túsaigh

Irish

Alternative forms

túsuigh (obsolete)^[1]^[2]

Etymology

From tús +‎ -igh, though it may actually originally be a blend of tús (“beginning”) +‎ tosaigh (“to begin”).

Pronunciation

(Ulster) IPA^(key): /ˈt̪ˠuːsˠiː/

Verb

túsaigh (present analytic túsaíonn, future analytic túsóidh, verbal noun túsú, past participle túsaithe)

(Ulster) start, begin, initialize
Synonym: tosaigh

Conjugation

conjugation of túsaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	túsaím	túsaíonn tú; túsaír^†	túsaíonn sé, sí	túsaímid; túsaíonn muid	túsaíonn sibh	túsaíonn siad; túsaíd^†	a thúsaíonn; a thúsaíos / a dtúsaíonn*	túsaítear
	past	thúsaigh mé; thúsaíos	thúsaigh tú; thúsaís	thúsaigh sé, sí	thúsaíomar; thúsaigh muid	thúsaigh sibh; thúsaíobhair	thúsaigh siad; thúsaíodar	a thúsaigh / ar thúsaigh*	túsaíodh
	past habitual	thúsaínn / dtúsaínn‡‡	thúsaíteá / dtúsaíteá‡‡	thúsaíodh sé, sí / dtúsaíodh sé, sí‡‡	thúsaímis; thúsaíodh muid / dtúsaímis‡‡; dtúsaíodh muid‡‡	thúsaíodh sibh / dtúsaíodh sibh‡‡	thúsaídís; thúsaíodh siad / dtúsaídís‡‡; dtúsaíodh siad‡‡	a thúsaíodh / a dtúsaíodh*	thúsaítí / dtúsaítí‡‡
future		túsóidh mé; túsód; túsóchaidh mé^†	túsóidh tú; túsóir^†; túsóchaidh tú^†	túsóidh sé, sí; túsóchaidh sé, sí^†	túsóimid; túsóidh muid; túsóchaimid^†; túsóchaidh muid^†	túsóidh sibh; túsóchaidh sibh^†	túsóidh siad; túsóid^†; túsóchaidh siad^†	a thúsóidh; a thúsós; a thúsóchaidh^†; a thúsóchas^† / a dtúsóidh; a dtúsóchaidh^†	túsófar; túsóchar^†
conditional		thúsóinn; thúsóchainn^† / dtúsóinn‡‡; dtúsóchainn^†‡‡	thúsófá; thúsóchthá^† / dtúsófá‡‡; dtúsóchthá^†‡‡	thúsódh sé, sí; thúsóchadh sé, sí^† / dtúsódh sé, sí‡‡; dtúsóchadh sé, sí^†‡‡	thúsóimis; thúsódh muid; thúsóchaimis^†; thúsóchadh muid^† / dtúsóimis‡‡; dtúsódh muid‡‡; dtúsóchaimis^†‡‡; dtúsóchadh muid^†‡‡	thúsódh sibh; thúsóchadh sibh^† / dtúsódh sibh‡‡; dtúsóchadh sibh^†‡‡	thúsóidís; thúsódh siad; thúsóchadh siad^† / dtúsóidís‡‡; dtúsódh siad‡‡; dtúsóchadh siad^†‡‡	a thúsódh; a thúsóchadh^† / a dtúsódh; a dtúsóchadh^†	thúsófaí; thúsóchthaí^† / dtúsófaí‡‡; dtúsóchthaí^†‡‡
subjunctive	present	go dtúsaí mé; go dtúsaíod^†	go dtúsaí tú; go dtúsaír^†	go dtúsaí sé, sí	go dtúsaímid; go dtúsaí muid	go dtúsaí sibh	go dtúsaí siad; go dtúsaíd^†	—	go dtúsaítear
subjunctive	past	dá dtúsaínn	dá dtúsaíteá	dá dtúsaíodh sé, sí	dá dtúsaímis; dá dtúsaíodh muid	dá dtúsaíodh sibh	dá dtúsaídís; dá dtúsaíodh siad	—	dá dtúsaítí
imperative		túsaím	túsaigh	túsaíodh sé, sí	túsaímis	túsaígí; túsaídh^†	túsaídís	—	túsaítear
verbal noun		túsú
past participle		túsaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Mutated forms of *túsaigh*
radical	lenition	eclipsis
túsaigh	thúsaigh	dtúsaigh

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

References

^ “túsaigh”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “túsaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language