chochoł

See also: chochol, Chochoł, chochół, and Chochół

Lower Sorbian

Chochoł (sense 1)

Chochoły (sense 6) on horse legs

Balearica's chochoł (sense 8)

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xoxolъ.

Noun

chochoł m inan (diminutive chochołk)

2. mound
3. hill, elevation

   Synonyms: kopcyk, chochołk

4. peak, top of the hill
5. any rounded surface
6. short, thick hair
8. (zoology) long hair above the hooves of the horse's front legs
9. (zoology) cap
11. (zoology) crest, feathers protruding from the bird's head

    Synonym: chochołk

Declension

Declension of chochoł

	Singular	Dual	Plural
Nominative	chochoł	chochoła	chochoły
Genitive	chochoła	chochołowu	chochołow
Dative	chochołoju	chochołoma	chochołam
Accusative	chochoł	chochoła	chochoły
Instrumental	chochołom	chochołoma	chochołami
Locative	chochole	chochołoma	chochołach

Derived terms

noun

• Chochoł

 

References

• Muka, Arnošt (1921, 1928) “chochoł”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
• Starosta, Manfred (1999) “chochoł”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xoxolъ.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /xɔxɔ(ː)ɫ/
• IPA^(key): (15^th CE) /xɔxɔɫ/, /xɔxoɫ/

Noun

chochoł m animacy unattested (diminutive chochołek)

1. top, surface
   • 1885-2024 [1463], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[1], volume V, page 12:

     Chochol caput

     [Chochoł caput]

Related terms

adjective

• chochołaty

 

Descendants

• Polish: chochoł

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chochoł”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

chochoły sense 3.1

chochoły sense 3.2

chochoł sense 1

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈxɔ.xɔw/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈxɔ.xɔɫ/, /ˈxɔ.xoɫ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔxɔw
• Syllabification: cho‧choł
• Homophone: Chochoł

Etymology 1

Inherited from Old Polish chochoł, from Proto-Slavic *xoxolъ. Sense 4 is a semantic loan from English straw man.

Alternative forms

• chochół, chochol (dated)

Noun

chochoł m inan (diminutive chochołek)

1. (Middle Polish) top, surface
2. (Middle Polish) high hairstyle, bun
3. straw construction
   2. jacket, lagging (straw covering of garden trees and shrubs for the winter)

      Synonym: otulina

      • 1998 November 20, “Stawianie chochoła”, in Dziennik Polski, Kraków, →ISSN:

        Po dwuletniej przerwie wczoraj, w Rydlówce znowu uroczyście osłonięto słomianym chochołem krzak róży.

        After a two-year hiatus, yesterday, in Rydlówka, a rose bush was ceremonially covered with straw lagging again.

   4. a sheaf covering from above stacked sheaves or beehives
      • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

        W mendel idzie 14 snopków  […], które się przykrywają chachołem  […] snopem rozczapierzonym i opuszczonym w okap niby daszkiem.

        There are 14 sheaves going into the mendel  […] which are covered with a chachoł  […] a sheaf splayed and lowered into the eaves like a canopy.

   5. (regional) straw covering used by shepherds
      • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

        W zeszłym stuleciu były deszcze stałe, pastuchy miały chochoły ze słomy na głowach zamiast parasola.

        In the last century, there were constant rains, the shepherds had straw covering on their heads instead of an umbrella.

   6. (regional) straw covered potato mound
      • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

        Ziemniaki, buraki  […] obkładają równą słomą naokoło wbitego drąga, zostawiając z góry „chochu”, tj. otwór z równej słomy.

        Potatoes, beets  […] cover with even straw around the driven pole, leaving a „chochu” in the top, i.e. a hole made of even straw.

   7. (regional) scarecrow
      • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

        Chochoł to się robi ze słomy i stawia się w polu, żeby ptaki się bały.

        Scarecrow is made of straw and put in the field to make the birds afraid.

5. (figurative, logic) straw man argument

   Synonym: sofizmat rozszerzenia

   • 2021 December 28, Jan Maciejewski, “Chochoł antyszczepionkowca”, in Rzeczpospolita, →ISSN:

     Setki tysięcy zdementowanych i obśmianych chipów w szczepionkach było widać do czegoś potrzebnych. Usypuje się z nich monstrualnych rozmiarów chochoła, którego następnie trzeba obalić tylko po to, żeby zbudować go od nowa.

