शिक्य

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-European *ḱeyk- (belt, strap). Cognate with Lithuanian šikšnà; also compare Finnish hihna, a Baltic borrowing. By surface analysis, शिक् (śik) +‎ -य (-ya).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

शिक्य (śikyà) stemn (metrical Vedic śikíya)

  1. a kind of loop or swing made of rope and suspended from either end of a pole or yoke to receive a load, carrying swing (also applied to the load so carried)
    • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 9.3.6:
      यानि तेऽन्तः शिक्यान्य्आबेधू रण्याय कम् ।
      प्र ते तानि चृतामसि शिवा मानस्य पत्नी न उद्धिता तन्वे भव ॥
      yāni teʼntaḥ śikyānyābedhū raṇyāya kam.
      pra te tāni cṛtāmasi śivā mānasya patnī na uddhitā tanve bhava.
      We loosen the loops which men have bound within thee, to tie and hold.
      Be gracious, when erected, to our bodies, Lady of the Home.
  2. the string of a balance

Declension

[edit]
Neuter a-stem declension of शिक्य (śikyà)
Singular Dual Plural
Nominative शिक्यम्
śikyàm
शिक्ये
śikyè
शिक्यानि / शिक्या¹
śikyā̀ni / śikyā̀¹
Vocative शिक्य
śíkya
शिक्ये
śíkye
शिक्यानि / शिक्या¹
śíkyāni / śíkyā¹
Accusative शिक्यम्
śikyàm
शिक्ये
śikyè
शिक्यानि / शिक्या¹
śikyā̀ni / śikyā̀¹
Instrumental शिक्येन
śikyèna
शिक्याभ्याम्
śikyā̀bhyām
शिक्यैः / शिक्येभिः¹
śikyaìḥ / śikyèbhiḥ¹
Dative शिक्याय
śikyā̀ya
शिक्याभ्याम्
śikyā̀bhyām
शिक्येभ्यः
śikyèbhyaḥ
Ablative शिक्यात्
śikyā̀t
शिक्याभ्याम्
śikyā̀bhyām
शिक्येभ्यः
śikyèbhyaḥ
Genitive शिक्यस्य
śikyàsya
शिक्ययोः
śikyàyoḥ
शिक्यानाम्
śikyā̀nām
Locative शिक्ये
śikyè
शिक्ययोः
śikyàyoḥ
शिक्येषु
śikyèṣu
Notes
  • ¹Vedic

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]

Further reading

[edit]