saçmak
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish صاچمق (saçmak, “to scatter, sprinkle”), from Proto-Turkic *sạč- (“to scatter, spatter, sow”).
Verb
[edit]saçmak (third-person singular simple present saçar)
- (transitive) to scatter, strew, sprinkle, spill
- (transitive) to sow
- to radiate
- (transitive) to splurge, spend lavishly
Conjugation
[edit]Conjugation of saçmak (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | saçmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | saçan | ||||||
perfective | saçmış | |||||||
prospective | saçacak | |||||||
personal participle | non-prospective | saçtığım | saçtığın | saçtığı | saçtığımız | saçtığınız | saçtıkları | |
prospective | saçacağım | saçacağın | saçacağı | saçacağımız | saçacağınız | saçacakları | ||
verbal noun | saçma | |||||||
way of doing | saçış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | saçarım | saçarsın | saçar | saçarız | saçarsınız | saçarlar |
imperfective | saçıyorum | saçıyorsun | saçıyor | saçıyoruz | saçıyorsunuz | saçıyorlar | ||
past | perfective | saçtım | saçtın | saçtı | saçtık | saçtınız | saçtılar | |
imperfective | saçıyordum | saçıyordun | saçıyordu | saçıyorduk | saçıyordunuz | saçıyorlardı (or saçıyordular) | ||
future | saçacağım | saçacaksın | saçacak | saçacağız | saçacaksınız | saçacaklar | ||
future-in-the-past | definite | saçacaktım | saçacaktın | saçacaktı | saçacaktık | saçacaktınız | saçacaklardı | |
indefinite | saçardım | saçardın | saçardı | saçardık | saçardınız | saçarlardı | ||
inferential | perfective | saçmışım | saçmışsın | saçmış | saçmışız | saçmışsınız | saçmışlar | |
aorist | saçarmışım | saçarmışsın | saçarmış | saçarmışız | saçarmışsınız | saçarlarmış (or saçarmışlar) | ||
imperfective | saçıyormuşum | saçıyormuşsun | saçıyormuş | saçıyormuşuz | saçıyormuşsunuz | saçıyorlarmış | ||
conditional | simple | saçsam | saçsan | saçsa | saçsak | saçsanız | saçsalar | |
perfective | saçsaydım | saçsaydın | saçsaydı | saçsaydık | saçsaydınız | saçsaydılar | ||
optative | saçayım | saçasın | saça | saçalım | saçasınız | saçalar | ||
progressive | saçmaktayım | saçmaktasın | saçmakta | saçmaktayız | saçmaktasınız | saçmaktalar | ||
necessitative | saçmalıyım | saçmalısın | saçmalı | saçmalıyız | saçmalısınız | saçmalılar | ||
imperative | saç | saçsın | saçın | saçsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | saçar mıyım? | saçar mısın? | saçar mı? | saçar mıyız? | saçar mısınız? | saçarlar mı? |
imperfective | saçıyor muyum? | saçıyor musun? | saçıyor mu? | saçıyor muyuz? | saçıyor musunuz? | saçıyorlar mı? | ||
past | perfective | saçtım mı? | saçtın mı? | saçtı mı? | saçtık mı? | saçtınız mı? | saçtılar mı? | |
imperfective | saçıyor muydum? | saçıyor muydun? | saçıyor muydu? | saçıyor muyduk? | saçıyor muydunuz? | saçıyorlar mıydı? | ||
future | saçacak mıyım? | saçacak mısın? | saçacak mı? | saçacak mıyız? | saçacak mısınız? | saçacaklar mı? | ||
inferential | perfective | saçmış mıyım? | saçmış mısın? | saçmış mı? | saçmış mıyız? | saçmış mısınız? | saçmışlar mı? | |
aorist | saçar mıymışım? | saçar mıymışsın? | saçar mıymış? | saçar mıymışız? | saçar mıymışsınız? | saçarlar mıymış? | ||
imperfective | saçıyor muymuşum? | saçıyor muymuşsun? | saçıyor muymuş? | saçıyor muymuşuz? | saçıyor muymuşsunuz? | saçıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | saçsam mı? | saçsan mı? | saçsa mı? | saçsak mı? | saçsanız mı? | saçsalar mı? | |
perfective | saçsa mıydım? | saçsa mıydın? | saçsa mıydı? | saçsa mıydık? | saçsa mıydınız? | saçsalar mıydı? | ||
progressive | saçmakta mıyım? | saçmakta mısın? | saçmakta mı? | saçmakta mıyız? | saçmakta mısınız? | saçmaktalar mı? | ||
necessitative | saçmalı mıyım? | saçmalı mısın? | saçmalı mı? | saçmalı mıyız? | saçmalı mısınız? | saçmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | saçmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | saçmayan | ||||||