     Hundreds of thousands of debunked and derided chips in vaccines were apparently needed for something. They pile up a monstrous straw man, which then has to be refuted only to be built anew.

6. (regional) tip, peak, summit
7. (regional) top of a tied bag
8. (regional) mohawk (spiky hair)
   • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

     Kapusta często ma puste głowy albo wyrasta w chochoły

     Cabbage often has empty heads or grows into bunch

9. (regional) collar
   • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

     Sukmana miała czerwony chachoł.

     The sukmana had a red collar.

10. (regional) specter, phantom
11. (regional) strong wind, gale, hurricane
12. (regional) whirlwind
13. (regional) big snowflake

Declension

Declension of chochoł

	singular	plural
nominative	chochoł	chochoły
genitive	chochoła	chochołów
dative	chochołowi	chochołom
accusative	chochoł	chochoły
instrumental	chochołem	chochołami
locative	chochole	chochołach
vocative	chochole	chochoły

Noun

chochoł m animal

1. (regional) masquerader wrapped in straw during Shrovetide
   • 1991, Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, Słownik gwar polskich, volume 3 (9), →ISBN, pages 597–598:

     Dawniej owijali się niektórzy w słomę i tych zwano chochołami.

     In the past, some wrapped themselves in straw, and these were called chochoły.

Declension

Declension of chochoł

	singular	plural
nominative	chochoł	chochoły
genitive	chochoła	chochołów
dative	chochołowi	chochołom
accusative	chochoła	chochoły
instrumental	chochołem	chochołami
locative	chochole	chochołach
vocative	chochole	chochoły

Related terms

adjectives

• chochłaty
• chocholi
• chochołaty

 

nouns

• Chocholec
• Chochoł

 

Etymology 2

Borrowed from Russian хохо́л (xoxól). Doublet of chachoł.

Noun

chochoł m pers

1. (derogatory, ethnic slur) khokhol (Ukrainian person)

   Synonyms: chachoł, ukr

   • 1976, Władysław Bukowiński, “Wspomnienia przyjaciół”, in Kultura, volume 11, →ISSN:

     Któż to jest ów zagadkowy chochoł? Jest to Ukrainiec, ale całkowicie zruszczony. Mówi on bardzo dobrze po ukraińsku, często niemiłosiernie kaleczy język rosyjski, ale woli się nie przyznawać do tego, że jest Ukraińcem. Woli się sam nazywać i być nazywanym chochołem.

     Who is this mysterious khokhol? He is a Ukrainian, but completely Russified. He speaks Ukrainian very well, often mutilates Russian mercilessly, but prefers not to admit that he is Ukrainian. He prefers to call himself and be called a khokhol.

2. (derogatory) man
   • 2004 January 29, Maciej Radwan-Rybiński, “Kto z kim, kiedy i dlaczego?”, in Dziennik Polski - Magazyn:

     Felietoniści sporządzali sobie plan pracy:  […] pognębić syjonizm, wyszydzać bumelantów i chochołów spod budki z piwem.

     The columnists drew up a work plan for themselves:  […] to mock Zionism, to mock shirkers and men from under the beer stall.

Declension

Declension of chochoł

	singular	plural
nominative	chochoł	chochoły
genitive	chochoła	chochołów
dative	chochołowi	chochołom
accusative	chochoła	chochoły
instrumental	chochołem	chochołami
locative	chochole	chochołach
vocative	chochole	chochoły

Etymology 3

Unknown. Compare Russian вы́хухоль (výxuxolʹ).

Alternative forms

• chochuł

Noun

chochoł m animal

2. desman (any insectivore of the tribe Desmanini)

   Synonyms: desman, wychuchol

Declension

Declension of chochoł

	singular	plural
nominative	chochoł	chochoły
genitive	chochoła	chochołów
dative	chochołowi	chochołom
accusative	chochoła	chochoły
instrumental	chochołem	chochołami
locative	chochole	chochołach
vocative	chochole	chochoły

Further reading

• chochoł in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• chochoł in Polish dictionaries at PWN
• chochoły in PWN's encyclopedia
• Jerzy Reichan, Stanisław Urbańczyk, editors (1991), “chochoł”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 3 (9): Cham-Choineczka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, →ISBN, pages 597-598