okazać

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From o- +‎ kazać. First attested in 1441. Compare Old Czech okázati and Old Slovak okázať.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɔkaːzat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɔkɒzat͡ɕ/

Verb

[edit]

okazać pf (imperfective okazować)

  1. to display (to show publicly, to present)
    • 1858 [1498], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich[1], 2 edition, volume VI, page 273:
      Na onem ymienyv, kądi byl ranyon, przed panem i przed woythem... ma rani swoye okazacz (domino... publicet), abi bila prawda doswiathczona
      [Na onem imieniu, kędy był ranion, przed panem i przed wojtem... ma rany swoje okazać (domino... publicet), aby była prawda doświadczona]
  2. to grant, to lend
    • 1856-1870 [1441], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[2], volume II, number 2978:
      Procop przepuszcil mi przewescz forą pywa proschowską y okazal mi gospodą, a w tem mi wsąl dwa achtela pywa
      [Prokop przepuścił mi przewieźć forę piwa proszowską i okazał mi gospodę, a w tem mi wziął dwa achtela piwa]

Derived terms

[edit]
nouns

Descendants

[edit]
  • Polish: okazać
  • Silesian: ôkŏzać

References

[edit]
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “okazać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “okazać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish okazać. By surface analysis, o- +‎ kazać. Compare Kashubian òkazac and Russian оказа́ть (okazátʹ).

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio 1; okazać:(file)
  • Audio 2; okazać się:(file)
  • Rhymes: -azat͡ɕ
  • Syllabification: o‧ka‧zać

Verb

[edit]

okazać pf (imperfective okazywać)

  1. (transitive) to show (to express a specific feeling, a specific character trait or attitude towards someone or something) [with dative ‘to whom’]
  2. (transitive, proscribed) used as a light verb
    okazać pomocto help
    okazać wsparcieto show support
  3. (transitive, administrative) to give access (to enable an authorized person to view or check a document) [with dative ‘to whom’]
  4. (transitive, law) to show (to present an object, person, or persons to someone in an attempt to establish that the asked person recognizes them for a court hearing or investigation) [with dative ‘to whom’]
  5. (transitive, obsolete) to show (to make someone see)
    Synonym: pokazać
  6. (intransitive, Middle Polish) to show (to be a sign or mark of something)
  7. (reflexive with się) to turn out (to become obvious or known) [with instrumental ‘to be whom/what’]
    To jeszcze się okaże.That remains to be seen.
    Okazało się, że nikt nie przyszedł.It turned out that no one came.
  8. (reflexive with się, obsolete) to pretend to be (to take on a roll, to try and make someone think one is someone who they are not)
    Synonym: udać
  9. (reflexive with się, obsolete) to show (to be seen or visible)
  10. (reflexive with się, obsolete) to show (to be felt or known)
  11. (reflexive with się, Middle Polish) to arrive
    Synonym: przybyć
  12. (reflexive with się, Middle Polish) to arise (to begin to be)
    Synonym: powstać
  13. (reflexive with się, Middle Polish) to happen; to be done or performed
  14. (reflexive with się, Middle Polish) to show off
    Synonym: popisać się
  15. (reflexive with się, Middle Polish) to speak up (to express one's opinion)
  16. (reflexive with się, Middle Polish) to make public; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[3], page 329b:
      Publicare se, Iáwnie ſię okázáć.
      [Publicare se, Jawnie się okazać.]

Conjugation

[edit]
Conjugation of okazać pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive okazać
future tense 1st okażę okażemy
2nd okażesz okażecie
3rd okaże okażą
impersonal okaże się
past tense 1st okazałem,
-(e)m okazał
okazałam,
-(e)m okazała
okazałom,
-(e)m okazało
okazaliśmy,
-(e)śmy okazali
okazałyśmy,
-(e)śmy okazały
2nd okazałeś,
-(e)ś okazał
okazałaś,
-(e)ś okazała
okazałoś,
-(e)ś okazało
okazaliście,
-(e)ście okazali
okazałyście,
-(e)ście okazały
3rd okazał okazała okazało okazali okazały
impersonal okazano
conditional 1st okazałbym,
bym okazał
okazałabym,
bym okazała
okazałobym,
bym okazało
okazalibyśmy,
byśmy okazali
okazałybyśmy,
byśmy okazały
2nd okazałbyś,
byś okazał
okazałabyś,
byś okazała
okazałobyś,
byś okazało
okazalibyście,
byście okazali
okazałybyście,
byście okazały
3rd okazałby,
by okazał
okazałaby,
by okazała
okazałoby,
by okazało
okazaliby,
by okazali
okazałyby,
by okazały
impersonal okazano by
imperative 1st niech okażę okażmy
2nd okaż okażcie
3rd niech okaże niech okażą
passive adjectival participle okazany okazana okazane okazani okazane
anterior adverbial participle okazawszy
verbal noun okazanie

Derived terms

[edit]
adjecetives
nouns

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), okazać sie is one of the most used words in Polish, appearing 24 times in scientific texts, 21 times in news, 35 times in essays, 14 times in fiction, and 14 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 98 times, making it the 644th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “okazać sie”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 328

Further reading

[edit]
  • okazać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • okazać in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “okazać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “okazać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “okazać”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “okazać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “okazać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 730
  • okazać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego