ვახშამი
Jump to navigation
Jump to search
Georgian
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Georgian *ვახშამი (*vaxšami, “supper”) attested in ვახშმობა (vaxšmoba, “to have supper”), borrowed from an unidentified Iranian descendant of Proto-Iranian *xšáfnyah (“evening; evening meal, supper”). Note especially Sogdian 𐼰𐼲𐽁𐼰𐼺 (ʾɣšʾm, “evening”) and the borrowed Ottoman Turkish آخشام (ahşam) which likewise show a prothetic vowel a-.[1][2][3] The development of the anlaut ვ- (v-) is hard to explain, yet according to Bielmeier most likely it was an internal Georgian addition.
The word does not seem to be used in Laz or Mingrelian.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]ვახშამი • (vaxšami) (plural ვახშმები)
Inflection
[edit]| Declension of ვახშამი (see Georgian declension) | |||
|---|---|---|---|
| singular | plural | archaic plural | |
| nominative | ვახშამი (vaxšami) | ვახშმები (vaxšmebi) | ვახშამნი (vaxšamni) |
| ergative | ვახშამმა (vaxšamma) | ვახშმებმა (vaxšmebma) | ვახშამთ(ა) (vaxšamt(a)) |
| dative | ვახშამს(ა) (vaxšams(a)) | ვახშმებს(ა) (vaxšmebs(a)) | ვახშამთ(ა) (vaxšamt(a)) |
| genitive | ვახშმის(ა) (vaxšmis(a)) | ვახშმების(ა) (vaxšmebis(a)) | ვახშამთ(ა) (vaxšamt(a)) |
| instrumental | ვახშმით(ა) (vaxšmit(a)) | ვახშმებით(ა) (vaxšmebit(a)) | |
| adverbial | ვახშმად(ა) (vaxšmad(a)) | ვახშმებად(ა) (vaxšmebad(a)) | |
| vocative | ვახშამო (vaxšamo) | ვახშმებო (vaxšmebo) | ვახშამნო (vaxšamno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| Postpositional inflection of ვახშამი (see Georgian postpositions) | ||
|---|---|---|
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
| -ზე (-ze, “on”) | ვახშამზე (vaxšamze) | ვახშმებზე (vaxšmebze) |
| -თან (-tan, “near”) | ვახშამთან (vaxšamtan) | ვახშმებთან (vaxšmebtan) |
| -ში (-ši, “in”) | ვახშამში (vaxšamši) | ვახშმებში (vaxšmebši) |
| -ვით (-vit, “like”) | ვახშამივით (vaxšamivit) | ვახშმებივით (vaxšmebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (-tvis, “for”) | ვახშმისთვის (vaxšmistvis) | ვახშმებისთვის (vaxšmebistvis) |
| -ებრ (-ebr, “like”) | ვახშმისებრ (vaxšmisebr) | ვახშმებისებრ (vaxšmebisebr) |
| -კენ (-ḳen, “towards”) | ვახშმისკენ (vaxšmisḳen) | ვახშმებისკენ (vaxšmebisḳen) |
| -გან (-gan, “from/of”) | ვახშმისგან (vaxšmisgan) | ვახშმებისგან (vaxšmebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (-dan, “from/since”) | ვახშმიდან (vaxšmidan) | ვახშმებიდან (vaxšmebidan) |
| -ურთ (-urt, “together with”) | ვახშმითურთ (vaxšmiturt) | ვახშმებითურთ (vaxšmebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (-mde, “up to”) | ვახშმამდე (vaxšmamde) | ვახშმებამდე (vaxšmebamde) |
Derived terms
[edit]Descendants
[edit]- → Svan: უ̂ახშამ (ûaxšam)
References
[edit]- ^ Morgenstierne, Georg (1927) “šuma”, in An Etymological Vocabulary of Pashto (Skrifter utgitt av det Norske Videnskapsakademi i Oslo; 3), Oslo: J. Dybwad, page 74
- ^ Morgenstierne, Georg (2003) “šuma”, in Elfenbein, J., MacKenzie, D. N., Sims-Williams, Nicholas, editors, A New Etymological Vocabulary of Pashto (Beitrage Zur Iranistik; 23), Weisbaden: Dr. Ludwig Reichert, →ISBN, page 79
- ^ Bielmeier, Roland (2005) “On West and East Iranian Loans in Kartvelian”, in Dag Haug and Eirik Welo, editors, Haptačahaptāitiš: Festschrift for Fridrik Thordarson[1], Oslo: Novus, pages 10–11
Further reading
[edit]- Androniḳašvili, Mzia (1966) Narḳvevebi iranul-kartuli enobrivi urtiertobidan I [Studies in Iranian–Georgian Linguistic Contacts I] (in Georgian), Tbilisi: Tbilisi University Press, page 107, connects with Ossetian ӕхсӕв (æxsæv) and derives from Alanic
- Klimov, G. A., Xalilov, M. Š. (2003) Словарь кавказских языков. Сопоставление основной лексики [Dictionary of Caucasian Languages. A comparison of the Basic Vocabulary] (in Russian), Moscow: Vostochnaya Literatura, →ISBN, page 188, derives from Turkic