กำนัล

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Thai

[edit]

Alternative forms

[edit]

Pronunciation

[edit]
Orthographicกำนัล
k å n ạ l
Phonemic
กำ-นัน
k å – n ạ n
RomanizationPaiboongam-nan
Royal Institutekam-nan
(standard) IPA(key)/kam˧.nan˧/(R)
Homophonesกำนัน

Etymology 1

[edit]

Derived from Old Khmer kaṃnal (honorarium; offering). Cognate with Modern Khmer កំណល់ (kâmnâl), Lao ກຳນັນ (kam nan)

Verb

[edit]

กำนัล (gam-nan) (abstract noun การกำนัล)

  1. to gift: to present with as a gift
Derived terms
[edit]

Etymology 2

[edit]

Uncertain. Compare Lao ກຳນັນ (kam nan, servant in the royal palace).

Noun

[edit]

กำนัล (gam-nan) (classifier คน)

  1. (royal) (นาง, นางพระ~) female attendant to a monarch or royal person[1]

Etymology 3

[edit]

Derived from Khmer គំនាល់ (kumnŏəl, place where a royal audience is held).

Verb

[edit]

กำนัล (gam-nan) (abstract noun การกำนัล)

  1. Alternative form of คำนัล
Derived terms
[edit]
References
[edit]
  1. ^ ราชบัณฑิตยสภา (2020) พจนานุกรมโบราณศัพท์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, pages 34–35:
    กำนัล <นางกำนัล> น. หญิงชาววัง มีหน้าที่รับใช้พระมหากษัตริย์ เช่น มาตราหนึ่ง สมเดจ์บรมบพิตรพระพุทธเจ้าอยู่หัวเสดจ์ในพระโรงก็ดี ในพระราชสถานที่ใด ๆ ก็ดี แลยังไม่เสดจ์เข้าไซ้ ท่านมิให้ชาวเจ้าราชกุญหลวงเมืองขุนหมื่นหัวพันนายแวงสพกำนัลการอันบำเรอห์เฝ้าพระบาทนั้นลุกก่อน..., ถัดมาลูกเธอเอกลูกเธอโทเจียมขลิบเสื่อขลิบ พระราชนัดดาเอกโทเสื่อขลิบ แม่เจ้าแลชแม่ออกโรง ๑๖ ชแม่พัทธยา ๑๖ ชแม่เอางาน ๒๔ ชแม่วัน ๗ ชแม่พาลศึกสา ๒๐ ชแม่เลก ๒๐ ชแม่ที่ ๑๖ นางกำนัล ๓๒ นางระบำ ๔๗ ออกเจ้าในวัง ๔ ออกเจ้านอกวัง ๔ สนองพระโอษฐเอกนั่งหน้า แม่เจ้าสนองพระโอษฐนั่งหน้าชแม่ (สามดวง: กฎมนเทิยรบาล)