łoktuszka

Old Polish

Etymology

From łoktusza +‎ -ka. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɫɔktuʃʲka/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɫɔktuʃʲka/

Noun

łoktuszka f

1. (attested in Silesia) diminutive of łoktusza
   • 1956 [XV med.], Jerzy Woronczak, editor, Teksty polskie w rękopisie nr 43 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu z połowy XV wieku‎^[1], Silesia, page 231v:

     Loktusky syndones

     [Łoktuszki syndones]

   • 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XXII, page 322:

     In illa die... auferet dominus ornamenta calceamentorum... et armillas opleczky, loktusky

     [In illa die... auferet dominus ornamenta calceamentorum... et armillas oplecki, łoktuszki]

   • 1882 [XV p.post.], Emil Kałużniacki, editor, Kleinere altpolnische Texte aus Handschriften des XV. und des Anfangs des XVI. Jahrhunderts‎^[5], page 281:

     In die illa auferet dominus ornamentum calceamentorum... et specula, et syndones, id est loktussky

     [In die illa auferet dominus ornamentum calceamentorum... et specula, et syndones, id est łoktuszki]

Descendants

• Polish: łoktuszka, ochtuska, oftuska (Eastern Kraków)
• Silesian: łoktuszka

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “łoktusza”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “łoktusza”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• S. Urbańczyk, editor (1963), “łoktuszka”, in Słownik staropolski‎^[6] (in Polish), volume 4, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 117
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “łoktuszka”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• ochtuska, oftuska (Eastern Kraków)

Etymology

Inherited from Old Polish łoktuszka. By surface analysis, łoktusza +‎ -ka.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /wɔkˈtuʂ.ka/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ɫɔkˈtuʂ.ka/

• Rhymes: -uʂka
• Syllabification: łok‧tusz‧ka

Noun

łoktuszka f

1. (ethnography) diminutive of łoktusza
2. (Middle Polish, figuratively) poor woman

Declension

Declension of łoktuszka

	singular	plural
nominative	łoktuszka	łoktuszki
genitive	łoktuszki	łoktuszek
dative	łoktuszce	łoktuszkom
accusative	łoktuszkę	łoktuszki
instrumental	łoktuszką	łoktuszkami
locative	łoktuszce	łoktuszkach
vocative	łoktuszko	łoktuszki

Further reading

• łoktuszka in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “łoktuszka”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “łoktuszka”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 812
• łoktuszka in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish łoktuszka. By surface analysis, łoktusza +‎ -ka.

Pronunciation

• IPA^(key): /wɔkˈtuʂ.ka/
• Rhymes: -uʂka
• Syllabification: łok‧tusz‧ka

Noun

łoktuszka f

1. diminutive of łoktusza (“sheet, especially of rough linen”)
2. (archaic) diminutive of łoktusza (“scarf as an element of clothing”)

Further reading

• Eugeniusz Kosmała (2023) “chusta”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section C, page 34
• Eugeniusz Kosmała (2023) “prześcieradło”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), p, page 328