იელი
Georgian
[edit]
.jpg)
Alternative forms
[edit]- ელი (eli) — Imereti, Racha, Lechkhumi[1]
- ელაი (elai) — Guria[1]
- იალი (iali) — Kakheti[2]
- იალაი (ialai) — Mtiuleti[2]
- ლელი (leli) — Meskheti, Pshavi[3]
Etymology
[edit]From Proto-Georgian-Zan *ial- (“pontic azalea”), the expected forms with ა (a) rather than ე (e) are preserved in dialects. Čuxua further derives Svan ჰად-რა (had-ra, “pontic azalea”) from the same root, however this is rejected by Fähnrich. Cognate with Mingrelian იოლი (ioli).[4][5]
Compare also synonymous Armenian եղրի (eġri).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]Inflection
[edit]| Declension of იელი (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | იელი (ieli) | იელები (ielebi) | იელნი (ielni) |
| ergative | იელმა (ielma) | იელებმა (ielebma) | იელთ(ა) (ielt(a)) |
| dative | იელს(ა) (iels(a)) | იელებს(ა) (ielebs(a)) | იელთ(ა) (ielt(a)) |
| genitive | იელის(ა) (ielis(a)) | იელების(ა) (ielebis(a)) | იელთ(ა) (ielt(a)) |
| instrumental | იელით(ა) (ielit(a)) | იელებით(ა) (ielebit(a)) | |
| adverbial | იელად(ა) (ielad(a)) | იელებად(ა) (ielebad(a)) | |
| vocative | იელო (ielo) | იელებო (ielebo) | იელნო (ielno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of იელი (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking the dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | იელზე (ielze) | იელებზე (ielebze) |
| -თან (-tan, “near”) | იელთან (ieltan) | იელებთან (ielebtan) |
| -ში (-ši, “in”) | იელში (ielši) | იელებში (ielebši) |
| -ვით (-vit, “like”) | იელივით (ielivit) | იელებივით (ielebivit) |
| postpositions taking the genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | იელისთვის (ielistvis) | იელებისთვის (ielebistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | იელისებრ (ielisebr) | იელებისებრ (ielebisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | იელისკენ (ielisḳen) | იელებისკენ (ielebisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | იელისგან (ielisgan) | იელებისგან (ielebisgan) |
| -ადმი (-admi, “in relation to”) | იელისადმი (ielisadmi) | იელებისადმი (ielebisadmi) |
| postpositions taking the instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | იელიდან (ielidan) | იელებიდან (ielebidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | იელითურთ (ieliturt) | იელებითურთ (ielebiturt) |
| postpositions taking the adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | იელამდე (ielamde) | იელებამდე (ielebamde) |
Descendants
[edit]- → Laz: ჲელი (yeli)
- → Mingrelian: ელი (eli) (from alternative form ელი (eli))
- →⇒ Turkish: yel çiçeği
See also
[edit]References
[edit]- ↑ 1.0 1.1 Ɣlonṭi, Aleksandre (1974) “იელი”, in Kartul ḳilo-tkmata siṭq̇vis ḳona [Dictionary of dialectal Georgian words][1] (in Georgian), volume I, Tbilisi: Academy Press, page 217b
- ↑ 2.0 2.1 Ɣlonṭi, Aleksandre (1974) “იელი”, in Kartul ḳilo-tkmata siṭq̇vis ḳona [Dictionary of dialectal Georgian words][2] (in Georgian), volume I, Tbilisi: Academy Press, page 256b
- ^ Ɣlonṭi, Aleksandre (1974) “იელი”, in Kartul ḳilo-tkmata siṭq̇vis ḳona [Dictionary of dialectal Georgian words][3] (in Georgian), volume I, Tbilisi: Academy Press, page 327b
- ^ Čuxua, Merab (2000–2003) Kartvelur ena-ḳilota šedarebiti leksiḳoni [The Kartvelian Comparative Dictionary] (in Georgian), Tbilisi: Universali, page 423
- ^ Fähnrich, Heinz (2007) Kartwelisches Etymologisches Wörterbuch [Kartvelian Etymological Dictionary] (Handbuch der Orientalistik; VIII.18) (in German), Leiden, Boston: Brill, page 213
Further reading
[edit]- Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “იელი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
- Maq̇ašvili, Aleksandre (1961) “იელი”, in Boṭaniḳuri leksiḳoni [Botanical Dictionary][4], 2nd edition, Tbilisi: Sabč̣ota Sakartvelo
- Orbeliani, Sulxan-Saba (1685–1716) “იელი”, in S. Iordanišvili, editor, Siṭq̇vis ḳona kartuli, romel ars leksiḳoni [Collection of Georgian words, that is a dictionary][5], Tbilisi: Georgian SSR print, published 1949, page 146b