रुद्ध
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- ৰুদ্ধ (Assamese script)
- ᬭᬸᬤ᭄ᬥ (Balinese script)
- রুদ্ধ (Bengali script)
- 𑰨𑰲𑰟𑰿𑰠 (Bhaiksuki script)
- 𑀭𑀼𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
- ရုဒ္ဓ (Burmese script)
- રુદ્ધ (Gujarati script)
- ਰੁਦ੍ਧ (Gurmukhi script)
- 𑌰𑍁𑌦𑍍𑌧 (Grantha script)
- ꦫꦸꦢ꧀ꦣ (Javanese script)
- 𑂩𑂳𑂠𑂹𑂡 (Kaithi script)
- ರುದ್ಧ (Kannada script)
- រុទ្ធ (Khmer script)
- ຣຸທ຺ຘ (Lao script)
- രുദ്ധ (Malayalam script)
- ᡵᡠᡩᢡᠠ (Manchu script)
- 𑘨𑘳𑘟𑘿𑘠 (Modi script)
- ᠷᠤᢑᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧈𑧔𑦿𑧠𑧀 (Nandinagari script)
- 𑐬𑐸𑐡𑑂𑐢 (Newa script)
- ରୁଦ୍ଧ (Odia script)
- ꢬꢸꢣ꣄ꢤ (Saurashtra script)
- 𑆫𑆶𑆢𑇀𑆣 (Sharada script)
- 𑖨𑖲𑖟𑖿𑖠 (Siddham script)
- රුද්ධ (Sinhalese script)
- 𑩼𑩒𑩭 𑪙𑩮 (Soyombo script)
- 𑚤𑚰𑚛𑚶𑚜 (Takri script)
- ருத்³த⁴ (Tamil script)
- రుద్ధ (Telugu script)
- รุทฺธ (Thai script)
- རུ་དྡྷ (Tibetan script)
- 𑒩𑒳𑒠𑓂𑒡 (Tirhuta script)
- 𑨫𑨃𑨛𑩇𑨜 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-Iranian *rudᶻdʰás, from the root *rawdʰ- (“to obstruct, hinder, block”). Cognate with Avestan 𐬀𐬎𐬎𐬀𐬭𐬀𐬊𐬜𐬆𐬧𐬙𐬌 (auuaraoδəṇti), 𐬬𐬍𐬭𐬀𐬊𐬜𐬀𐬌𐬌𐬈𐬌𐬙𐬌 (vīraoδaiieiti). The Sanskrit root is रुध् (rudh).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]रुद्ध • (ruddhá) stem
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | रुद्धः (ruddháḥ) | रुद्धौ (ruddhaú) रुद्धा¹ (ruddhā́¹) |
रुद्धाः (ruddhā́ḥ) रुद्धासः¹ (ruddhā́saḥ¹) |
| vocative | रुद्ध (rúddha) | रुद्धौ (rúddhau) रुद्धा¹ (rúddhā¹) |
रुद्धाः (rúddhāḥ) रुद्धासः¹ (rúddhāsaḥ¹) |
| accusative | रुद्धम् (ruddhám) | रुद्धौ (ruddhaú) रुद्धा¹ (ruddhā́¹) |
रुद्धान् (ruddhā́n) |
| instrumental | रुद्धेन (ruddhéna) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धैः (ruddhaíḥ) रुद्धेभिः¹ (ruddhébhiḥ¹) |
| dative | रुद्धाय (ruddhā́ya) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धेभ्यः (ruddhébhyaḥ) |
| ablative | रुद्धात् (ruddhā́t) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धेभ्यः (ruddhébhyaḥ) |
| genitive | रुद्धस्य (ruddhásya) | रुद्धयोः (ruddháyoḥ) | रुद्धानाम् (ruddhā́nām) |
| locative | रुद्धे (ruddhé) | रुद्धयोः (ruddháyoḥ) | रुद्धेषु (ruddhéṣu) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | रुद्धा (ruddhā́) | रुद्धे (ruddhé) | रुद्धाः (ruddhā́ḥ) |
| vocative | रुद्धे (rúddhe) | रुद्धे (rúddhe) | रुद्धाः (rúddhāḥ) |
| accusative | रुद्धाम् (ruddhā́m) | रुद्धे (ruddhé) | रुद्धाः (ruddhā́ḥ) |
| instrumental | रुद्धया (ruddháyā) रुद्धा¹ (ruddhā́¹) |
रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धाभिः (ruddhā́bhiḥ) |
| dative | रुद्धायै (ruddhā́yai) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धाभ्यः (ruddhā́bhyaḥ) |
| ablative | रुद्धायाः (ruddhā́yāḥ) रुद्धायै² (ruddhā́yai²) |
रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धाभ्यः (ruddhā́bhyaḥ) |
| genitive | रुद्धायाः (ruddhā́yāḥ) रुद्धायै² (ruddhā́yai²) |
रुद्धयोः (ruddháyoḥ) | रुद्धानाम् (ruddhā́nām) |
| locative | रुद्धायाम् (ruddhā́yām) | रुद्धयोः (ruddháyoḥ) | रुद्धासु (ruddhā́su) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | रुद्धम् (ruddhám) | रुद्धे (ruddhé) | रुद्धानि (ruddhā́ni) रुद्धा¹ (ruddhā́¹) |
| vocative | रुद्ध (rúddha) | रुद्धे (rúddhe) | रुद्धानि (rúddhāni) रुद्धा¹ (rúddhā¹) |
| accusative | रुद्धम् (ruddhám) | रुद्धे (ruddhé) | रुद्धानि (ruddhā́ni) रुद्धा¹ (ruddhā́¹) |
| instrumental | रुद्धेन (ruddhéna) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धैः (ruddhaíḥ) रुद्धेभिः¹ (ruddhébhiḥ¹) |
| dative | रुद्धाय (ruddhā́ya) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धेभ्यः (ruddhébhyaḥ) |
| ablative | रुद्धात् (ruddhā́t) | रुद्धाभ्याम् (ruddhā́bhyām) | रुद्धेभ्यः (ruddhébhyaḥ) |
| genitive | रुद्धस्य (ruddhásya) | रुद्धयोः (ruddháyoḥ) | रुद्धानाम् (ruddhā́nām) |
| locative | रुद्धे (ruddhé) | रुद्धयोः (ruddháyoḥ) | रुद्धेषु (ruddhéṣu) |
- ¹Vedic
Derived terms
[edit]- निरुद्ध (niruddha)
Related terms
[edit]References
[edit]- Monier Williams (1899) “रुद्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 0884/1-2.