ჭია
Georgian
[edit]
Etymology
[edit]From Old Georgian ჭიაჲ (č̣iay). Origin is uncertain.
Ačaṙean uncertainly derives Georgian from Armenian.[1] Compare Old Armenian ճճի (čči).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]Inflection
[edit]| Declension of ჭია (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | ჭია (č̣ia) | ჭიები (č̣iebi) | ჭიანი (č̣iani) |
| ergative | ჭიამ (č̣iam) | ჭიებმა (č̣iebma) | ჭიათ(ა) (č̣iat(a)) |
| dative | ჭიას(ა) (č̣ias(a)) | ჭიებს(ა) (č̣iebs(a)) | ჭიათ(ა) (č̣iat(a)) |
| genitive | ჭიის(ა) (č̣iis(a)) | ჭიების(ა) (č̣iebis(a)) | ჭიათ(ა) (č̣iat(a)) |
| instrumental | ჭიით(ა) (č̣iit(a)) | ჭიებით(ა) (č̣iebit(a)) | |
| adverbial | ჭიად(ა) (č̣iad(a)) | ჭიებად(ა) (č̣iebad(a)) | |
| vocative | ჭიავ (č̣iav) | ჭიებო (č̣iebo) | ჭიანო (č̣iano) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of ჭია (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking the dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | ჭიაზე (č̣iaze) | ჭიებზე (č̣iebze) |
| -თან (-tan, “near”) | ჭიასთან (č̣iastan) | ჭიებთან (č̣iebtan) |
| -ში (-ši, “in”) | ჭიაში (č̣iaši) | ჭიებში (č̣iebši) |
| -ვით (-vit, “like”) | ჭიასავით (č̣iasavit) | ჭიებივით (č̣iebivit) |
| postpositions taking the genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | ჭიისთვის (č̣iistvis) | ჭიებისთვის (č̣iebistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | ჭიისებრ (č̣iisebr) | ჭიებისებრ (č̣iebisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | ჭიისკენ (č̣iisḳen) | ჭიებისკენ (č̣iebisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | ჭიისგან (č̣iisgan) | ჭიებისგან (č̣iebisgan) |
| -ადმი (-admi, “in relation to”) | ჭიისადმი (č̣iisadmi) | ჭიებისადმი (č̣iebisadmi) |
| postpositions taking the instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | ჭიიდან (č̣iidan) | ჭიებიდან (č̣iebidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | ჭიითურთ (č̣iiturt) | ჭიებითურთ (č̣iebiturt) |
| postpositions taking the adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | ჭიამდე (č̣iamde) | ჭიებამდე (č̣iebamde) |
Derived terms
[edit]- აბანოს ჭია (abanos č̣ia)
- მრგვალი ჭია (mrgvali č̣ia)
- პარკის ჭია (ṗarḳis č̣ia)
- ქაცვია ჭია (kacvia č̣ia)
- ჭია და ღუა (č̣ia da ɣua), ჭია-ღუა (č̣ia-ɣua)
- ბრტყელი ჭია (brṭq̇eli č̣ia)
- თავის ჭიას ახარებს (tavis č̣ias axarebs)
See also
[edit]References
[edit]- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “ճճի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 206ab