perfective | saçmamış | |||||||
prospective | saçmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | saçmadığım | saçmadığın | saçmadığı | saçmadığımız | saçmadığınız | saçmadıkları | |
prospective | saçmayacağım | saçmayacağın | saçmayacağı | saçmayacağımız | saçmayacağınız | saçmayacakları | ||
verbal noun | saçmama | |||||||
way of doing | saçmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | saçmam | saçmazsın | saçmaz | saçmayız | saçmazsınız | saçmazlar |
imperfective | saçmıyorum | saçmıyorsun | saçmıyor | saçmıyoruz | saçmıyorsunuz | saçmıyorlar | ||
past | perfective | saçmadım | saçmadın | saçmadı | saçmadık | saçmadınız | saçmadılar | |
imperfective | saçmıyordum | saçmıyordun | saçmıyordu | saçmıyorduk | saçmıyordunuz | saçmıyorlardı | ||
future | saçmayacağım | saçmayacaksın | saçmayacak | saçmayacağız | saçmayacaksınız | saçmayacaklar | ||
inferential | perfective | saçmamışım | saçmamışsın | saçmamış | saçmamışız | saçmamışsınız | saçmamışlar | |
aorist | saçmazmışım | saçmazmışsın | saçmazmış | saçmazmışız | saçmazmışsınız | saçmazlarmış | ||
imperfective | saçmıyormuşum | saçmıyormuşsun | saçmıyormuş | saçmıyormuşuz | saçmıyormuşsunuz | saçmıyorlarmış | ||
conditional | simple | saçmasam | saçmasan | saçmasa | saçmasak | saçmasanız | saçmasalar | |
perfective | saçmasaydım | saçmasaydın | saçmasaydı | saçmasaydık | saçmasaydınız | saçmasaydılar | ||
optative | saçmayayım | saçmayasın | saçmaya | saçmayalım | saçmayasınız | saçmayalar | ||
progressive | saçmamaktayım | saçmamaktasın | saçmamakta | saçmamaktayız | saçmamaktasınız | saçmamaktalar | ||
necessitative | saçmamalıyım | saçmamalısın | saçmamalı | saçmamalıyız | saçmamalısınız | saçmamalılar | ||
imperative | saçma | saçmasın | saçmayın | saçmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | saçmaz mıyım? | saçmaz mısın? | saçmaz mı? | saçmaz mıyız? | saçmaz mısınız? | saçmazlar mı? |
imperfective | saçmıyor muyum? | saçmıyor musun? | saçmıyor mu? | saçmıyor muyuz? | saçmıyor musunuz? | saçmıyorlar mı? | ||
past | perfective | saçmadım mı? | saçmadın mı? | saçmadı mı? | saçmadık mı? | saçmadınız mı? | saçmadılar mı? | |
imperfective | saçmıyor muydum? | saçmıyor muydun? | saçmıyor muydu? | saçmıyor muyduk? | saçmıyor muydunuz? | saçmıyorlar mıydı? | ||
future | saçmayacak mıyım? | saçmayacak mısın? | saçmayacak mı? | saçmayacak mıyız? | saçmayacak mısınız? | saçmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | saçmamış mıyım? | saçmamış mısın? | saçmamış mı? | saçmamış mıyız? | saçmamış mısınız? | saçmamışlar mı? | |
aorist | saçmaz mıymışım? | saçmaz mıymışsın? | saçmaz mıymış? | saçmaz mıymışız? | saçmaz mıymışsınız? | saçmazlar mıymış? | ||
imperfective | saçmıyor muymuşum? | saçmıyor muymuşsun? | saçmıyor muymuş? | saçmıyor muymuşuz? | saçmıyor muymuşsunuz? | saçmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | saçmasam mı? | saçmasan mı? | saçmasa mı? | saçmasak mı? | saçmasanız mı? | saçmasalar mı? | |
perfective | saçmasa mıydım? | saçmasa mıydın? | saçmasa mıydı? | saçmasa mıydık? | saçmasa mıydınız? | saçmasalar mıydı? | ||
progressive | saçmamakta mıyım? | saçmamakta mısın? | saçmamakta mı? | saçmamakta mıyız? | saçmamakta mısınız? | saçmamaktalar mı? | ||
necessitative | saçmamalı mıyım? | saçmamalı mısın? | saçmamalı mı? | saçmamalı mıyız? | saçmamalı mısınız? | saçmamalılar mı? |
Synonyms
[edit]- (to scatter, strew, sprinkle): serpmek, yaymak, dağıtmak, savurmak, dökmek
- (to sow): ekmek, dikmek
- (to radiate): yaymak
- (to spend lavishly): savurmak
Related terms
[edit]References
[edit]- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*šéčo”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Clauson, Gerard (1972) “saç-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 794