dojć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *dojьti. By surface analysis, do +‎ -ić. First attested in the first half of the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /dɔjt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /dɔjt͡ɕ/

Verb

[edit]

dojć pf (imperfective dochodzić)

  1. (attested in Lesser Poland) to arrive (to get somewhere by foot)
    • 1930 [c. 1455], “Tob”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 5, 26:
      Nye placzi, zdrow tam doydze sin nasz (salvus perveniet filius noster), a zdrow syø k nam wrocy
      [Nie płaczy, zdrow tam dojdzie syn nasz (salvus perveniet filius noster) a zdrow się k nam wroci]
    • 1868 [1449], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[2], volume XI, page 346:
      Tercii testes iurabunt..., quod is Stepan super domum Closz... non ambulavit, neque ipsam combussit, neque quidquid de rebus ipsius in domo recepit, nec furatus est, neque eius processu al. sladem ipsum tetigerunt al. dosto
      [Tercii testes iurabunt..., quod is Stepan super domum Klos(z) (czy Kłos(z)... non ambulavit, neque ipsam combussit, neque quidquid de rebus ipsius in domo recepit, nec furatus est, neque eius processu al. śladem ipsum tetigerunt al. doszto]
    • 1885-2024 [End of the 15th century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[3], volume V, Kurów (Bochnia), page 372:
      Doszedlem czolem drzwy
      [Doszedłem czołem drzwi]
  2. (attested in Lesser Poland) to reach; to reach
    • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[4], Miechów, page br 22:
      Sedese, bo u dob[rze wrzemiennem lubował], podle drogy, bo chogo iemu bilo doych, ne pam[iętał]
      [Siedziesze, bo w dob[rze wrzemiennem lubowa] podle drogi, bo czego jemu było dojć, nie pam[iętał]]
  3. (law, attested in Greater Poland) to obtain a conviction
    • 1902 [1402], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego[5], volume 6, Poznań, Pyzdry, Kościan, Gniezno, page 98:
      Suum hominem, ne doszedw prawem, vocauit incensorem et furem
      [Suum hominem, ne doszedw prawem, vocauit incensorem et furem]
  4. to wrap up; to finish
    • 1902 [1403], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego[6], volume 6, Poznań, Pyzdry, Kościan, Gniezno, page 173:
      Iaco to swatczimi, iaco sz (rp. szø) Oganczinimi yednaczi ne doszla Potrkowa rzecz
      [Jako to świadczymy, jako się Oganczynymi jednaczy nie doszła Piotrkowa rzecz]
  5. to match, to equal, to measure up to
    • 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[7], 11, 21:
      Myedzi trsyemy drugy[mi] wiborni a ksyøszø gich, ale wszako ku trsyem pyrwim nye doszedl gest (et inter tres secundos inclytus et princeps eorum, verumtamen usque ad tres primos non pervenerat)
      [Miedzy trzemi *drugi wyborny a książę jich, ale wszako ku trzem pirwym nie doszedł jest (et inter tres secundos inclytus et princeps eorum, verumtamen usque ad tres primos non pervenerat)]
  6. to experience
    • 1930 [c. 1455], “Judith”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[8], 6, 6:
      Ale abi wyedzal, yze s nymy spolu tego doydzesz (ut autem noveris, quia simul cum illis haec experieris), owa w tø godzinø temv lyvdu bødzes przitowarziszon, yze gdisz godne[y] møki od myecza mego przimø, ti podobney pomscye podlyøszesz
      [Ale aby wiedział, iże s nimi społu tego dojdziesz (ut autem noveris, quia simul cum illis haec experieris), owa w tę godzinę temu ludu będziesz przytowarzyszon, iże gdyż godne męki od miecza mego przymą, ty podobnej pomście podlężesz]

Derived terms

[edit]
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: dojść
  • Silesian: dojś

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dojć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN