स्थेष्ठ
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- স্থেষ্ঠ (Assamese script)
- ᬲ᭄ᬣᬾᬱ᭄ᬞ (Balinese script)
- স্থেষ্ঠ (Bengali script)
- 𑰭𑰿𑰞𑰸𑰬𑰿𑰙 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑁆𑀣𑁂𑀱𑁆𑀞 (Brahmi script)
- သ္ထေၑ္ဌ (Burmese script)
- સ્થેષ્ઠ (Gujarati script)
- ਸ੍ਥੇਸ਼੍ਠ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑍍𑌥𑍇𑌷𑍍𑌠 (Grantha script)
- ꦱ꧀ꦡꦺꦰ꧀ꦜ (Javanese script)
- 𑂮𑂹𑂟𑂵𑂭𑂹𑂘 (Kaithi script)
- ಸ್ಥೇಷ್ಠ (Kannada script)
- ស្ថេឞ្ឋ (Khmer script)
- ສ຺ເຖຩ຺ຐ (Lao script)
- സ്ഥേഷ്ഠ (Malayalam script)
- ᠰᡨᡝᢢᡱᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘿𑘞𑘹𑘬𑘿𑘙 (Modi script)
- ᠰᠲᠧᢔᢍᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧠𑦾𑧚𑧌𑧠𑦹 (Nandinagari script)
- 𑐳𑑂𑐠𑐾𑐲𑑂𑐛 (Newa script)
- ସ୍ଥେଷ୍ଠ (Odia script)
- ꢱ꣄ꢢꢾꢰ꣄ꢝ (Saurashtra script)
- 𑆱𑇀𑆡𑆼𑆰𑇀𑆜 (Sharada script)
- 𑖭𑖿𑖞𑖸𑖬𑖿𑖙 (Siddham script)
- ස්ථෙෂ්ඨ (Sinhalese script)
- 𑪁 𑪙𑩬𑩔𑪀 𑪙𑩧 (Soyombo script)
- 𑚨𑚶𑚚𑚲𑚶𑚕 (Takri script)
- ஸ்தே²ஷ்ட² (Tamil script)
- స్థేష్ఠ (Telugu script)
- สฺเถษฺฐ (Thai script)
- སྠེ་ཥྛ (Tibetan script)
- 𑒮𑓂𑒟𑒹𑒭𑓂𑒚 (Tirhuta script)
- 𑨰𑩇𑨚𑨄𑨯𑩇𑨕 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]Superlative of स्थिर (sthira).[1]
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]स्थेष्ठ • (stheṣṭha) stem (root स्था)
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थेष्ठः (stheṣṭhaḥ) | स्थेष्ठौ (stheṣṭhau) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
स्थेष्ठाः (stheṣṭhāḥ) स्थेष्ठासः¹ (stheṣṭhāsaḥ¹) |
| vocative | स्थेष्ठ (stheṣṭha) | स्थेष्ठौ (stheṣṭhau) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
स्थेष्ठाः (stheṣṭhāḥ) स्थेष्ठासः¹ (stheṣṭhāsaḥ¹) |
| accusative | स्थेष्ठम् (stheṣṭham) | स्थेष्ठौ (stheṣṭhau) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
स्थेष्ठान् (stheṣṭhān) |
| instrumental | स्थेष्ठेन (stheṣṭhena) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठैः (stheṣṭhaiḥ) स्थेष्ठेभिः¹ (stheṣṭhebhiḥ¹) |
| dative | स्थेष्ठाय (stheṣṭhāya) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठेभ्यः (stheṣṭhebhyaḥ) |
| ablative | स्थेष्ठात् (stheṣṭhāt) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठेभ्यः (stheṣṭhebhyaḥ) |
| genitive | स्थेष्ठस्य (stheṣṭhasya) | स्थेष्ठयोः (stheṣṭhayoḥ) | स्थेष्ठानाम् (stheṣṭhānām) |
| locative | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठयोः (stheṣṭhayoḥ) | स्थेष्ठेषु (stheṣṭheṣu) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थेष्ठा (stheṣṭhā) | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठाः (stheṣṭhāḥ) |
| vocative | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठाः (stheṣṭhāḥ) |
| accusative | स्थेष्ठाम् (stheṣṭhām) | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठाः (stheṣṭhāḥ) |
| instrumental | स्थेष्ठया (stheṣṭhayā) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठाभिः (stheṣṭhābhiḥ) |
| dative | स्थेष्ठायै (stheṣṭhāyai) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठाभ्यः (stheṣṭhābhyaḥ) |
| ablative | स्थेष्ठायाः (stheṣṭhāyāḥ) स्थेष्ठायै² (stheṣṭhāyai²) |
स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठाभ्यः (stheṣṭhābhyaḥ) |
| genitive | स्थेष्ठायाः (stheṣṭhāyāḥ) स्थेष्ठायै² (stheṣṭhāyai²) |
स्थेष्ठयोः (stheṣṭhayoḥ) | स्थेष्ठानाम् (stheṣṭhānām) |
| locative | स्थेष्ठायाम् (stheṣṭhāyām) | स्थेष्ठयोः (stheṣṭhayoḥ) | स्थेष्ठासु (stheṣṭhāsu) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थेष्ठम् (stheṣṭham) | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठानि (stheṣṭhāni) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
| vocative | स्थेष्ठ (stheṣṭha) | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठानि (stheṣṭhāni) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
| accusative | स्थेष्ठम् (stheṣṭham) | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठानि (stheṣṭhāni) स्थेष्ठा¹ (stheṣṭhā¹) |
| instrumental | स्थेष्ठेन (stheṣṭhena) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठैः (stheṣṭhaiḥ) स्थेष्ठेभिः¹ (stheṣṭhebhiḥ¹) |
| dative | स्थेष्ठाय (stheṣṭhāya) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठेभ्यः (stheṣṭhebhyaḥ) |
| ablative | स्थेष्ठात् (stheṣṭhāt) | स्थेष्ठाभ्याम् (stheṣṭhābhyām) | स्थेष्ठेभ्यः (stheṣṭhebhyaḥ) |
| genitive | स्थेष्ठस्य (stheṣṭhasya) | स्थेष्ठयोः (stheṣṭhayoḥ) | स्थेष्ठानाम् (stheṣṭhānām) |
| locative | स्थेष्ठे (stheṣṭhe) | स्थेष्ठयोः (stheṣṭhayoḥ) | स्थेष्ठेषु (stheṣṭheṣu) |
- ¹Vedic
Descendants
[edit]- Gujarati: ઠેઠ (ṭheṭh)
- Hindustani:
- Kumaoni: ठेट् (ṭheṭ)
- Marathi: थेट (theṭ)
- Nepali: ठेट् (ṭheṭ)
- Odia: ଥେଣ୍ଟ (theṇṭa)
- Punjabi:
References
[edit]- ^ Monier Williams (1899) “स्थेष्ठ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1265, column 2.
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “stheṣṭha”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press