ględać

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *glę̀dati. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɡlʲæ̃dat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɡlʲæ̃dat͡ɕ/

Verb

ględać impf

1. to look, to look at

   Synonyms: ględzieć, patrzyć, poględać, źrzeć

   • 1877-1881 [c. 1418], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 2151:

     Rance y ramyona yego oczyma nany glandayancima wschey pelni luboszcy (manus habens et brachia visu delectabilia)

     [Ręce i ramiona jego oczyma nań glądającyma wszej pełny lubości (manus habens et brachia visu delectabilia)]

2. to look for, to search, to seek

   Synonyms: patrzać, szukać

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 63:

     Glanda contemplatur (aquila... inde contemplatur escam et de longe oculi eius prospiciunt Job 39, 29)

     [Gląda contemplatur (aquila... inde contemplatur escam et de longe oculi eius prospiciunt Job 39, 29)]

   • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 23, 6:

     Nye vczinisz sobye s nimi mirv ani gløday gich dobrego (non facies cum eis pacem nec quaeras eis bona)

     [Nie uczynisz sobie s nimi miru ani ględaj jich dobrego (non facies cum eis pacem nec quaeras eis bona)]

3. (attested in Lesser Poland) to regard, to be mindful of
   • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie‎^[2], Miechów, page br 16:

     Mouy piruey sedøcim: vstan, ... jz na bødøce dobro ne glødaiø

     [Mowi pirzwej siedzącym: Wstań!, ... iż na będące dobro nie glądają]

Descendants

• Middle Polish: ględać, glądać (Kuyavia)

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ględać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• glądać (Kuyavia)

Etymology

Inherited from Old Polish ględać. Doublet of hledać.

Pronunciation

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈɡlɛ̃.dat͡ɕ/

Verb

ględać impf (perfective (dialectal) glądnąć)

1. (transitive, intransitive, Middle Polish) to look at [with genitive] or [with na (+ accusative)]

   Synonym: patrzeć

Derived terms

verbs

• doglądnąć pf, doglądać impf
• nadglądnąć pf
• naglądać impf
• oglądnąć pf, oglądać impf
• podglądnąć pf, podglądać impf
• poglądnąć pf, poglądać impf
• przeglądnąć pf, przeglądać impf
• przyglądnąć pf, przyglądać impf
• rozglądnąć pf, rozglądać impf
• uglądać impf
• wglądnąć pf, wglądać impf
• wyglądnąć pf, wyglądać impf
• wzglądać impf
• zaglądnąć pf, zaglądać impf

 

References

• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ględać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]

Further reading

M. Arcta Słownik Staropolski/Ględać on the Polish Wikisource.Wikisource ^pl