Jump to content

𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴

From Wiktionary, the free dictionary

Old Uyghur

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Turkic *yulduŕ. Cognate with Chuvash ҫӑлтӑр (śălt̬ăr), Old Turkic 𐰖𐰆𐰡𐰔 (yultuz /⁠y¹ultz⁠/), Turkish yıldız and Yakut сулус (sulus).

Noun

[edit]

𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴 (ywltwz)

  1. (astronomy) star
    Synonyms: 𐽰𐽺𐽵𐽾 (ʾnxr /⁠anhar⁠/), 𐽲𐽾𐽵 (qrx /⁠grah⁠/)
    • 1991, Klaus Röhrborn, “Die alttürkische Xuanzang-Biographie VII”, in Xuanzangs Leben und Werk (Veröffentlichungen der Societas Uralo-Altaica; 34.3)‎[1] (overall work in German), Wiesbaden: Harrassowitz, →ISBN, HTVII: 0388-90 (3-5):
      [] 𐽲𐾄𐽰𐾁𐽹𐽶𐽻𐾅 𐽰𐽻𐽷𐽶 𐽱𐽾𐽲𐽰𐽾 𐽰𐽾𐽸𐽶 𐾈 𐽰𐽳𐽶𐾀𐽾𐽳 𐽰𐽰𐽺𐽶 𐽰𐽶𐾀𐽷𐽰𐾁𐽶 𐽰𐽳𐽲𐽾𐽰𐽸𐽶 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴 𐽷𐽳𐽶𐽾𐽳𐽼 𐽶𐽶𐽾 𐽰𐽳𐽶𐾁𐽷𐽳𐾁𐽰𐽸𐽶 𐾈 𐾀𐽺𐽷𐽾𐽶 𐽷 []
      [] kalmïš eski virhar erdi, ötrü anı étgeli ugradï yultuz körüp yér ülgülädi; Teŋrike []
      [] there was an abandoned old monastery, then they prepared to erect [the monastery], and by observing the stars they measured the place. To God []
  2. (astronomy) planet
    Synonyms: 𐽲𐽾𐽵 (qrx /⁠grah⁠/), 𐽼𐽵𐽾 (pxr /⁠pahar⁠/)
  3. (astrology) sign

Declension

[edit]
Declension of 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴
singular definite plural
nominative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴 (ywltwz) 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾 (ywltwzlʾr)
genitive 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽺𐽳𐽺𐽷 (ywltwznwnk) 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐽺𐽶𐽺𐽷 (ywltwzlʾrnynk)
dative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽷𐽰 (ywltwzkʾ) 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐽷𐽰 (ywltwzlʾrkʾ)
accusative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽳𐽲 (ywltwzwq)
𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽺𐽶 (ywltwzny)
𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐽶𐽲 (ywltwzlʾryq)
𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐽺𐽶 (ywltwzlʾrny)
locative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾀𐽰 (ywltwztʾ) 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐾀𐽰 (ywltwzlʾrtʾ)
ablative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾀𐽶𐽺 (ywltwztyn) 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐾀𐽶𐽺 (ywltwzlʾrtyn)
instrumental 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽳𐽺 (ywltwzwn) 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽾𐽶𐽺 (ywltwzlʾryn)
equative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽽𐽰 (ywltwzcʾ)
directive 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐽷𐽰𐽾𐽳 (ywltwzkʾrw)
similative 𐽶𐽳𐾁𐾀𐽳𐽴𐾁𐽰𐽶𐽳 (ywltwzlʾyw)

Compound Terms

[edit]

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]
  • Western Yugur: juldus, jəltəs (yïltïz)

References

[edit]
  • Caferoğlu, Ahmet (1968) “yultuz”, in Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü (Türk Dil Kurumu Yayınları; 260) (in Turkish), Istanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, page 305
  • Wilkens, Jens (2021) “(1) yultuz”, in Handworterbuch des Altuigurischen, Göttingen: Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, page 919
  • Yunusoğlu, Mağfiret Kemal (2012) Uygurca-Çince İdikut Sözlüğü [Uyghur-Chinese Divine Dictionary]‎[2] (in Turkish), İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları, →ISBN, page 61