ryż

See also: ryź and rýž

Old Polish

Etymology

Borrowed from Old Czech rýž. First attested in 1393.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /rɨːʃ/
• IPA^(key): (15^th CE) /rɨʃ/

Noun

ryż m animacy unattested

1. (attested in Masovia) rice (seeds, food)
   • 1874 [1393], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące‎^[1], volume XV, page 171:

     Pro... I lapide risz

     [Pro... I lapide ryż]

   • 1960 [1444], Adam Wolff, Anna Borkiewicz-Celińska, Witold Wołodkiewicz, editors, Księga ławnicza miasta Nowej Warszawy, t. I (1416-1485), volume I, number 200, Warsaw:

     Secundus articulus, pro quo querulavit, yidelicet ficus, risz, uvis passis al. roszynky et mandele

     [Secundus articulus, pro quo querulavit, videlicet ficus, ryż, uvis passis al. rozynki et mandele]

2. (hapax, attested in Lesser Poland, Southern Borderlands) black caraway (any plant of the genus Nigella sativa)

   Synonyms: czarnucha, czarnuszka, pieprzyca, kmin

   • 1450, rkps Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. KP 224., Uście Solne, Lviv:

     Gith est genus leguminis, proprie rysz, simile cimino secundum aliquos in quantitate et est nigri coloris, et propagitur ad panem, et hic quo ad dulcoracionem panis uel dulcorando panem..., et alio nomine dicitur fiella (pro nigella?)

     [Gith est genus leguminis, proprie ryż, simile cimino secundum aliquos in quantitate et est nigri coloris, et propagitur ad panem, et hic quo ad dulcoracionem panis uel dulcorando panem..., et alio nomine dicitur fiella (pro nigella?)]

Descendants

• Polish: ryż
  • → Belarusian: рыж (ryž)
  • → Lithuanian: rỹžis
  • → Ukrainian: риж (ryž)
• Silesian: ryż

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ryż”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish ryż.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈrɘʂ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɘʂ
• Syllabification: ryż

Noun

ryż m inan (related adjective ryżowy)

1. (uncountable) rice (seeds, food)
2. (countable) rice (any plant of the genus Oryza sativa)

Declension

Declension of ryż

	singular	plural
nominative	ryż	ryże
genitive	ryżu	ryżów
dative	ryżowi	ryżom
accusative	ryż	ryże
instrumental	ryżem	ryżami
locative	ryżu	ryżach
vocative	ryżu	ryże

Descendants

• → Belarusian: рыж (ryž)
• → Lithuanian: rỹžis
• → Ukrainian: риж (ryž)

Further reading

• ryż in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ryż in Polish dictionaries at PWN

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish ryż.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈrɪʂ/
• Rhymes: -ɪʂ
• Syllabification: ryż

Noun

ryż m inan

1. (uncountable) rice (seeds, food)
2. (countable) rice (any plant of the genus Oryza sativa)

Further reading

• ryż in silling.org