ข้าวแดงแกงร้อน

Thai

Etymology

From ข้าวแดง (“red rice”) +‎ แกง (gɛɛng, “curry”) +‎ ร้อน (rɔ́ɔn, “hot”); literally "red rice, hot curry", originally referring to meals provided to other people out of sympathy.

Pronunciation

Orthographic		ข้าวแดงแกงร้อน kʰ ˆ ā w æ ɗ ŋ æ k ŋ r ˆ ɒ n
Phonemic		ข้าว-แดง-แกง-ร้อน kʰ ˆ ā w – æ ɗ ŋ – æ k ŋ – r ˆ ɒ n
Romanization	Paiboon	kâao-dɛɛng-gɛɛng-rɔ́ɔn
	Royal Institute	khao-daeng-kaeng-ron
(standard) IPA(key)		/kʰaːw˥˩.dɛːŋ˧.kɛːŋ˧.rɔːn˦˥/(R)

Noun

ข้าวแดงแกงร้อน • (kâao-dɛɛng-gɛɛng-rɔ́ɔn)

1. (idiomatic) favour; kindness; benevolence; support.
   • 2016, ยิปซี, ไฟรักมารร้าย‎^[2], Bangkok: eReader (Thailand), page 122:

     กลัวว่าชื่อเสียงที่ดีงามของภิรมย์วงศ์จะเสียหายเพราะเด็กที่อาศัยชายคาข้าวแดงแกงร้อนคนนี้

     gluua wâa chʉ̂ʉ-sǐiang tîi dii-ngaam kɔ̌ɔng pí-rom wong jà sǐia-hǎai prɔ́ dèk tîi aa-sǎi chaai-kaa kâao-dɛɛng-gɛɛng-rɔ́ɔn kon níi

     Fearing that the good name of Phiromwong would be injured by this child who was depending on them for lodging and board,

   • 2014, นายอนาถ ระนาดทุ้ม, ฆาตกรบ้ากาม: วีรบุรุษ...ลูกทุ่ง‎^[3], Bangkok: Sawasdee Online Publishing, page 33:

     ค่าแรงอั๊วก็จ่ายให้ลื้อวันละสามร้อยบาทตามมาตรฐานรัฐบาลเขากำหนดไว้แล้ว ลื้อเอาแต่อู้งาน ไม่สำนึกบุญคุณข้าวแดงแกงร้อน

     kâa-rɛɛng úua gɔ̂ jàai hâi lʉ́ʉ wan lá sǎam rɔ́ɔi bàat dtaam mâat-dtrà-tǎan rát-tà-baan kǎo gam-nòt wái lɛ́ɛo · lʉ́ʉ ao dtɛ̀ɛ ûu ngaan · mâi sǎm-nʉ́k bun-kun kâao-dɛɛng-gɛɛng-rɔ́ɔn

     As for the wages, I've paid you 300 baht a day per the standard the government has set up. All you do is goofing off. You've never recognised my favour and support.

   • (Can we date this quote?), ล้อมเดือน, จารกรรมหัวใจชีค‎^[4], Bangkok: Hytexts Interactive Limited:

     "ก็ดี สำนึกบุญคุณข้าวแดงแกงร้อนบ้างก็ดี" "พิมพ์ไม่เคยลืมค่ะ"

     “gɔ̂ɔ-dii · sǎm-nʉ́k bun-kun kâao-dɛɛng-gɛɛng-rɔ́ɔn bâng gɔ̂ dii” · “pim mâi kəəi lʉʉm kâ”

     "Well, it'd then be good if you somehow recognise my favour and support." "I've never forgotten, sir."

   • 2016, อัญญาณี, พิศวาสทาสคนเถื่อน‎^[5], Bangkok: eReader (Thailand), page 24:

     รับไว้เถอะค่ะแม่ วุ้นยินดีและเต็มใจเพื่อแม่... ถือว่า เป็นการตอบแทนข้าวแดงแกงร้อนที่แม่เลี้ยงวุ้นมา

     ráp wái tə̀ kâ mɛ̂ɛ · wún yin-dii lɛ́ dtem-jai pʉ̂ʉa mɛ̂ɛ ... · tʉ̌ʉ wâa · bpen gaan-dtɔ̀ɔp-tɛɛn kâao-dɛɛng-gɛɛng-rɔ́ɔn tîi mɛ̂ɛ líiang wún maa

     Please have it, mother. I am happy and willing [to do it] for you... Take it as my repayment of the kindness with which you've raised me.