) չէիք ալարել (čʻēikʻ alarel) չէին ալարել (čʻēin alarel)
aorist (past perfective) չալարեցի, չալարի* (čʻalarecʻi, čʻalari*) չալարեցիր, չալարիր* (čʻalarecʻir, čʻalarir*) չալարեց (čʻalarecʻ) չալարեցինք, չալարինք* (čʻalarecʻinkʻ, čʻalarinkʻ*) չալարեցիք, չալարիք* (čʻalarecʻikʻ, čʻalarikʻ*) չալարեցին, չալարին* (čʻalarecʻin, čʻalarin*)
subjunctive ես դու նա մենք դուք նրանք
present չալարեմ (čʻalarem) չալարես (čʻalares) չալարի (čʻalari) չալարենք (čʻalarenkʻ) չալարեք (čʻalarekʻ) չալարեն (čʻalaren)
past չալարեի (čʻalarei) չալարեիր (čʻalareir) չալարեր (čʻalarer) չալարեինք (čʻalareinkʻ) չալարեիք (čʻalareikʻ) չալարեին (čʻalarein)
conditional ես դու նա մենք դուք նրանք
future չեմ ալարի (čʻem alari) չես ալարի (čʻes alari) չի ալարի (čʻi alari) չենք ալարի (čʻenkʻ alari) չեք ալարի (čʻekʻ alari) չեն ալարի (čʻen alari)
past չէի ալարի (čʻēi alari) չէիր ալարի (čʻēir alari) չէր ալարի (čʻēr alari) չէինք ալարի (čʻēinkʻ alari) չէիք ալարի (čʻēikʻ alari) չէին ալարի (čʻēin alari)
imperative (դու) (դուք)
մի՛ ալարիր, մի՛ ալարի* (mí alarir, mí alari*) մի՛ ալարեք, մի՛ ալարեցեք** (mí alarekʻ, mí alarecʻekʻ**)

*colloquial   **dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular (singulare tantum)
nominative ալարել (alarel)
dative ալարելու (alarelu)
ablative ալարելուց (alarelucʻ)
instrumental ալարելով (alarelov)
locative ալարելում (alarelum)
definite forms
nominative ալարելը/ալարելն (alarelə/alareln)
dative ալարելուն (alarelun)
1st person possessive forms (my)
nominative ալարելս (alarels)
dative ալարելուս (alarelus)
ablative ալարելուցս (alarelucʻs)
instrumental ալարելովս (alarelovs)
locative ալարելումս (alarelums)
2nd person possessive forms (your)
nominative ալարելդ (alareld)
dative ալարելուդ (alarelud)
ablative ալարելուցդ (alarelucʻd)
instrumental ալարելովդ (alarelovd)
locative ալարելումդ (alarelumd)

Derived terms

[edit]

References

[edit]
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “ալարել”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 50b
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ալարել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • J̌ahukyan, Geworg (1963) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal]‎[1] (in Armenian), number 4, Yerevan: Academy Press, pages 85–86
  • Sargsyan, Artem et al., editors (2001), “ալարել”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: Hayastan, page 14b
  • J̌ahukyan, Geworg (2010) “ալարել”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 25a

Old Armenian

[edit]

Verb

[edit]

ալարել (alarel)

  1. infinitive of ալարեմ (alarem)

Declension

[edit]