Jump to content

dopytać

From Wiktionary, the free dictionary

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From do- +‎ pytać. First attested in c. 1408. Compare Old Slovak dopýtať.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /dɔpɨtat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /dɔpɨtat͡ɕ/

Verb

[edit]

dopytać pf

  1. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to make sure, to double check (to check doubts with an additional inquiry)
    • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 83:
      Gdy ten vmarly czlowyek szdrow stal przed gaynym szadem y dopytal szye pyerwey ortelem, mozely szwe zarobyone gymyenye dacz, komu chcze, na to ortel yemu wyrzeczono
      [Gdy ten umarły człowiek zdrow stał przed gajnym sądem i dopytał sie pierwej ortelem, możeli swe zarobione jimienie dać, komu chce? Na to ortel jemu wyrzeczono]

Descendants

[edit]
  • Polish: dopytać
  • Silesian: dopytać

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dopytać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish dopytać. By surface analysis, do- +‎ pytać.

Compare Kashubian dopëtac, Slovak dopýtať, and Russian допыта́ться (dopytátʹsja).

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɘtat͡ɕ
  • Syllabification: do‧py‧tać

Verb

[edit]

dopytać pf (imperfective dopytywać)

  1. (transitive or reflexive with się) to inquire, to elicit (to ask carefully about all the details to obtain additional, missing information) [with o (+ accusative) ‘about what’]
  2. (transitive, colloquial) to quiz (to additionally examine orally before a test or exam)
  3. (transitive) to finish asking
  4. (reflexive with się, obsolete) to develop, to contract (to become sick with something, to start having something bad)
  5. (reflexive with się, obsolete) to break into, to crack open [with do (+ genitive) ‘into what’]
    Synonym: dobrać się
  6. (reflexive with się, obsolete) to find by asking, to locate, to hunt down

Conjugation

[edit]
Conjugation of dopytać pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive dopytać
future tense 1st dopytam dopytamy
2nd dopytasz dopytacie
3rd dopyta dopytają
impersonal dopyta się
past tense 1st dopytałem,
-(e)m dopytał
dopytałam,
-(e)m dopytała
dopytałom,
-(e)m dopytało
dopytaliśmy,
-(e)śmy dopytali
dopytałyśmy,
-(e)śmy dopytały
2nd dopytałeś,
-(e)ś dopytał
dopytałaś,
-(e)ś dopytała
dopytałoś,
-(e)ś dopytało
dopytaliście,
-(e)ście dopytali
dopytałyście,
-(e)ście dopytały
3rd dopytał dopytała dopytało dopytali dopytały
impersonal dopytano
conditional 1st dopytałbym,
bym dopytał
dopytałabym,
bym dopytała
dopytałobym,
bym dopytało
dopytalibyśmy,
byśmy dopytali
dopytałybyśmy,
byśmy dopytały
2nd dopytałbyś,
byś dopytał
dopytałabyś,
byś dopytała
dopytałobyś,
byś dopytało
dopytalibyście,
byście dopytali
dopytałybyście,
byście dopytały
3rd dopytałby,
by dopytał
dopytałaby,
by dopytała
dopytałoby,
by dopytało
dopytaliby,
by dopytali
dopytałyby,
by dopytały
impersonal dopytano by
imperative 1st niech dopytam dopytajmy
2nd dopytaj dopytajcie
3rd niech dopyta niech dopytają
passive adjectival participle dopytany dopytana dopytane dopytani dopytane
anterior adverbial participle dopytawszy
verbal noun dopytanie

Further reading

[edit]
  • dopytać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • dopytać in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dopytać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dopytać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Wiesław Morawski (30.05.2019) “DOPYTAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • DOPYTAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 18.06.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dopytać”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “dopytać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dopytać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 517

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish dopytać. By surface analysis, do- +‎ pytać.

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

dopytać pf (imperfective dopytować)

  1. (reflexive with sie) to inquire, to elicit (to ask carefully about all the details to obtain additional, missing information)

Conjugation

[edit]
Conjugation of dopytać pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive dopytać
future tense 1st dopytōm dopytōmy
2nd dopytŏsz dopytŏcie
3rd dopytŏ dopytajōm
past tense 1st dopytołch,
dopytołech,
dopytoł żech
dopytałach
dopytała żech
dopytałoch1)
dopytało żech
1)
dopytalimy,
dopytalichmy
dopytałymy,
dopytałychmy
2nd dopytołś,
dopytołeś,
dopytoł żeś
dopytałaś
dopytała żeś
dopytałoś1)
dopytało żeś
1)
dopytaliście,
dopytali żeście
dopytałyście,
dopytały żeście
3rd dopytoł dopytała dopytało dopytali dopytały
pluperfect tense2)
1st bōłch dopytoł,
bōłech dopytoł,
bōł żech dopytoł
byłach dopytała
była żech dopytała
byłoch dopytało1)
było żech dopytało
1)
byli my dopytali,
bylichmy dopytali
były my dopytały,
byłychmy dopytały
2nd bōłś dopytoł,
bōłeś dopytoł,
bōł żeś dopytoł
byłaś dopytała
była żeś dopytała
byłoś dopytało1)
było żeś dopytało
1)
byliście dopytali,
byli żeście dopytali
byłyście dopytały,
były żeście dopytały
3rd bōł dopytoł była dopytała było dopytało1)
były my dopytali,
byłychmy dopytali
były dopytały
conditional 1st bych dopytoł bych dopytała byście dopytali by my dopytały,
bychmy dopytały
2nd byś dopytoł byś dopytała byście dopytali byście dopytały
3rd by dopytoł by dopytała by dopytało by dopytali by dopytały
imperative 1st niych dopytōm dopytejmy
2nd dopytej dopytejcie
3rd niych dopytŏ niych dopytajōm
verbal noun dopytanie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms.
2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Further reading

[edit]